Nawóz biohumus - skład i zastosowanie

Biohumus – znany także jako wermikompost, kompost koprolitowy, obornik dżdżownicowy czy kompost dżdżownicowy - wytwarzają dżdżownice. To zwierzęta żyjące w glebie, kompostownikach, pod butwiejącą korą drzew (w zależności od gatunku). Należą do rodziny skąposzczetów. Dla człowieka są niegroźne - nie gryzą i nie przenoszą chorób. Wręcz przeciwnie: to zwierzęta pożyteczne. Są sprzymierzeńcami ogrodników, sadowników, kwiaciarzy oraz rolników. Im więcej w ogrodzie dżdżownic, tym gleba jest w nim żyźniejsza i pozbawiona patogenów.

Dżdżownice mają specyficzny sposób odżywiania. Zjadają podłoże, w którym żyją, czyli ziemię oraz resztki roślinne (w różnym stopniu rozkładu), a wraz z nimi różne mikroorganizmy, nierzadko szkodliwe dla roślin, np. nicienie, grzyby, bakterie. Po przejściu przez ich przewód pokarmowy, chorobotwórcze mikroorganizmy zostają unieszkodliwione.

Produktem, który dżdżownice wydalają, jest biohumus. Szacuje się, że to około 50% masy, która przeszła przez ich przewód pokarmowy. Z wyglądu biohumus przypomina czarną ziemię (bez zapachu). W jego składzie jest rzeczywiście ziemia, którą dżdżownice zjadły, ale też inne składniki, nie przyswojone przez ich organizmy, wzbogacone o mikroflorę przewodu pokarmowego. To m.in. substancje organiczne, pożyteczne drobnoustroje glebowe, bakterie wiążące azot i rozpuszczające fosforany, hormony wzrostu, enzymy. Zawarte w biohumusie składniki pokarmowe działają długo i są łatwo dostępne dla roślin. W glebie, w której znajduje się biohumus, rośliny zawsze rosną lepiej.

W ogrodach prawie zawsze dżdżownic jest za mało. Powodów jest wiele. Bardzo często ziemia jest dla nich za sucha i zbyt piaszczysta (preferują wilgotną). Czasem gleba jest dla nich za kwaśna lub nadmiernie zasadowa (takie warunki tolerują tylko niektóre gatunki). Jednak najczęściej dżdżownice nie mają w ogrodach co jeść, gdyż w glebie jest zbyt mało resztek organicznych. Aby stworzyć im bardziej sprzyjające warunki w glebie warto stosować jak najczęściej kompost oraz obornik. To mogą być również ich granulowane wersje, które nie mają uciążliwego zapachu, nie zawierają nasion chwastów ani jaj i larw owadów, np. Obornik bydlęcy granulowany, Obornik kurzy granulowany, Obornik koński granulowany czy – wyprodukowany na bazie kompostu - Nawóz Bezpieczny Trawnik.

Dżdżownice bardzo chętnie zasiedlają kompostowniki, gdzie mają mnóstwo resztek roślinnych. Zjadają m.in. liście, chwasty, obornik, słomę, tekturę, fusy. Dzięki nim kompostowanie przebiega szybciej. Poza tym wydalany przez nie biohumus wzbogaca kompost. Wyjątkowo duże apetyty mają dżdżownice kalifornijskie. Dlatego ten gatunek jest wykorzystywany w dużych kompostowniach, ale można je także hodować w przydomowych kompostownikach (zarodowe dżdżownice kalifornijskie kupuje się w sklepach ogrodniczych i wędkarskich). Z ich biohumusu są następnie robione nawozy.

Przeczytaj także: Jak przygotować dobry kompost

Skład biohumusu (wermikompostu) zależy od tego, co dżdżownice zjadły. Najwięcej składników pokarmowych ma biohumus dżdżownic karmionych obornikiem. Jednak wysoką wartość odżywczą dla roślin ma także biohumus na bazie resztek, które zwykle wrzuca się do kompostownika, czyli chwastów, jesiennych liści, obierek, fusów. Co bardzo ważne: znajdujące się w nim składniki pokarmowe są kilka razy łatwiej przyswajalne przez rośliny, niż zawarte w przeciętnej glebie ogrodowej. Jego odczyn wynosi pH 6,8-7.

Przeczytaj także: Jak zwiększyć odporność roślin – naturalne preparaty

Biohumus znajduje się w każdej glebie i kompoście, w których żyją dżdżownice. Jednak jest go zwykle za mało (zwłaszcza w glebie). Dlatego warto go wprowadzać do uprawy w postaci nawozów z biohumusem, które można kupić w sklepach ogrodniczych. W nazwach mają słowo „biohumus”. Do wyboru są nawozy w postaci sypkiej i płynnej. Nadają się do stosowania w uprawach ekologicznych, zarówno w ogrodzie, jak w mieszkaniach. W gotowych nawozach nie ma żywych dżdżownic ani ich kokonów – to istotne zwłaszcza w uprawie roślin pokojowych.

Biohumus w postaci sypkiej wygląda jak czarna ziemia. Stosowany jest rzadziej niż preparaty płynne. Najczęściej podsypuje się nim rośliny podczas sadzenia, przesadzania czy pikowania. Sypki biohumus jest także dodawany do podłoży, jak Ziemia do pomidorów i warzyw.

Najczęściej nawozy z biohumusem mają postać płynną (zawierają także wodę). Taka formuła ułatwia zasilanie roślin w sezonie wegetacyjnym. Glebę można też podlewać przed sadzeniem lub siewem. Stosowanie płynnych nawozów z biohumusem jest bardzo proste. Dawkę – według instrukcji na opakowaniu – wlewa się do wody w konewce. Następnie roztworem trzeba podlać rośliny. Jeżeli rośliny są słabe, uszkodzone przez szkodniki lub choroby, można stosować biohumus także bez rozcieńczania wodą. Biohumusem nie można przenawozić!

Gotowe, płynne nawozy z biohumusem różnią się proporcjami składników pokarmowych. Przykładowo, Biohumus Max Uniwersalny, który polecany jest m.in. do warzyw, drzew i krzewów owocowych, trawników, roślin balkonowych, doniczkowych i rabatowych, zawiera co najmniej 0,03% azotu, 0,03% fosforu i 0,04% potasu. W nawozie Biohumus Max do ziół są minimum 0,03% azotu, 0,02% fosforu oraz 0,03% potasu, zaś Biohumus Max do storczyków – 0,02% azotu, 0,02% fosforu i 0,03% potasu.

Warto wiedzieć, że storczykom można również robić kąpiel z biohumusem. Do miski lub wiaderka wlewa się 20-100 ml biohumusu do storczyków na litr wody. Doniczkę zanurza się w roztworze na 45 minut, a następnie wyjmuje i stawia tak, by nadmiar wody mógł z niej wypłynąć. Taką kurację można robić storczykom nawet co tydzień. Dzięki niej nie tylko bujnie kwitną kilka razy w roku, ale także rzadziej można wymieniać im podłoże.

Przeczytaj także: Nawożenie storczyków doniczkowych – 4 zasady