Z artykułu dowiesz się:
1. Gdzie kupować nasiona?
Gdzie kupować nasiona kwiatów i warzyw?
Najlepiej kupować nasiona w specjalistycznych sklepach ogrodniczych i w centrach ogrodniczych. Warto wybierać nasiona znanych producentów gdyż oszczędzi nam to niemiłych niespodzianek w sezonie, a dodatkowo mamy pewność, że nasiona są dobrej jakości, skiełkują i wyrosną z nich takie rośliny jakich oczekujemy. Nie kupujmy nasion od ulicznych sprzedawców, na rynku czy bazarze, nawet jeśli cena jest kusząca. Nie wiadomo, jak były one przechowywane, a ma to duży wpływ na zdolność nasion do kiełkowania. Nasiona możemy kupić także przez internet, np. bezpośrednio od producentów gdyż niejednokrotnie kosztują mniej, poza tym dostawa jest prosto do domu. Dobrym sposobem na zdobycie nasion są również fora, portale społecznościowe czy blogi tematyczne. Dobrze jest mieć w takim przypadku coś na wymianę, najlepiej takie nasiona, jakich inni nie mają. Najkorzystniej kupować nasiona na przełomie stycznia i lutego, ponieważ jest wtedy największy ich wybór na rynku.
Na co zwracać uwagę przy zakupie nasion?
Warto kupować nasiona polskich odmian, które są lepiej przystosowane do uprawy w naszym klimacie. Kupowane nasiona powinny być zdrowe, najlepiej zapakowane hermetycznie w niewielkie opakowania. Raczej nie kupujmy nasion na wagę. Na torebkach z nasionami obok nazwy rośliny i zdjęcia powinna znaleźć się także nazwa producenta i firmy pakującej nasiona oraz informacje o terminie wysiewu, terminie kwitnienia (dla kwiatów), terminie zbioru (dla warzyw), rozmiarze rośliny i terminie ważności. Ostatni parametr trzeba koniecznie sprawdzić, ponieważ w miarę upływu czasu nasiona tracą zdolność i siłę kiełkowania. Oczywiście nie kupujemy nasion w opakowaniach uszkodzonych i zawilgotniałych oraz takich, które w punkcie sprzedaży leżały na słońcu.
? Czy wiesz, że kupując nasiona warto także zwrócić uwagę na masę nasion w torebce. Często nie opłaca się kupować tańszych nasion w marketach, gdyż jest ich kilkakrotnie mniej niż nasion minimalnie droższych dostępnych w sklepach ogrodniczych. Ważny jest zatem stosunek wagi do ceny.
Jaką ilość nasion zakupić?
Najlepiej kupować tyle nasion, ile będzie nam potrzebne w danym sezonie. Nie kupujmy nasion „na zapas”, bo te niewykorzystane w sezonie mogą w kolejnym stracić termin ważności albo ich zdolność kiełkowania znacząco spadnie. Często jest też tak, że jak mamy za dużo nasion to siejemy je za gęsto i mamy przez to gorsze zbiory.
Czy nasiona warto przechowywać na kolejny sezon?
Jeżeli koniecznie chcemy przechowywać nasiona na kolejny sezon, to należy trzymać je w hermetycznym opakowaniu. Uniemożliwi ono wchłanianie wody z otoczenia, gdyż proces ten niekorzystnie wpływa na przechowywane nasiona. Poza tym powinno się je trzymać w suchym, ciemnym i w miarę chłodnym pomieszczeniu. Unikamy słonecznego okna.
Porada:
Przechowywane nasiona, jeżeli zmienimy im opakowanie powinny być
zaopatrzone w etykietkę z nazwą rośliny, która
z nich wyrośnie, terminem sadzenia oraz zbioru. Ułatwi nam
to znacznie wysiewy w następnych latach.
2. Jakie informacje występują na opakowaniach nasion?
Na torebkach z nasionami oprócz takich informacji jak nazwa gatunku i odmiany, nazwa producenta czy termin wysiewu, często też umieszczone są oznaczenia dla nas niezrozumiałe, szczególnie jeśli jesteśmy początkującymi ogrodnikami. Warto wiedzieć, co one oznaczają, gdyż niektóre są bardzo ważne.
Co oznacza symbol F1 przy nazwie odmiany?
Oznaczenie nasion symbolem F1 informuje, iż są to nasiona odmian mieszańcowych, tzw. heterozyjnych. Heterozja to inaczej wigor mieszańców lub bujność mieszańców. Chodzi tutaj o zwiększoną żywotność i bujność pierwszego pokolenia mieszańców powstałych z krzyżówek form różnych genetycznie. Mieszańce F1 posiadają więcej pozytywnych cech, a mniej cech negatywnych niż ich rodzice. Zjawisko to na dużą skalę jest wykorzystywane właśnie w uprawie roślin.
Jak powstają nasiona F1?
