Z artykułu dowiesz się:
1. Czy nawożenie ma wpływ na smak winogron?
Smak owoców winorośli zależy od nawożenia, ale także cech genetycznych poszczególnych odmian, nasłonecznienia stanowiska, żyzności i rodzaju gleby, nawożenia oraz podlewania. Istotna jest również dobra kondycja roślin przez cały okres wegetacyjny. Jeśli winorośli zapewni się optymalną ilość składników pokarmowych, ma liście duże, prawidłowo wykształcone, ciemnozielone. Dzięki temu w pełni korzysta z fotosyntezy (samoodżywiania). W tym procesie z wody (pobieranej przede wszystkim z gleby) oraz dwutlenku węgla (czerpanego z powietrza) – w obecności światła słonecznego – w tkankach winorośli powstają cukier oraz tlen. W przypadku winorośli cukier jest magazynowany głównie w owocach. To jak słodkie będą winogrona, zależy także od temperatury w sezonie wegetacyjnym, ale też jej różnicy między dniem a nocą pod koniec dojrzewania.
Bardzo ważna jest rola systemu korzeniowego. Jeśli jest mocny, przyswaja z ziemi więcej składników pokarmowych, a tych winorośl potrzebuje dużo. Z jednego krzewu zbiera się zwykle dziesiątki kilogramów owoców! Winogrona zawierają do 25% cukrów, a także m.in. kwasy organiczne, fosfor, potas, magnez, żelazo. W ich składzie są także substancje, które wzmacniają włókna mięśniowe oraz pamięć i koncentrację, a także obniżają zły cholesterol.
Na smak winogron duży wpływ ma nawożenie, ale też właściwe podlewanie. Woda jest niezbędna m.in. do procesu fotosyntezy. Winorośl magazynuje ją również w dużych ilościach w owocach. Najwięcej wody krzewy potrzebują od końca maja do połowy sierpnia. Nadmiar wody w późniejszym okresie może się przyczyniać do pękania owoców. W efekcie – w miejscach pęknięcia skórki – jagody pleśnieją. Takie uszkodzone winogrona mogą też być zjadane przez owady, np. osy.
Przeczytaj także: W jaki sposób uprawiać i pielęgnować winorośl
? Winorośl to krzew owocowy o wyjątkowych cechach. Na smak owoców mają bardzo duży wpływ prawidłowe nawożenie oraz warunki zewnętrzne, zwłaszcza nasłonecznienie. Owoce tej samej odmiany posadzone w różnych regionach Polski mogą smakować inaczej.
2. Jaka ziemia jest najlepsza dla winorośli?
Winorośl nie ma zbyt dużych wymagań co do gleby. Dobrze rośnie w ziemi przeciętnej, ale jeśli jest przepuszczalna i zasobna w próchnicę. Niektóre odmiany – tzw. altanowe, które charakteryzują się dużymi przyrostami – owocują nawet lepiej, jeśli są posadzone w niezbyt urodzajnej glebie.
Podstawą sukcesu w uprawie winorośli jest odpowiednie przygotowanie gleby przed sadzeniem i wzbogacenie jej w próchnicę. To składnik gleby powstający m.in. z obumarłych szczątków roślinnych. Winorośl, dzięki próchnicy, lepiej przyswaja m.in. azot, fosfor oraz potas. Poza tym gleba próchnicza magazynuje te składniki oraz wodę. Winorośl jest bardziej odporna na suszę i mróz, a także choroby i szkodniki.
Jeśli krzewy są sadzone na większej powierzchni, warto zasiać zielony nawóz kilka miesięcy wcześniej. Polecane są zwłaszcza gorczyca, żyto i owies. Gorczycę przekopuje się w fazie kwitnienia, zaś owies i żyto, gdy źdźbła mają po 10-20 cm. Zielone nawozy szybko się rozkładają i zamieniają w próchnicę.
