Zielony nalot na powierzchniach ogrodowych – czym usunąć

Glony znane są też jako algi. To ogromna grupa prymitywnych roślin o prostej, beztkankowej budowie, która pojawiła się na Ziemi miliardy lat temu. Nie mają łodyg, liści, kwiatów itp. Naukowcy wyróżniają około 30.000 gatunków glonów, ale prawdopodobnie nie wszystkie zostały odkryte. Wśród nich są organizmy jednokomórkowe, tak małe, że można je dostrzec tylko pod mikroskopem, ale także olbrzymy, których długość wynosi nawet 100 m. Glony uznawane są za tzw. organizmy pionierskie. Doskonale radzą sobie w niesprzyjających warunkach i potrafią przeczekać, dzięki przetrwalnikom, długie, niekorzystne dla nich okresy, np. suszy i braku światła.

Szacuje się, że połowa glonów żyje w wodach mórz, oceanów, stawów, jezior, oczek wodnych, a nawet basenów kąpielowych. Mnóstwo glonów zasiedla także inne środowiska, gdzie obecna jest wilgoć, np. powierzchnie drewniane, betonowe, ceramiczne, ceglane, kamienne, szklane. Mogą też rozwijać się na powierzchni ziemi. Dlatego ich obecność w ogrodach i na budynkach nie jest wyjątkowa.

Najczęściej glony ogrodowe mają zielony kolor (od chlorofilu, który służy im do fotosyntezy). Gatunki zasiedlające różne powierzchnie klasyfikowane są jako zielenice. Ich siedliskami często są np. kostka brukowa, płyty chodnikowe, tarasy, schody, balkony, ogrodzenia, pergole, trejaże, kamienie, obrzeża trawnikowe, huśtawki, ławki, rynny, fontanny, dachy, donice (zwłaszcza ceramiczne i betonowe), meble i rzeźby ogrodowe. Szczególnie intensywnie zielenice porastają powierzchnie wilgotne, w zacienionych miejscach. Dzięki chlorofilowi i procesowi fotosyntezy są samożywne. Wystarczy im do tego nawet niewielka ilość światła. Korzystają też ze składników pokarmowych znajdujących się np. w wodzie.

Przeczytaj także: Czyszczenie kostki brukowej – 5 sposobów na chwasty i mech

Zielony nalot, który tworzą glony, zwykle psuje estetykę murów, brukowanych ścieżek, schodów, architektury ogrodowej czy ogrodzeń. Bardzo często, co szczególnie łatwo zauważyć na ogrodzeniach ustawionych na osi południe-północ, jedna strona płotu – od południowej strony – wygląda nienagannie, zaś druga – od północnej – jest zazieleniona.

Glony, w tym zielenice, nie wypuszczają korzeni. Teoretycznie więc nie rozkruszają powierzchni, którą zasiedlają. Jednak ich obecność sprzyja szybszej biodegradacji, w tym powłok malarskich i lakierniczych. Tam gdzie są glony, pojawiają się także mech i porosty. Po ich usunięciu powierzchnie są szarawe i szorstkie, co sprawia, że tracą walory estetyczne. Obecność glonów na ścieżkach, podjazdach, tarasach czy schodach może być również niebezpieczna. Gdy porośnięta nimi nawierzchnia jest mokra, np. po deszczu, łatwo się na nich poślizgnąć, co może być przyczyną upadków.

Zielone glony, a także mech i porosty, są przysmakiem ślimaków nagich, zwłaszcza pomrowa czarniawego. Bardzo lubią żerować, szczególnie po deszczu i w nocy, na porośniętych nimi tarasach czy schodach ogrodowych. Przy okazji niszczą także rośliny rosnące w pobliżu. Po żerowaniu ślimaki chowają się np. donicach ustawionych na tarasie oraz w zakamarkach na jego obrzeżach. Jeśli teren wokół tarasu jest wilgotny, mogą na nim znaleźć dobre warunki do rozmnażania (wszystkie są obojnakami i składają po kilkaset jaj). Obecność ślimaków nagich na pozornie pustych nawierzchniach w ogrodzie jest sygnałem, że warto się z nich pozbyć glonów, mchu i porostów.

