W jaki sposób stosować mikoryzę?

Mikoryza to powszechnie występujące zjawisko polegające na współżyciu korzeni lub nasion roślin z grzybami. Dzięki tej symbiozie grzyby zostają zaopatrzenie w związki organiczne, wytwarzane przez rośliny w procesie fotosyntezy. W zamian rośliny zaopatrywane są przez strzępki grzyba w związki mineralne, głównie fosforowe i azotowe oraz niektóre mikroelementy (cynk i miedź), zaś pozostałe związki stają się łatwiej przyswajalne. Poznajcie zalety stosowania mikoryzy oraz w jaki sposób można ją wykorzystać w ogrodzie.

W jaki sposób stosować mikoryzę?

1. Co warto wiedzieć o mikoryzie?

Co to jest mikoryza?

Mikoryza (Mykoryza) to powszechnie występujące zjawisko polegające na współżyciu korzeni lub nasion roślin naczyniowych z grzybami (dotyczy około 85% gatunków roślin wyższych z całego świata). Dzięki tej symbiozie grzyby zostają zaopatrzenie w związki organiczne, wytwarzane przez rośliny w procesie fotosyntezy. W zamian rośliny zaopatrywane są przez strzępki grzyba w związki mineralne, głównie fosforowe i azotowe oraz niektóre mikroelementy (cynk i miedź), zaś pozostałe związki stają się łatwiej przyswajalne. Struktury nazywane sieciami mikoryzowymi występują powszechnie w wielu ekosystemach.

Dlaczego warto stosować mikoryzę?

Grzyby mikoryzowe wytwarzają także hormony roślinne takie jak auksyny, gibereliny i cytokininy, które po wniknięciu do organizmu rośliny regulują jego wzrost i rozwój. Inne substancje o charakterze antybiotyków wydzielane są przez grzyby do gleby zmniejszając prawdopodobieństwo zakażenia rośliny patogenami obecnymi w podłożu. Ponadto można zauważyć wzrost odporności roślin mikorytycznych na warunki stresowe. Podwyższona odporność dotyczy skrajnych temperatur, obecności substancji toksycznych w środowisku oraz niekorzystnego odczynu podłoża (pH). Grzybnia może łączyć wiele roślin należących do jednego gatunku lub do różnych gatunków umożliwiając połączonym roślinom wymianę związków węgla, substancji regulatorowych, związków mineralnych oraz allelopatin.

? Czy wiesz, że dla niektórych gatunków powstanie mikoryzy jest koniecznym warunkiem rozwoju. Bez obecności grzybni nasiona roślin należących między innymi do storczykowatych i wrzosowatych nie są w stanie wykiełkować.

wrzos

Jakie wyróżniamy rodzaje mikoryzy?

  • Endomikoryza (mikoryza arbuskularna – AM, AMF) – jest to najbardziej rozpowszechniony rodzaj mikoryzy. Jej obecność stwierdzono u ponad 80% gatunków roślin lądowych. Mikoryzę arbuskularną tworzy około 130 gatunków grzybów z gromady Glomeromycota. W endomykoryzie strzępki przenikają przez ściany komórkowe tkanek roślinnych i kontaktują się bezpośrednio z błoną komórkową. Grzyby bez obecności gospodarza są niezdolne do zakończenia cyklu życiowego, pomimo tego że mogą kiełkować i rozpoczynają wzrost jednak jest on bardzo ograniczony bez kontaktu z korzeniami rośliny. Wzrost strzępek grzybni jest stymulowany przez fitohormony wydzielane przez korzenie roślin.
  • Ektomikoryza – do tworzenia tego typu relacji zdolnych jest około 10% roślin wyższych (głównie są to rośliny drzewiaste). W ektomykoryzie strzępki grzybni oplatają korzenie roślin tworząc tzw. opilśń i wnikają do wnętrza wypełniając przestwory międzykomórkowe. Ektomikoryzę tworzą grzyby należące do gromady Basidiomycota, Ascomycota i Zygomycota. Tego typu relacje charakteryzują się znaczną specyficznością gatunkową, a niektóre gatunki grzybów są zdolne do utworzenia mikoryzy tylko z jednym gatunkiem rośliny. Możliwe jest jednak tworzenie mikoryzy przez jedno drzewo nawet z 15 gatunkami grzybów jednocześnie. Szacuje się, że do tworzenia ektomikoryzy zdolnych jest 20-25 tysięcy gatunków grzybów.
  • Ektendomikoryza (mikoryza erikoidalna - ERM, ER) - ten rodzaj mikoryzy jest ograniczony do roślin z rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Strzępki w tym rodzaju mikoryzy jednocześnie wnikają do komórek roślinnych i tworzą na zewnątrz opilśń.
  • Mikoryza storczykowata - szczególną cechą tej mikoryzy jest transfer węgla z grzyba do rośliny. Ten rodzaj mikoryzy jest drugim pod względem częstości występowania gdyż liczbę gatunków storczykowatych (Orchidaceae) szacuje się na około 25 tysięcy. Zwykle grzyby tworzące mikoryzę ze storczykowatymi należą do gromady Basidiomycota, a tylko nieliczne do Ascomycota.
mikoryza

Jakie czynniki wpływają na występowanie mikoryzy?

