Nawożenie borówek bez błędów

Botanicy znają dziesiątki gatunków borówek. Jednak w ogrodach uprawia się nieliczne. Wszystkim trzeba koniecznie zapewnić kwaśną ziemię. Inne ich wymagania nie są takie same, także co do nawożenia. Dlatego gatunek borówki trzeba dobierać do warunków panujących w ogrodzie.

Najczęściej w polskich ogrodach sadzi się borówki amerykańskie, znane też jako borówki wysokie. Ten gatunek lubi słoneczne stanowiska (toleruje tylko lekki półcień). Dobrze rośnie w glebie z dużą ilością próchnicy. Podobne wymagania ma borówka niska (znana też jako borówka kanadyjska), ale lepiej znosi brak próchnicy w ziemi. Ma też mniejsze wymiary oraz drobniejsze owoce. Zarówno borówki amerykańskie (wysokie) , jak i borówki niskie trzeba systematycznie nawozić.

W Polsce dziko rosną w lasach m.in. borówka brusznica oraz borówka czarna (popularnie nazywana czarną jagodą). Borówka brusznica ma wiele ciekawych odmian o smacznych, dużych owocach. Jeżeli w ogrodzie jest wrzosowisko, warto uprawiać na nim m.in. borówki brusznice. Ten gatunek borówki także potrzebuje nawożenia. Borówki czarnej zaś nie trzeba zasilać. Bywa uprawiana tylko w ogrodach typu leśnego.

Wyjątkowym gatunkiem jest żurawina wielkoowocowa. To także roślina należąca do rodzaju borówka. Znanych jest bardzo dużo jej odmian, różniących się m.in. wielkością. kształtem oraz porą dojrzewania owoców. Ma tak małe wymagania, że… aż trudno ją uprawiać. Preferuje stanowiska bagienne, zalewane zimą i wiosną przez wodę. Zasila się ją małymi dawkami nawozów.

Wszystkie rośliny należące do rodzaju Vaccinium (borówka) to rośliny kwaśnolubne. To oznacza, że potrzebują kwaśnej gleby. W uprawie amatorskiej najlepiej do nawożenia używać specjalnych nawozów do borówek.

Przeczytaj także: W jaki sposób uprawiać borówkę amerykańską oraz Czy borówka brusznica może być uprawiana w ogrodzie

Podstawą sukcesu w uprawie wszystkich borówek jest zapewnienie im kwaśnej ziemi (odczyn pH 3,5-4,5). W przeciętnym ogrodzie takiej gleby nie ma – zwykle pH wynosi 6-7. Wyjątki to ogrody założone np. przy lasach czy na torfowiskach. Odczyn ziemi ogrodowej można jednak obniżyć, tak jak borówki lubią. Najpierw trzeba jednak go zmierzyć. To proste! Nie trzeba korzystać z usług profesjonalnego laboratorium – wystarczy mieć Zestaw do badania pH gleby. W jego skład wchodzą papierki wskaźnikowe, woda destylowana oraz skala pH. Wynik otrzymuje się po około 30 sekundach. Jeżeli odczyn jest za wysoki (pH ponad 4,5), trzeba go obniżyć.

Sposobów zakwaszania gleby jest wiele. Jednym z nich jest zastosowanie preparatu Podłoże pH Minus. Zawiera on substancje poprawiające właściwości cieczy, co wpływa na długość i efektywność zabiegu zakwaszania. Zabieg można wykonać przed posadzeniem borówek, a także w trakcie wegetacji. Odmierzoną ilość preparatu (według instrukcji na opakowaniu) rozpuszcza się w wodzie, a następnie podlewa glebę. W razie potrzeby zabieg można powtórzyć aż do uzyskania oczekiwanego pH gleby.

Dlaczego kwaśny odczyn gleby jest tak ważny? Borówki to rośliny genetycznie przystosowane do życia na kwaśnych glebach. W naturze rosną w lasach, na bagnach i torfowiskach. Odmiany szlachetne to bardzo często mieszańce międzygatunkowe, które wyróżniają się większą tolerancją co do gleby. Jednak i tak musi być ona kwaśna. Dzięki niej bowiem korzenie borówek mogą przyswajać składniki pokarmowe, zwłaszcza żelazo.

Ziemia do sadzenia borówek musi być nie tylko kwaśna, ale też próchnicza, czyli zawierać organiczne szczątki w różnym stadium rozkładu. Bogatymi źródłami próchnicy są np. Torf ogrodniczy kwaśny, kora nieodkwaszona, kompost (najlepiej z dodatkiem igliwia, trocin i zrębków). Dzięki próchnicy, gleba lepiej magazynuje wodę oraz składniki pokarmowe dostarczane w postaci nawozów. Korzenie borówek przyswajają wtedy więcej m.in. fosforu i potasu, co przekłada się na większy plon. Borówki najlepiej sadzić w specjalnych podłożach, których skład jest opracowany zgodnie z potrzebami tych roślin. To np. Gotowe podłoże do borówek (ma pH 3,5-4,5).