Przeczytaj także: Czy chwasty można zwalczać preparatem naturalnego pochodzenia oraz Ślimaki nagie – 7 sposobów zwalczania

Mało skutecznym i pracochłonnym sposobem usuwania zielonego nalotu z podjazdów, ścieżek, ogrodzeń, schodów, mebli, tarasów oraz innych powierzchni ogrodowych jest czyszczenie ich przy pomocy wody. Powierzchnie są czyste krótko i glony znowu je porastają, gdyż nie likwiduje się ich przetrwalników. Woda sprzyja wręcz ich bujniejszemu wzrostowi.

Zielone naloty skutecznie można zniszczyć opryskami preparatami z kwasem pelargonowym (nonanowym). Powodują one deformację roślin (na etapie, gdy są zielone) poprzez zniszczenie błon komórkowych oraz ich dehydratację (odwodnienie). Następnie rośliny zamierają.

Kwas pelargonowy (kwas nonanowy) działa nie tylko na zielone osady, glony, porosty, ale także chwasty i mech. To średniołańcuchowy nasycony kwas tłuszczowy, który naturalnie występuje w środowisku. Pierwotnie został odkryty w olejku eterycznym pelargonii pachnącej (Pelargonium graveolens). To od tej rośliny pochodzi nazwa kwas pelargonowy.

Przeczytaj także: Jak skutecznie pozbyć się mchu z nawierzchni ogrodowych

Kwas pelargonowy (nonanowy) używany jest nie tylko w ogrodnictwie. Wykorzystywany jest w również do produkcji m.in. lakierów, farb i tworzyw sztucznych. Ma różne pochodzenie: petrochemiczne (przez etylen), zwierzęce (z tłuszczu zwierzęcego) oraz roślinne (rzepak, ostropest, słonecznik, olej palmowy). Większość preparatów na bazie kwasu nonanowego (pelargonowego) na rynku europejskim nie jest pochodzenia roślinnego.

Kwas wyłącznie pochodzenia roślinnego zawierają preparaty Glon-Effect 24H oraz Glon-Effect Spray przeznaczone do zwalczania glonów i porostów. Obydwa produkty zostały zarejestrowane do użytku amatorskiego i profesjonalnego, zgodnie z przepisami Unii Europejskiej dotyczącymi biocydów, jako PT02 do zwalczania zielonych alg i glonów na twardych powierzchniach. Co oznacza PT02? To klasa biocydów: „Środki dezynfekujące i glonobójcze nieprzeznaczone do bezpośredniego stosowania u ludzi czy zwierząt”. Używać ich można cały rok, ale oprócz dni deszczowych oraz z niskimi temperaturami. Najlepiej stosować je w pogodne i suche dni, kiedy nie jest spodziewany deszcz.

Do wykonania oprysku przy pomocy Glon-Effect Spray nie jest potrzebny rozpryskiwacz. Gotowy do użycia  roztwór znajduje się bowiem w opakowaniu z aplikatorem (sprayem). Litr tego produktu wystarcza na 20 m². Natomiast Glon-Effect 24H to koncentrat – należy go dodać do wody, by przygotować roztwór. Przykładowo, na 5 l wody potrzeba 180 ml środka (do opryskania ok. 100 m² powierzchni twardej). Litr tego produktu wystarcza na 555 m². Do wykonania zabiegu użyć można np. opryskiwacza ręcznego lub opryskiwacza plecakowego. W przypadku obu preparatów pierwsze rezultaty mogą być zauważalnie w ciągu kilku godzin.

Kwas pelargonowy (nonanowy), który znajduje się w obu preparatach, jest roślinnego pochodzenia.  Jego rozkład w wodzie jest szybki: DT50 wynosi 3 dni. To oznacza, że 50% zastosowanego kwasu pelargonowego ulega degradacji po trzech dniach. Rozkłada się on na naturalne pierwiastki, które pozostają w naturalnym cyklu węgla.

Mimo że kwas pelargonowy (nonanowy) w obu produktach jest roślinnego pochodzenia, trzeba przestrzegać zaleceń dotyczących bezpieczeństwa, które podane są na etykietach. Produkt Glon-Effect 24H ma klasyfikację toksykologiczną: H319 (powoduje poważne podrażnienie oczu). Produkt Glon-Effect Spray nie jest sklasyfikowany. Koty i psy mogą wrócić na spryskany obszar zaraz po wyschnięciu produktu (w zależności od warunków pogodowych - po około 2 godzinach).

Przeczytaj także: Nawierzchnie żwirowe w ogrodzie – jak pielęgnować