Truskawki - jak ekologicznie nawozić

Owoce truskawek uprawianych w ekologiczny sposób mają niepowtarzalny smak oraz zapach. Stosowanie naturalnych nawozów daje poczucie, że to także owoce zdrowe, maksymalnie bogate w witaminy. W uprawie ekologicznej można wyeliminować nie tylko sztuczne nawozy oraz ich nadmiar, ale też chemiczne opryski. Owoce – zwłaszcza jeśli truskawki są ściółkowane – można jeść nawet prosto z krzaczków. To bardzo ważne zwłaszcza wtedy, kiedy owoce truskawek są uprawiane z myślą o dzieciach, osobach starszych, rekonwalescentach, czy po prostu dbających o zdrową dietę.

Truskawki zebrane z własnej, ekologicznie prowadzonej uprawy to wielka satysfakcja. Ma się przy tym kontrolę na czym rosną. Nawożenie ekologiczne truskawek nie jest trudne. Wystarczy stosować nawozy organiczne w odpowiednich terminach oraz pamiętać o ściółkowaniu.  

Przeczytaj też: Sposób na smaczne truskawki

W uprawie truskawek – także amatorskiej – bardzo ważne jest dobre przygotowanie gleby przed sadzeniem. To podstawa, aby mieć duże plony oraz zdrowe, ekologiczne i smaczne truskawki. Poza tym truskawki posadzone w odpowiednio przygotowanej ziemi rosną zdrowiej.

W ekologicznej uprawie truskawek do wzbogacenia gleby przed ich sadzeniem można stosować np. kompost, obornik granulowany bydlęcy i zielone nawozy.

Do nawożenia ziemi przed sadzeniem truskawek doskonały jest kompost. Najlepiej go przekopać z ziemią na głębokość około 10 cm (można tuż przed sadzaniem lub wcześniej). To naturalny nawóz zawierający składniki pokarmowe w proporcjach takich, jak lubią truskawki. Co bardzo ważne: kompostem nie można ich przenawozić.

Kompost pod truskawki musi być jednak robiony z resztek roślinnych wyselekcjonowanych – koniecznie bez nasion chwastów. Jeśli do kompostownika były wrzucane chwasty z nasionami, taki kompost nie nadaje się do truskawek. Z nasion bowiem wyrosną chwasty, które będą je zagłuszać przez następne lata. Ich usuwanie jest pracochłonne.

Przeczytaj też: Jak przygotować dobry kompost?

Żadnych nasion chwastów, ale też chorobotwórczych grzybów, nicieni czy jaj owadów, nie zawiera Obornik bydlęcy granulowany. Ma on postać suchych granulek, bez uciążliwego zapachu. Obornik granulowany najlepiej przekopać jesienią, a dopiero wiosną posadzić na tym stanowisku truskawki.

Obornik granulowany ma odczyn pH 7. Truskawki zaś preferują odczyn niższy – od pH 5,5 do 6,5. Dlatego przed zastosowaniem obornika warto wykonać proste badanie odczynu ziemi. Służy do tego Zestaw do badania pH gleby. Przy pomocy specjalnych pasków oraz wody destylowanej, które są w komplecie, bardzo łatwo można zmierzyć pH gleby nie tylko pod truskawki, ale i pod inne rośliny. Wynik otrzymuje się po około 30 sekundach.

W zależności od otrzymanego wyniku, trzeba dostosować dawkę obornika granulowanego. Zdarzyć się może nawet, że nawożenie obornikiem ziemi pod truskawki nie będzie wskazane.  To przypadki, gdy gleba ma odczyn zbliżony do obojętnego lub zasadowy (przyczyną bywa np. nadmierne wapnowanie). Wtedy lepiej zastosować kompost oraz wykorzystać zielone nawozy.

Glebę pod truskawki świetnie wzbogacają zielone nawozy. Ich zaletą jest również ograniczenie zachwaszczenia, co ma ogromne znaczenie, jeśli stanowisko pod truskawki było zaniedbane pod względem pielenia. Niektóre rośliny wykorzystywane na zielone nawozy pomagają także w walce ze szkodnikami glebowymi, które niszczą truskawki, zwłaszcza nicieniami.

Nawozy zielone najlepiej siać co najmniej pół roku przed posadzeniem truskawek. To mogą być np. łubin, owies, peluszka, karłowe słoneczniki, aksamitka, gorczyca biała, gryka zwyczajna, facelia błękitna, szarłat wyniosły. Rośliny posiane na zielone nawozy najlepiej przekopywać, gdy zakwitną. Rozkładają się w glebie bardzo szybko, dostarczając składników pokarmowych naturalnego pochodzenia, a także mnóstwo próchnicy. Szczególnie dużo azotu wprowadzają do gleby rośliny z rodziny bobowatych, jak bobik, łubin, peluszka, saradela, wyka. Fitosanitarne właściwości mają np. aksamitka, facelia błękitna, gorczyca biała, gryka zwyczajna.  Ograniczają one występowanie nicieni.

Truskawki z jednej strony lubią nawożenie, ale z drugiej – bardzo łatwo je przenawozić azotem. Gdy mają za dużo azotu w glebie, ich liście są duże oraz dorodne, ale kwitną i owocują słabo. Poza tym owoce są niewielkie, mniej pachnące i mało słodkie w smaku. Dlatego do nawożenia truskawek nie każdy nawóz się nadaje. Do ekologicznej uprawy polecane są preparaty oparte na naturalnych składnikach.