Glebę pod winorośl doskonale wzbogacają także Obornik bydlęcy granulowany oraz Obornik koński granulowany. To nawozy w 100% naturalne, łatwe w stosowaniu, o spowolnionym działaniu, bez uciążliwego zapachu. Granulki rozsypuje się na powierzchni ziemi albo płytko przekopuje. Jeżeli przed sadzeniem winorośli gleba nie była specjalnie przygotowywana, do dołka korzystnie jest wsypać podłoże Humus. Następnie korzenie sadzonki przysypuje się mieszanką zrobioną z ziemi ogrodowej oraz Humusu (w stosunku 1:1). Bardzo dobry do sadzenia winorośli jest także kompost. Staranne przygotowanie gleby przed sadzeniem ma ogromny wpływ na prawidłowy wzrost, zdrowotność i plonowanie krzewów.
Warto wiedzieć, że szlachetne odmiany winorośli najlepiej rosną i plonują, jeśli odczyn gleby jest od lekko kwaśnego do lekko zasadowego (pH 6,5-7,2). Nie jest to jednak reguła. Niektóre popularne odmiany, np. Aurora i Ontario, preferują kwaśniejszą glebę (pH 5,5-6). Dlatego przed sadzeniem warto sprawdzić, jaka gleba jest w ogrodzie. Służy do tego bardzo prosty w użyciu Zestaw do badania pH gleby. Wynik otrzymuje się po około 30 sekundach. Jeśli nie jest zgodny z wymaganiami winorośli, przyda się wapnowanie gleby (najpóźniej miesiąc przed sadzeniem winorośli). Wapnowanie powtarza się co 2-4 lata (częściej na glebach lekkich, a rzadziej – ciężkich).
Przeczytaj także: Wapnowanie gleby – kiedy i jakie nawozy
Winorośli nie należy sadzić na glebie podmokłej. Poziom wody gruntowej nie powinien być wyższy niż 1,5 m. Winorośl rośnie wtedy słabo, źle plonuje, choruje, a nawet zamiera. Lepiej znosi lekkie przesuszenie niż nadmiar wody. Jeżeli w glebie są kamienie, nie trzeba ich usuwać. Tego typu ziemia jest przepuszczalna, ale jednocześnie trzyma lekką wilgoć oraz ciepło.
3. Kiedy nawozić winorośl?
Winorośl nawozi się zwykle trzy razy w sezonie: przed ruszeniem wegetacji (na przełomie marca i kwietnia), w czasie kwitnienia (na przełomie maja i czerwca) oraz po zawiązaniu owoców. Wyjątkiem są nawozy organiczne. Przez cały sezon – od wiosny do jesieni - można winorośl ściółkować np. kompostem. Nie można nim przenawozić! Bez ograniczeń czasowych stosować też można Biohumus Max Uniwersalny. To naturalny nawóz w formie koncentratu, na bazie biohumusu dżdżownic kalifornijskich. Poprawia właściwości gleby i pobudza w niej życie biologiczne. Wzbogaca również podłoże w materię organiczną.
Jeżeli gleba była prawidłowo przygotowana, młode winorośle zaczyna się nawozić od drugiego roku po posadzeniu. Można jednak je wcześniej ściółkować kompostem oraz od czasu do czasu podlać nawozem na bazie biohumusu. Te nawozy działają wolno, dostarczając składników pokarmowych, ale też wzbogacają życie biologiczne gleby.
4. Jakie nawozy są najlepsze do winorośli?
Winorośl lubi zasilanie, ale trzeba starannie dobierać do niej nawozy. Najlepsze są takie, które zawierają więcej fosforu i potasu niż azotu. Dzięki temu młode pędy są mocne, liście mają soczyście zielony kolor, a kwiatów i owoców jest dużo. Nadmiar azotu powoduje, że winorośl rośnie wybujała, liście są delikatne, a kwiatów i owoców mało. Dlatego do amatorskiego nawożenia winorośli lepiej nie stosować jednoskładnikowych nawozów azotowych, np. mocznika. Trzeba też unikać rozsypywania nawozów zawierających dużo azotu, np. do trawnika, zbyt blisko winorośli.
Do zasilania winorośli polecane są nawozy, których receptury opracowano specjalnie pod potrzeby tych krzewów. Optymalny skład ma m.in. mineralny Nawóz granulowany do winorośli z mikroskładnikami. Preparat zawiera podstawowe składniki pokarmowe, czyli azot, fosfor, potas, magnez i siarkę oraz mikroskładniki: bor, cynk, mangan, miedź i żelazo.