Częstość zachodzenia różnych typów mikoryzy związana jest z klimatem. W miejscach, gdzie warunki klimatyczne sprzyjają szybkiemu rozkładowi ściółki, czyli głównie w strefie o stabilnym, ciepłym i wilgotnym klimacie, wśród drzew przeważają gatunki z endomikoryzą (mikoryzą arbuskularną). W miejscach z zauważalną sezonowością klimatu, a więc z przerwami w rozkładzie materii organicznej, dominuje ektomikoryza. W strefach umiarkowanych obie formy współwystępują bez dominacji. W strefach o klimacie suchym z wysokimi temperaturami maksymalnymi, na glebach zasadowych z kolei częsta jest symbioza drzew z mikroorganizmami wiążącymi azot cząsteczkowy.

Grzyby kapeluszowe jako przykład mikoryzy?

Rozwój wielu gatunków roślin jest całkowicie zależny od obecności określonego gatunku grzyba, gdzie brak partnera grzybowego oznacza śmierć dla rośliny. To właśnie dlatego wiele znanych gatunków grzybów kapeluszowych dojrzewa tylko wtedy, gdy grzybnia ma dostęp do korzeni drzew. Warto zaznaczyć, że niektóre grzyby wykazują specjalizację w wyborze partnera, ograniczając się do określonego gatunku drzewa, np. maślak zwyczajny i sosna zwyczajna, koźlarz babka i brzoza brodawkowata, koźlarz czerwony i topola osika.

grzyb

2. Jaką mikoryzę zastosować w ogrodzie?

Dlaczego warto dostarczyć korzeniom mikoryzę?

Większość drzew żyjących naturalnie posiada grzyby mikoryzowe na swoich korzeniach, ale drzewa sadzone przez nas w ogrodzie, sadzie, czy nowym terenie ich nie posiadają. Dlatego tak ważne jest dostarczenie korzeniom mikoryzy poprzez jej aplikację. Dzięki niej rośliny rosną zdrowo i długo.

W jaki sposób stosować i dawkować mikoryzę?

  • Podczas sadzenia rośliny - poprzez moczenie korzeni w przygotowanym żelu lub poprzez posypanie dołka proszkiem. Moczenie korzeni jest to najbardziej efektywny sposób, gdyż dokładnie pokrywamy całą powierzchnię korzeni, dając mikoryzie natychmiastową możliwość rozwoju.
  • Aplikacja wprost do korzeni - doglebowo przy pomocy aplikatora do mikoryzy. To proste urządzenie stanowi duże ułatwienie podczas stosowania szczepionek mikoryzowych. Posiada czytelną podziałkę do pojemności 160 ml oraz rurkę ułatwiającą dozowanie do szczelin między korzeniami.

Jakie zalety posiada mikoryza Ectovit?

Mikoryza do iglaków i drzew liściastych Ectovit to produkt oparty na wyjątkowych zdolnościach grzybów ektomikoryzowych. Jest w formie płynnej, bardzo łatwy w użyciu w formie żelu po rozrobieniu z wodą. Jedna aplikacja wystarcza na całe życie rośliny. Grzyby mikoryzowe zawarte w Ectovit łączą się z korzeniami roślin, powodując ich rozwój oraz zapewniając lepszy dostęp do wody i substancji odżywczych, dzięki czemu rośliny są zdrowsze, bardziej odporne i witalne. Mikoryza Ectovit została wyizolowana z korzeni najzdrowszych roślin dziko rosnących i przeznaczona jest do większości drzew iglastych oraz niektórych liściastych (sosna, świerk, modrzew, jodła, dąb, brzoza, buk, kasztanowiec, grab, daglezja, olcha, topola, leszczyna, lipa).

mikoryza

Które gatunki wymagają mikoryzy Rhodovit?

Rhodovit to mikoryza erikoidalna (ERM), czyli produkt oparty na wyjątkowych zdolnościach grzybów mikoryzowych dla roślin wrzosowatych. Jest w formie płynnej, bardzo łatwy w użyciu w formie żelu po rozrobieniu z wodą. Jedna aplikacja wystarcza na całe życie rośliny. Izolaty mikoryzy erikoidalnej (ERM) zawarte w Rhodovit są niezbędne do życia dla roślin z rodziny wrzosowatych, które nie wytwarzają włośników na korzeniach (włośniki odpowiadają za pobieranie z gleby wody i składników mineralnych). Bez mikoryzy, rośliny nie mogą funkcjonować, stają się słabe, a nawet zamierają. Grzyby łączą się z korzeniami roślin, powodując ich rozbudowę oraz zapewniając lepszy dostęp do wody i substancji odżywczych. Mikoryza Rhodovit została wyizolowana z korzeni najzdrowszych roślin dziko rosnących. Niezbędna mikoryza dla roślin wrzosowatych (wrzosy, wrzośce, różanecznik, azalia, pieris, kalmia).

