Nawozy organiczne do warzyw - granulowane czy w płynie

Nawożenie to – w ogólnym skrócie – dostarczanie roślinom składników pokarmowych. Do nawożenia warzyw wykorzystuje się dwie grupy nawozów: organiczne oraz mineralne. Nawozy organiczne są zawsze pochodzenia naturalnego, zaś mineralne – zwykle sztucznego, ale są wyjątki, np. Mączka bazaltowa, którą produkuje się ze zmielonej skały wulkanicznej.

Nawozów organicznych jest bardzo wiele. To m.in. oborniki i nawozy zwierzęce, gnojówki roślinne i zwierzęce, podłoże popieczarkowe, kompost, biohumus. Ich cechą wspólną jest to, że zawierają substancję organiczną, która w ziemi zamienia się w życiodajną próchnicę.

Gdy w ziemi jest próchnica, warzywa rosną bardziej dorodne i lepiej plonują. Zdecydowanie mniej są narażone na przesuszenie, także – w przypadku warzyw wieloletnich – zimą. Rosną też zdrowiej i rzadziej atakują je szkodniki, gdyż są bardziej odporne. Lepiej wykorzystują również składniki pokarmowe znajdujące się w ziemi.

Granulowane nawozy organiczne nadają się nie tylko do zasilania warzyw, ale też drzew i krzewów owocowych oraz ozdobnych, kwiatów, truskawek, winorośli czy roślin pokojowych i balkonowych. Na granulowanych nawozach rośliny są dorodne, obficie kwitną i plonują.

W przypadku niektórych nawozów organicznych, np. biohumusu oraz kompostu, nie ma ryzyka przenawożenia. To bardzo istotne w przypadku uprawy warzyw. Dzięki temu w ich jadalnych częściach nie są zbierane szkodliwe związki, jak np. azotany (z powodu przenawożenia azotem).

Próchnica, dostarczana w nawozach organicznych, zatrzymuje składniki pokarmowe w glebie. To sprawia, że mniej z nich jest wypłukiwanych przez np. deszcze. Warzywa i inne rośliny mogą z nich korzystać dłużej. Zyskuje także środowisko naturalne. Nadmiar nawozów nie spływa do rzek i mórz.

W ogrodach, gdzie stale stosuje się różne nawozy organiczne, pozytywnie zmienia się struktura gleby. Ziemia zbita i twarda staje się luźniejsza, zaś piaszczysta i sucha – bardziej zwięzła i lepiej magazynująca wodę. Prawidłowo rozwija się w niej życie biologiczne, np. pojawiają się pożyteczne dżdżownice, co przekłada się na zdrowy wzrost warzyw.

Nawozy organiczne można mieć z własnego ogrodu, np. kompost. Jednak nie każdy ma miejsce na kompostownik albo z innych powodów go nie zakłada. Świeże nawozy organiczne, jak nawóz koński czy bydlęcy, mają niemiły zapach. Trudno je też przetransportować w bagażniku samochodowym od rolnika do ogrodu.

Rozwiązaniem są nawozy organiczne dostępne w sklepach – granulowane i w płynie. Mają neutralny zapach, zawierają dużo próchnicy, łatwo je dozować i przechowywać. Wszystkie mają skład oparty na bazie naturalnych składników.

Przeczytaj też: Zmęczenie gleby – na czym polega

Granulowane nawozy organiczne mają pochodzenie roślinne lub zwierzęce. W procesie produkcji najpierw ich składniki są kompostowane i poddawane fermentacji. Następnie w specjalnych maszynach masa jest pozbawiana wody, granulowana i suszona. Dzięki temu objętość składników użytych do produkcji zmniejsza się nawet 10-krotnie. To ułatwia pakowanie oraz przechowywanie. Gotowy nawóz ma postać suchych granulek z kolorze szarym lub czarnym. Każda granulka ma ok. 1 cm długości i 5 mm średnicy.

Granulowane nawozy organiczne, w porównaniu do świeżych odpowiedników, ważą mniej. Nie mają uciążliwego zapachu i nie zwabiają much. Pozbawione są nasion chwastów, jaj i larw owadów, nicieni, grzybów chorobotwórczych oraz innych patogenów. W granulkach nie ma też konserwantów, barwników oraz sztucznych dodatków. W ich składzie jest za to bardzo dużo próchnicy pochodzącej z resztek roślinnych, np. słomy, która jest popularną ściółką w oborach.

Nawozy granulowane organiczne są pakowane w worki (większe ilości) albo pudełka (mniejsze objętości).

Do nawożenia ogrodów wykorzystuje się różne oborniki i nawozy zwierzęce, m.in. krowi, koński, kurzy, gęsi, kozi, kaczy, króliczy. Najpopularniejszy z nich to granulowany obornik bydlęcy. Produkuje się go ze świeżego nawozu krowiego. Pakowany jest, tak jak Obornik bydlęcy granulowany, w poręczne worki po 5 i 10 l. Około 65% jego masy to substancja organiczna. W granulkach jest także około 2% azotu, 4% fosforu, 2% potasu, 1% magnezu, 1% siarki oraz mikroelementy, jak mangan, bor, cynk.

Łączy zalety tradycyjnego obornika z bezpieczeństwem nowoczesnego nawożenia. Nie ma uciążliwego zapachu. Można go długo przechowywać. Podczas stosowania nie pyli się, nie rozwiewa go wiatr.

Wytwarzany jest z przekompostowanej masy roślinnej. W skład kompostu granulowanego są substancja organiczna, a także około 3% azotu, 3% fosforu, 6% potasu oraz mikroelementy, jak magnez, mangan, wapń, żelazo. Co ważne, nawóz nie stwarza ryzyka przenawożenia, bez względu na zastosowane dawki.