Borówki zasila się 2-3 razy w sezonie. Pierwsze nawożenie wykonuje się, gdy pojawią się pąki kwiatowe. Przykładowo, w przypadku najpopularniejszej borówki amerykańskiej to przełom kwietnia i maja. Kolejna dawka nawozu jest potrzebna po zawiązaniu owoców.

Należy unikać zasilania borówek nawozami mineralnymi zawierającymi azot po 15 lipca. Późne nawożenie może być bowiem przyczyną przedłużenia wegetacji tych krzewów. Rosną wtedy intensywnie aż do jesieni, a ich pędy słabo drewnieją. Takie borówki mogą przemarzać (częściowo lub nawet całkowicie). Wyjątkiem są nawozy organiczne do borówek, na bazie roślinnych składników, jak np. Nawóz ekologiczny do borówek w płynie (uzyskiwany z produkcji żywności oraz paszy) czy Nawóz ekologiczny do borówek granulowany (na bazie kompostu).

Do nawożenia borówek najlepsze są nawozy o kwaśnym odczynie. Nie tylko dostarczają one składników pokarmowych, ale też obniżają odczyn gleby. Przykładem takiego preparatu jest Nawóz zakwaszający do roślin kwaśnolubnych, którym można wiosną (podczas pierwszego nawożenia) zasilać nie tylko borówki, ale też inne rośliny kwaśnolubne, np. azalie, hortensje, magnolie, różaneczniki. W jego składzie jest bardzo dużo azotu w postaci siarczanu amonu (20%). Taki skład sprzyja zwłaszcza krzewieniu młodych borówek.

W przypadku borówek starszych sam azot to za mało. Jego nadmiar może być nawet przyczyną zbyt bujnego wzrostu oraz słabego kwitnienia oraz owocowania. Potrzebne są także fosfor, potas, magnez, żelazo oraz inne składniki pokarmowe. Dlatego do starszych borówek oraz kolejnego nawożenia należy stosować wieloskładnikowe nawozy do borówek.

Wieloskładnikowe nawozy do borówek mają postać płynu, kryształków lub granulek. Nawozy w płynie to zawsze koncentraty. Przykładowo, płynny Nawóz ekologiczny do borówek (opakowanie o pojemności 1 l) wystarcza do przygotowania 100 l roztworu do nawożenia. Odmierzoną dawkę dodaje się do wody w konewce (według instrukcji na pakowaniu), a następnie podlewa krzewy.

Formę kryształków zaś ma rozpuszczalny Nawóz do borówek Obfite Plony. Odmierzoną dawkę wsypuje się do wody i podlewa krzewy. Ten nawóz także jest bardzo wydajny. Opakowanie 150 g wystarcza do przygotowania 300 l roztworu do zasilania. W jego bogatym składzie są: azot – 18%, fosfor – 5%, potas – 8%, bor – 0,03%, żelazo – 0,1%, miedź 0,01%, mangan – 0,05%, cynk – 0,023%, molibden – 0,002%.

Nawozy granulowane rozsypuje się wokół krzewów. Następnie granulki miesza się z górną warstwą ziemi - dłonią lub przy pomocy motyczki albo pazurków - i podlewa. Można też rozsypane granulki przykryć ściółką. Bogaty skład ma np. granulowany Nawóz do borówek. W jego recepturze są: azot – 11,5%, fosfor – 5%, potas – 7%, bor – 0,01%, żelazo – 0,02% oraz miedź, mangan, cynk, siarka. To składniki pokarmowe niezbędne do prawidłowego wzrostu oraz owocowania borówek.

Świetny skład i kwaśny odczyn ma Nawóz do borówek Zadbany Ogród do borówek z mączką bazaltową. Zawiera krzemionkę oraz cenne mikroelementy naturalnego pochodzenia, które zwiększają odporność na choroby i szkodniki oraz lepsze plonowanie borówek. Mączka bazaltowa zawarta w nawozie stanowi aż 25% jego receptury! Skład nawozu: azot - min. 3,2%, fosfor - min. 3,1%, potas - min. 2,8%, żelazo - min. 4,8%.

Przeczytaj także: Nawozy zakwaszające – kiedy i jak stosować

Prawidłowe nawożenie borówek to za mało, aby obficie owocowały. Te krzewy potrzebują także dużo próchnicy w glebie. W próchnicy znajdują się bowiem kwasy humusowe. Dzięki nim gleba dobrze magazynuje wodę, a także składniki pokarmowe dostarczane w nawozach. Mnóstwo próchnicy dostarcza ściółka. Do ściółkowania borówek polecane są naturalne materiały, które zakwaszają glebę. To m.in. Torf ogrodniczy kwaśny oraz kora iglasta nieodkwaszona. Zawierają mało składników pokarmowych, ale po rozłożeniu zamieniają się w życiodajną próchnicę.

Ściółkę trzeba systematycznie uzupełniać, najlepiej kilka razy w sezonie. Chroni glebę także przed zbyt szybkim wysychaniem oraz nadmiernym nagrzewaniem się w czasie upałów. Ogranicza wyrastanie chwastów i głębokie zamarzanie zimą.

Przeczytaj także: Ściółkowanie korą – 6 zalet