Pierwsze nawożenie truskawek wykonuje się na przełomie marca i kwietnia (w zależności od pogody). Najpierw należy oczyścić zagon z chwastów oraz zaschniętych liści truskawek. Następnie powierzchnię ziemi, jeśli jest ubita, można płytko spulchnić pazurkami lub motyką. Dopiero wtedy rozsypuje się kompost: świeży albo granulowany.

Kompost granulowy ma w składzie Nawóz ekologiczny do truskawek (100% masy roślinnej), który nadaje się też do zasilania malin i poziomek. Jego granulki są suche, bez uciążliwego zapachu oraz nasion chwastów i patogenów. Zawierają 3% azotu, 3% fosforu, 6% potasu, mikroelementy oraz dużo masy organicznej. Granulki - po rozsypaniu wśród truskawek - najpierw pęcznieją, a następnie się rozsypują. Składniki pokarmowe są uwalniane długo i powoli.

Kolejne nawożenie wiosenne wykonuje się w maju, kiedy truskawki kwitną. W tym terminie można zastosować np. Nawóz ekologiczny płynny do truskawek. Po rozcieńczeniu w wodzie podlewa się nim truskawki, unikając zraszania liści.

To  w 100% produkt organiczny, wyłącznie pochodzenia roślinnego. Dostarcza składników pokarmowych i ułatwia truskawkom ich przyswajanie. Aktywuje również pożyteczne mikroorganizmy żyjące w glebie, co przekłada się na zdrowszy wzrost truskawek i lepsze plonowanie.

W maju warto także wzmocnić truskawki preparatem Pokrzywa stymulator wzrostu. To ekstrakt z pokrzywy, który wzmacnia rośliny. Sprzyja lepszemu korzenieniu, poprawia wzrost, ogranicza występowanie infekcji grzybowych.

Nie nawozi się truskawek w fazie dojrzewania owoców. Po zbiorach potrzebują jednak zasilenia. Dzięki temu są mocniejsze, zdrowsze, lepiej przygotowane do następnego sezonu owocowania.

Przed wykonaniem letniego nawożenia trzeba truskawki skosić (oprócz jednorocznych). Ten zabieg wykonuje się najpóźniej 2 tygodnie po zbiorach owoców, czyli zwykle w lipcu. Ściąć należy liście z plamami (ich przyczyną są zwykle choroby grzybowe). Usunąć też trzeba chwasty oraz rozłogi (tak zwane wąsy), gdyż osłabiają rośliny mateczne. Dopiero po oczyszczeniu zagonu można wykonać nawożenie.

Do letniego zasilania truskawek bardzo dobry jest kompost świeży, Obornik bydlęcy granulowany albo Nawóz ekologiczny do truskawek. Nawozami obsypuje się krzaczki truskawek, a następnie płytko miesza z ziemią przy pomocy motyki lub pazurków. Na koniec warto truskawki wyściółkować.

Ściółkowanie truskawek ma wiele zalet. W ekologicznej uprawie najlepsza do tego celu jest słoma. Inne materiały, które można wykorzystać do ściółkowania truskawek, to np. włóknina z wełny owczej, kora, zrębki, połamane gałązki sosnowe, torf. Wszystkie w naturalny sposób się rozkładają (zwykle w ciągu 6-12 miesięcy), zamieniając w próchnicę (wolniej zrębki oraz włóknina z wełny owczej). Dzięki niej truskawki lepiej przyswajają składniki pokarmowe z nawozów.

Pierwsze ściółkowanie truskawek wykonuje się na przełomie marca i kwietnia, po pierwszym nawożeniu. W tym czasie można użyć każdego materiału do ściółkowania. Tuż przed kwitnieniem truskawek warto rozłożyć dodatkową warstwę ściółki, która będzie chroniła owoce przed zabrudzeniem – do tego najlepsze są słoma oraz włóknina z wełny owczej.

Po zbiorze owoców, koszeniu i letnim nawożeniu truskawek kolejny raz uzupełnia się ściółkę, jeśli poprzednia zbyt szybko się rozłożyła, czy została zmieszana z ziemią.

Dzięki ściółkowaniu zagon z truskawkami wygląda bardziej estetycznie. Ściółka chroni przed nadmiernym nagrzewaniem i przemarzaniem ziemi, a także wyrastaniem chwastów. Woda z gleby wyparowuje wolniej, dzięki czemu rzadziej podlewa się truskawki. Ściółka chroni też liście i owoce truskawek przed stykaniem się z glebą, co ogranicza ryzyko infekcji przez chorobotwórcze grzyby. Ściółka zapobiega też zapiaszczeniu owoców, ale nie każda. Aby jeść truskawki prosto z krzaczków, najlepiej je wyściółkować słomą lub włókniną z owczej wełny.

Przy pomocy ściółki można też regulować odczyn gleby, tak jak truskawki lubią, czyli do pH 5,5-6,5. W ogrodach ziemia ma często odczyn zbliżony do pH 7, co jest spowodowane np. nadmiernym wapnowaniem. Za pomocą ściółki można w naturalny sposób i dość trwale obniżać pH gleby. W tej roli najlepsze są Torf ogrodniczy kwaśny, kora, zrębki.