Co siejemy w styczniu? Wysiew warzyw i kwiatów w styczniu

W styczniu nie sieje się warzyw do gruntu. Nie oznacza to jednak, że nie należy się już przygotowywać do kolejnego sezonu w ogrodzie. Przede wszystkim trzeba przejrzeć nasiona warzyw, które zostały z poprzednich lat. Jeśli tylko w ogrodzie jest wystarczająco dużo miejsca, warto zaplanować ich wysiew, by nie przechowywać ich dłużej (stopniowo tracą zdolność kiełkowania). Co roku warto dokupić nasiona ulubionych warzyw, uprawianych od lat, ale także coś nowego, czego nie dostanie się w sklepach, jak fioletowa marchew, żółte rzodkiewki czy białe ogórki.

Przeczytaj także: Warzywa łatwe w uprawie – 5 najlepszych dla początkujących

W styczniu można siać pierwsze warzywa na rozsadę, ale z przeznaczeniem pod osłony nieogrzewane, jak tunel foliowy czy szklarnia. Jeśli w ogrodzie nie ma jeszcze tego typu osłon, spróbować można posadzić rozsadę w gruncie, a następnie okryć ją białą agrowłókniną. Tak wcześnie przygotowywanej rozsadzie brakuje często dobrego nasłonecznienia, gdyż styczeń w polskim klimacie bywa pochmurny. Dlatego czasem potrzebne jest jej doświetlanie lampą do roślin. Ziemia do rozsady powinna być lekka. Odpowiednie jest np. Gotowe podłoże do siewu i pikowania. Warto do niego dodać Perlit. To materiał wulkaniczny, który napowietrza i spulchnia podłoże oraz utrzymuje wilgoć.

Przeczytaj także: Szklarnia i tunel po sezonie – jakie prace wykonać

W styczniu sieje się fenkuł na rozsadę z przeznaczeniem do posadzenia pod osłonami. Nasiona należy posiać do skrzynek lub osobnych doniczek w dobrze oświetlonych, niezbyt ciepłych pomieszczeniach. Zaczynają wschodzić, gdy temperatura podłoża wynosi od 10℃. Najczęściej trwa to 2-3 tygodnie. Fenkuł to warzywo dobrze znoszące chłód. W szklarniach i tunelach foliowych sadzi się go po zahartowaniu w marcu lub kwietniu. Należy wybierać odmiany nadające się do wczesnej uprawy, np. Solaris i Rondo.

Własne kalafiory smakują najlepiej! W drugiej połowie stycznia można je siać na rozsadę, ale z przeznaczeniem do posadzenia w szklarniach i tunelach foliowych. W docelowych miejscach kalafiory sadzi się w połowie marca. Do zbioru są gotowe na przełomie maja i czerwca. Warto wiedzieć, że wczesne odmiany kalafiorów mają mniejsze róże, ale szybciej je zawiązują niż późne. Można je także sadzić gęściej. Wczesne odmiany kalafiorów to np. Beta, Bola de Nieve, Easytop, Igloo, Maybach, Speedstar, Xenia.

Rozsadę przygotowuje się w niezbyt ciepłych pomieszczeniach lub ogrzewanych szklarniach i tunelach. O tej porze roku nasiona najlepiej siać osobno do doniczek albo wielodoniczek. Od lutego, gdy kalafiorki mają po 1-2 listki, należy je zasilić (2-3 razy do posadzenia). W amatorskiej uprawie sprawdzają się nawozy działające wolno, o bogatym składzie, które nie powodują wybiegania rozsady, jak np. Biohumus Max do warzyw i owoców.

W ostatnich dniach stycznia można zacząć siać kapustę na rozsadę, która zostanie posadzona w marcu w szklarni, tunelu foliowym lub pod przykryciem z agrowłókniny. Do posadzenia w miejscach docelowych nadaje się w połowie marca. Rozsada kapusty powinna mieć 3-4 liście. Tak wcześnie sianą kapustę pod osłony zbiera się zwykle w maju. Przygotowuje się z niej dania duszone (tzw. młodą kapustę), a także sałatki. Nie nadaje się do dłuższego przechowywania!

Do siewu należy wybierać wczesne odmiany kapusty. Ich okres wegetacji jest krótszy niż późniejszych. Dobrze znoszą niską temperaturę. To np. kapusta głowiasta biała Cuor di Bue Grosso, Ditmarska Najwcześniejsza, Fantazja, Hornet, Miami, Pierwszy Zbiór.

Od połowy stycznia sieje się na rozsadę wczesne odmiany porów, np. Bowler, Bulgaarse Reuzen, Capito, Columbus, Gigante de Bulgaria. Do sadzenia w miejscach docelowych są gotowe dopiero na przełomie marca i kwietnia. Do zbioru zaś nadają się w lipcu. Skrzynki z posianymi porami ustawia się w pomieszczeniu niezbyt ciepłym (16-18°C) i dobrze oświetlonym naturalnym światłem. W pierwszych tygodniach wzrostu pory są cienkie jak młoda trawa. Rozsadę kilka razy zasila się preparatami wieloskładnikowymi, które działają wolno i długo, jak płynny Nawóz ekologiczny do warzyw czy Biohumus Max Uniwersalny.