Warto również systematycznie stosować nawozy organiczne, które wzbogacają glebę nie tylko w składniki pokarmowe, ale i w próchnicę, jak np. Nawóz ekologiczny do winorośli granulowany oraz Nawóz ekologiczny do winorośli w płynie. To produkty w 100% pochodzenia roślinnego. Poprawiają właściwości gleby, użyźniają ją oraz pobudzają w niej życie biologiczne. Zwiększają także odporność na choroby. Inny doskonały nawóz do winorośli to kompost. Te nawozy organiczne można stosować od wiosny do jesieni.
Jesienią (po zbiorze owoców), gdy gleba już zaczyna zamarzać, wokół winorośli można rozrzucić Obornik granulowany bydlęcy. Zawarte w nim składniki pokarmowe będą dostępne dla krzewów od wczesnej wiosny. Systematyczne stosowanie obornika granulowanego sprawia, że ziemia staje się ciemniejsza, co przyczynia się do jej szybszego nagrzewania.
Przeczytaj także: Obornik granulowany – jak stosować jesienią
5. Jak rozpoznać brak składników pokarmowych na winorośli?
Prawidłowo nawożona winorośl rośnie bujnie oraz kwitnie i plonuje bardzo obficie. Grona i owoce są dobrze wykształcone, soczyste, smaczne. Duże liście mają soczyście zielony kolor, a łodygi i korzenie są mocne i dobrze drewnieją. Brak składników pokarmowych można rozpoznać po wyglądzie liści, kwiatów i owoców, a także tempie wzrostu.
- Azot (N) – winorośl rośnie słabo, ma mało pędów, przypomina rachityczny patyczek. Liście są jasnozielone, małe, żółkną, a ich ogonki mogą mieć czerwony odcień. Przy braku azotu, winorośl gorzej przyswaja potas. Owoce są mało słodkie, drobne, mogą opadać po zawiązaniu;
- Bor (B) – liście się zwijają, mają mozaikową, żółto-zieloną kolorystykę. Słabo rosną najmłodsze pędy. Krzewy przypominają miotły. Grona są silnie zniekształcone. Pojedyncze, prawidłowo wykształcone jagody otoczone są niewyrośniętymi owocami;
- Fosfor (P) – liście drobnieją, są ciemnozielone, mogą być pofalowane. Owoce słabo dojrzewają, są mniej smaczne. Krzew gorzej rośnie, zbiór owoców jest znacznie obniżony;
- Potas (K) – liście są jasnozielone, żółkną między nerwami. Owoce zawiązują się słabo i mogą masowo opadać. Latorośle mają małe przyrosty. Pędy słabo drewnieją. Plon jest obniżony. Winorośl, której brakuje potasu, jest bardziej narażona na przemarznięcie oraz suszę;
- Magnez (Mg) – przy jego niedoborze rośliny rosną słabo. Liście żółkną między nerwami (zwłaszcza starsze), a następnie stopniowo zasychają. Na szypułkach owoców mogą się pojawić plamy, co skutkuje zamieraniem pojedynczych jagód lub całych gron. Owoce są niewyrośnięte, z gorzkim posmakiem. Brak magnezu w uprawie winorośli jest dość częsty;
- Molibden (Mo) - liści zwijają się jak łódeczki. Wzdłuż głównych nerwów i na krawędziach liści pojawiają żółtawe przebarwienia. Końcówki najmłodszych pędów brązowieją, ich wzrost jest zahamowany. Masowo osypują się kwiaty oraz zawiązki owoców;
- Wapń (Ca) – gdy go brak, korzenie winorośli gorzej przyswajają inne składniki pokarmowe. Objawy najszybciej można zauważyć na młodych liściach – są zniekształcone, nierzadko z plamkami. Grona są niepełne (tzw. przestrzelone), czyli brakuje w nich owoców. Poza tym winogrona są mało słodkie, nie dojrzewają w pełni. Groźnym skutkiem braku wapnia jest zanikanie drobnych korzeni, co skutkuje słabym wzrostem winorośli. Taki krzew jest bardziej narażony na przemarzanie oraz suszę;
- Żelazo (Fe) – liście żółkną, zwłaszcza na początku lata. Mają charakterystyczne zielone pasy wzdłuż nerwów. Następnie stopniowo zasychają i za wcześnie opadają. Winorośl rośnie słabo. Owoców jest niewiele.