Kiedy należy stosować mikoryzę Symbivit?

Mikoryza uniwersalna Symbivit to wysokiej jakości produkt stworzony z wyselekcjonowanych szczepów grzybów mikoryzowych, które występują w naturze. Zostały dobrane tak aby przynieść korzyści roślinom po zastosowaniu. Grzyby mikoryzowe zawarte w preparacie Symbivit po zaaplikowaniu wprost do systemu korzeniowego łączą się z włośnikami i dostarczają roślinom składników pokarmowych oraz innych substancji jakich wcześniej nie mogły samodzielnie pobrać. Dzieje się tak dlatego, że grzyby posiadają właściwości przetwarzania różnego rodzaju związków nieprzyswajalnych w łatwo przyswajalne dla roślin. Skutkiem takiej współpracy jest szybszy i lepszy wzrost zarówno rośliny jak i systemu korzeniowego. Co w dalszym etapie prowadzi do sięgania przez korzenie po wodę w głębszych partiach profilu glebowego. Roślina także pomaga grzybom mikoryzowym w lepszym funkcjonowaniu. Dostarcza im na przykład produkty pochodzące z przeprowadzania fotosyntezy (np. glukozę), których to szczepy grzybni nie mogą samodzielnie wyprodukować. Dzięki takiej współpracy roślina i grzyby mikoryzowe są zdrowsze, mają lepszy wzrost oraz odporność. Mikoryza Symbivit jest przeznaczona do drzew owocowych (jabłonie, grusze, czereśnie, orzechy włoskie), krzewów owocowych (porzeczki, maliny, agrest, aronia), winorośli, większości ozdobnych iglaków (tuja, cis, jałowiec, cyprysik), niektórych drzew i krzewów ozdobnych (klon, jesion, jarząb), warzyw (pomidor, papryka, ogórek, por, czosnek) i kwiatów (róże, pelargonie, surfinie i inne kwiaty balkonowe).

jabłoń

Jaką mikoryzę stosuje się pod trawnik?

Mikoryza do trawnika Turfcomp to produkt oparty na połączeniu wyjątkowych zdolnościach grzybów mikoryzowych, naturalnego nawozu oraz hydrożelu. Jest w formie granulowanej, bardzo łatwy w użyciu. Grzyby mikoryzowe rozbudowują system korzeniowy murawy, dzięki czemu pobiera ona wodę i substancje odżywcze z głębszych partii gleby. Natomiast granulki hydrożelu oddają wilgoć murawie w trakcie suszy. Jedna aplikacja jest na całe życie roślin. Mikoryza do trawnika Turfcomp to 6 różnych rodzajów grzybów mikoryzowych wyizolowanych w najlepszych naturalnych stanowiskach, gdzie zasiedlają korzenie trawy decydując o jej odporności, zdrowiu i wyglądzie. Uzupełnieniem mikoryzy jest naturalny, wolnodziałający nawóz, który stopniowo dostarcza trawie niezbędnych składników w początkowych okresie wzrostu. Ponadto hydrożel w formie granulowanej zatrzymuje wodę, a następnie oddaje ją trawie w okresie suszy, dzięki czemu murawa jest znacznie bardziej odporna na suszę i wymaga mniej podlewania. Hydrożel absorbuje i oddaje wodę przez kilka lat, po czym ulega naturalnej biodegradacji. Mikoryzę do trawnika Turfcomp należy równomiernie rozsiać na powierzchni gdzie będzie założony trawnik, a następnie przykryć 3 cm warstwą ziemi i wysiać nasiona traw. Można również aplikować w czasie aeracji trawnika. Mikoryza musi dostać się w strefę korzeniową.

Jak nie zaszkodzić mikoryzie po aplikacji?

Przez pierwsze 3 tygodnie po aplikacji należy unikać stosowania fungicydów układowych, gdyż mogą zaszkodzić mikoryzie. Ponadto należy ostrożnie dawkować nawozy chemiczne, aby uniknąć ryzyka przedawkowania (grzyby mikoryzowe zamieniają azot w formę amonową, a także udostępniają roślinom 70% więcej fosforu).

Autor

Poradnik został napisany przez Eksperta Target, który od wielu lat pomaga czytelnikom rozwiązywać problemy związane z uprawą, pielęgnacją i ochroną roślin.

Miłość do roślin i pasja do ogrodnictwa naszego Eksperta pomaga mu w tworzeniu wartościowych poradników, które szczególnie przydatne są ogrodnikom amatorom oraz posiadaczom ogródków działkowych.

Zapisz się do newslettera i pobierz bezpłatne poradniki!