Granulowany kompost to świetna alternatywa dla tradycyjnego, świeżego kompostu. Może go zastępować całkowicie lub częściowo. Nadaje się także do nawożenia roślin w donicach.

Przeczytaj też: Jak przygotować dobry kompost

Nawozy organiczne w formie suchych granul mają spowolnione działanie. Podczas aplikacji są twarde. Po zetknięciu z ziemią – pod wpływem wilgoci - najpierw robią się miękkie i powiększają swoją objętość. Następnie się rozpadają i uwalniają składniki pokarmowe oraz próchnicę.

Nawozami granulowanymi zasila się warzywa od wiosny do jesieni, stosując dawki podane na opakowaniach. Inny sposób to rozsypywanie granulek na powierzchni ziemi. Substancje uaktywniają się po podlaniu lub opadach deszczu. Granulki kompostu można też mieszać z podłożami i wsypywać do dołków przed sadzeniem. Taki sposób zasilania, zarówno granulowanym obornikiem, jak i granulowanym kompostem lubią zwłaszcza pomidory i papryka, czyli warzywa o bardzo dużych wymaganiach pokarmowych.

Gdy w warzywniku systematycznie stosuje się granulowane nawozy organiczne, już po kilku latach ziemia staje się ciemniejsza i aż roi się w niej od dżdżownic. Te pożyteczne zwierzęta dodatkowo użyźniają glebę poprzez wytwarzanie biohumusu.

Obornik granulowany jest też świetny do jesiennego nawożenia warzywnika. Wykonuje się je co 4 lata.

Przeczytaj też: Obornik granulowany – jak stosować jesienią

Płynne nawozy organiczne – podobnie jak granulowane – też mają pochodzenie roślinne lub zwierzęce. Do ich przygotowania wykorzystuje się m.in. wodę i zjawisko fermentacji. Mają postać brunatnego, zawiesistego płynu. Tego typu nawozy można przygotowywać domowymi sposobami, np. z nawozu końskiego, obornika krowiego czy pokrzyw. Ich wadą jest niemiły zapach gnojowicy. Poza tym zwabiają one muchy.

Nie dotyczy to gotowych nawozów organicznych w płynie. Ich zapach jest neutralny, nie ma problemu z muchami. Dlatego nadają się do zasilania nawet warzyw uprawianych na balkonach. W ogóle zapachu nie ma biohumus, który wytwarzają dżdżownice.

W składzie płynnych nawozów organicznych, oprócz łatwo przyswajalnych składników pokarmowych, jest również dużo substancji, które w ziemi zamieniają się w próchnicę.

Gotowe do użycia płynne nawozy organiczne są pakowane w pojemniki, zwykle o pojemności 1 i 5 l.

To nawóz powstający w wyniku przetrawienia substancji organicznej przez dżdżownice kalifornijskie, które wyjątkowo dużo jedzą. W specjalnych hodowlach dżdżownice są żywione m.in. resztkami roślin oraz słomiastym obornikiem. Wydalony przez dżdżownice nawóz przypomina czarną ziemię. Zawiera nie tylko składniki pokarmowe, ale też pożyteczne mikroorganizmy, które wyjątkowo szybko pobudzają życie biologiczne gleby i podłoży. Jednocześnie biohumus jest pozbawiony patogenów. Na jego bazie są przygotowywane nawozy płynne.

Dżdżownice zamieszkujące ogród oczywiście także wydalają biohumus. Jednak zwykle jest ich za mało, by zaspokoić potrzeby pokarmowe warzyw. Dlatego warto stosować dodatkowe zasilanie, np. płynnym nawozem Biohumus Max Uniwersalny. Jego zaletą jest brak ryzyka przenawożenia warzyw. Ma to ogromne znaczenie w uprawach ekologicznych. W składzie są: azot – co najmniej 0,03%, fosfor – minimum 0,03%, potas – co najmniej 0,04%.

To grupa nawozów wytwarzanych tylko z roślinnych składników. Jednym z najcenniejszych jest pokrzywa. Na jej bazie jest produkowany Nawóz z pokrzywy. Dostarcza on warzywom składników naturalnego pochodzenia, ale także chroni przed szkodnikami i chorobami grzybowymi. Pokrzywa to zioło o szerokim zastosowaniu w ogrodach biodynamicznych.

Do upraw bio nadają się również Nawóz ekologiczny płynny do warzyw oraz Nawóz ekologiczny płynny do pomidorów i ogórków. To produkty w 100% organiczne. Substancje w nich zawarte są wyłącznie pochodzenia roślinnego, pozyskiwane z produkcji żywności oraz paszy.

Płynne nawozy organiczne zaczynają działać szybciej niż granulowane. Ich składniki są uwalniane od razu, ale też długo, stopniowo. Gotowe produkty bardzo łatwo dozować - miarką jest nakrętka. Nawozy stosuje się najczęściej w formie roztworu po dokładnym wymieszaniu z wodą w odpowiednich proporcjach (podanych na opakowaniu).

Warzywa zasila się najczęściej doglebowo przez cały sezon wegetacyjny. Nawozem z pokrzywy można też zasilać warzywa dolistnie w formie opryskiwania. Biohumus warto wykorzystywać również do siewu i przygotowania rozsady warzyw. Po rozcieńczeniu podlewa się nim nasiona po siewie, a także sadzonki 2 tygodnie po pikowaniu oraz po każdej przerywce.

Częstotliwość nawożenia dostosowuje się do gatunku warzyw, ich kondycji, etapu wzrostu, żyzności ziemi.