W styczniu dni są jeszcze zbyt krótkie, aby siać warzywa doniczkowe w mieszkaniu. Wyjątkiem jest rzeżucha. Poza tym w pojemnikach, wypełnionych np. Gotowym podłożem do pomidorów i warzyw, można pędzić niektóre warzywa, takie jak cebula, pietruszka, seler. Do pędzenia nadają się korzenie lub cebule (mogą być niewyrośnięte) warzyw z własnego ogrodu lub kupione na targu od rolnika. Te dostępne w sklepach mogą być utrwalane, by nie wypuszczały liści i korzeni. Pielęgnacja pędzonych warzyw polega na podlewaniu (nie trzeba nawozić). Pierwsze młode listki ścina się zwykle po dwóch tygodniach.

Na parapecie w kuchni można także przygotowywać kiełki, czyli tzw. microgreens. Pyszne są np. kiełki brokułu, kapusty, rzodkiewki – w sklepach ogrodniczych jest duży wybór także innych nasion. Przygotowuje się je łatwo w kiełkownicach (do kupienia w sklepach ogrodniczych).

Przeczytaj także: Dlaczego kiełki są zdrowe

Do uprawy rzeżuchy nie jest konieczna ziemia. Nasiona można rozsypać na wilgotnym podłożu zrobionym np. z waty lub ligniny. Zaledwie po 7-14 dniach rzeżuchę można ścinać i zjadać. Pielęgnacja polega na obfitym podlewaniu. Trzeba tylko pamiętać, że to warzywo słabo rośnie w mieszkaniach chłodnych. Optymalna temperatura to jego wzrostu wynosi od 20°C lub więcej. Rzeżuchy nie należy nawozić! Zawiera m.in. witaminy A, C, K.  

W styczniu nie sieje się kwiatów w ogrodzie. Wolny czas w tym miesiącu najlepiej wykorzystać na zaplanowanie co i gdzie posiać. Kwiaty, które można wysiewać od razu do gruntu, są zwykle łatwiejsze w uprawie. Nadają się na rabaty, obwódki, do bukietów. Przeglądając katalogi w sklepach ogrodniczych warto wziąć pod uwagę kupno nasion kwiatów łatwych w uprawie – do wysiewu wiosną - jak czarnuszka damasceńska, dimorfoteka, godecja, groszek pachnący, klarkia, kosmos podwójnie pierzasty, łubin, maczek kalifornijski, nagietek, nasturcja, słonecznik karłowy, smagliczka nadmorska, szarłat. Wszystkie można siać od razu do gruntu.

Przeczytaj także: Rabata kwiatowa – jak zaplanować i założyć

Od końca stycznia można zacząć siew pelargonii oraz kapusty ozdobnej. Przygotowanie ich rozsady nie jest trudne, ale trzeba pamiętać, żeby wschodzącym roślinom zapewnić jak najwięcej naturalnego światła. Bez niego zarówno pelargonie, jak i kapusty ozdobne rosną słabo i mogą być atakowane przez choroby grzybowe. Jeśli dni są pochmurne, warto rozsadę doświetlać lampami do roślin. Wyhodowanie kwiatów z własnoręcznie przygotowanej rozsady to wielka satysfakcja.

Przeczytaj także: 10 rzeczy, które lubią pelargonie

Od końca stycznia aż do czerwca można siać na rozsadę kapustę ozdobną. Na miejsca stałe sadzi się ją – po zahartowaniu – od przełomu marca i kwietnia. Kapusta ozdobna zachwyca kolorowymi, często fakturowanymi i frezowanymi liśćmi. Nadaje się na rabaty, wypełnienia obwódek, do dekoracji balkonów i grobów. Istnieją nawet odmiany wysokie (mają po około 50 cm wysokości), które można ciąć na bukiety. Kapusty ozdobne zachowują walory dekoracyjne cały sezon, aż do większych przymrozków. Zdarza się, że nie przemarzają nawet do grudnia lub stycznia.

Od połowy maja pelargonia jest królową balkonów. Wiosną w sklepach ogrodniczych bez trudu można wtedy kupić młode, kwitnące egzemplarze. Taniej jest wyhodować pelargonie z nasion, np. rabatowe i bluszczolistne. Sieje się je pod koniec stycznia lub w lutym do doniczek wypełnionych np. Gotowym podłożem kwiatowo-balkonowym do roślin kwitnących, najlepiej z małym dodatkiem Perlitu. Nasiona kiełkują w temperaturze 20–25°C. Należy im zapewnić jak najwięcej światła. Zaletą siewu pelargonii jest możliwość wyhodowania kwiatów w ulubionych kolorach i ciekawych odmianach.

W styczniu nie sieje się kwiatów na balkonie. Trzeba poczekać do wiosny! Styczeń warto wykorzystać na kupno skrzynek i nasion. Przydadzą się też Gotowe podłoże kwiatowo-balkonowe do roślin kwitnących, Gotowe podłoże do pelargonii Hydro+, Perlit czy nawóz z hydrożelem TerraCottem Universal. Na balkonie sieje się od marca np. nagietki, a od kwietnia także m.in. dimorfotekę, fasolę wielokwiatową, nasturcję, portulakę wielkokwiatową, smagliczkę nadmorską, wilec purpurowy.

Przeczytaj także: Co siejemy w grudniu? Wysiew warzyw i kwiatów w grudniu