Produkcja nasion F1 jest bardzo skomplikowana i wymaga przeprowadzenia testów, aby ocenić jakie krzyżówki dadzą odmianę o lepszych cechach (np. linię odmian wczesnych krzyżuje się z odmianą późną ale znacznie bardziej plenną). Następnie wybrane pary linii krzyżuje się aby uzyskać potomstwo o największym wigorze. Często wymaga to ręcznego usuwania pręcików z roślin matecznych i nanoszenia na nie pyłku zebranego z linii męskich. Proces jest zatem żmudny i pracochłonny. Dlatego nasiona F1 są znacznie droższe. Należy tutaj podkreślić, iż odmiany F1 powstają poprzez naturalne krzyżowanie tradycyjnych odmian, nie ma to nic wspólnego z modyfikacjami genetycznymi, dokonywanymi w laboratoriach, gdzie produkuje się GMO.
Czy warto kupować nasiona F1?
Nasiona oznaczone symbolem F1 są warte swojej ceny gdyż pozwalają uzyskać bardzo wyrównany, obfitszy i lepszy jakościowo plon. Rośliny takie zazwyczaj bujniej kwitną, lepiej znoszą przymrozki, suszę, czy niekorzystne warunki glebowe. Mogą być też mniej wrażliwe na choroby i szkodniki, co ułatwia nam uprawę roślin w ogrodzie działkowym przy wykorzystaniu metod naturalnych, unikając użycia nawozów mineralnych i pestycydów.
? Czy wiesz, że w dalszych pokoleniach, pozytywne cechy mieszańców F1 nie są już tak dominujące. Dlatego nasiona zebrane z otrzymanych roślin nie dadzą w przyszłym roku ponownie tak wyrównanego i udanego plonu i w praktyce nasion z takich roślin nie zbiera się. Aby mieć gwarancję dobrej jakości uprawy należy co roku kupować nowe nasiona F1.
Co wyróżnia nasiona ekologiczne?
Nasiona BIO pochodzą z gospodarstw ekologicznych, w których produkcja odbywa się zgodnie z wymogami unijnymi. W czasie wzrostu roślin matecznych nie stosuję się chemicznych środków ochrony roślin, ani nawozów sztucznych. Nasiona BIO są idealnym rozwiązaniem dla zwolenników zdrowego trybu życia, którzy w swoim ogrodzie chcą uprawiać rośliny zdrowe i smaczne bez stosowania zbędnych środków chemicznych.Na każdym opakowaniu nasion ekologicznych musi znajdować się znaczek rolnictwa ekologicznego (znaczek złożony z gwiazdek na zielonym tle) oraz nazwa jednostki certyfikującej rolnictwo ekologiczne, same przedrostki BIO lub EKO.
Co to są nasiona kalibrowane?
Kalibrowanie polega na rozdzieleniu nasion na różne frakcje w zależności o ich wielkości (średnicy). W przypadku wielu gatunków warzyw stwierdzono, że im większe są nasiona, tym lepsza jest ich jakość. Poprzez kalibrowanie można wydzielić z partii nasiona najdorodniejsze i w ten sposób podnieść ich wartość siewną. Wiele badań wykazało, że wraz ze wzrostem wielkości nasion rośnie ich energia i zdolność kiełkowania, natomiast zmniejsza się liczba nasion niekiełkujących. Nasiona większe i cięższe gwarantują zwykle szybkie i wyrównane wschody, a w efekcie wyższe plony w porównaniu z nasionami mniejszych rozmiarów. U wielu gatunków duże nasiona korzystnie wpływają na wczesność wschodów. Ma to szczególne znaczenie u gatunków o krótkim okresie wegetacji (np. rzodkiewki), uprawianych na wczesny zbiór (np. wczesnych odmian marchwi) oraz wtedy, kiedy kiełkowanie przebiega w niesprzyjających warunkach środowiska. Nasiona drobniejsze szybciej tracą swą wartość podczas przechowywania i częściej są porażane przez czynniki chorobotwórcze.
Czy warto wybrać nasiona na taśmie bądź krążku nasiennym?
Nasiona na taśmie sprawiają, że nie trzeba bawić się w pojedyncze układanie ich na grządkach. Jest to sposób idealny zwłaszcza dla osób, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z działką i nie mają wprawy w tego typu zajęciu. Nasiona na taśmie ułatwiają wysiew do gruntu, z kolei równomierne rozmieszczenie nasion eliminuje konieczność przerywki podczas wzrostu warzyw. Nasiona zostały odpowiednio rozmieszczone na specjalnej taśmie z celulozy, którą układa się w przygotowanej wcześniej grządce. Następnie wystarczy przysypać ją ziemią. W krótkim czasie taśma rozpuszcza się, a nasiona kiełkują. Dzięki zastosowaniu tej technologii możemy otrzymać obfite plony bez żadnych szczególnych zabiegów dodatkowych. Jednocześnie tak pozyskane warzywa są zdrowe i bardzo smaczne.
Jakie zalety mają nasiona otoczkowane
Nasiona wielu roślin są bardzo drobne i mają nieregularne kształty co utrudnia ich precyzyjne wysiewanie i znacznie zwiększa liczbę nasion, którą musimy obsiać daną powierzchnię uprawy. Aby temu zapobiec, warto zastosować nasiona otoczkowane. W wyniku otoczkowania, masa nasion ulega zwiększeniu od 2 do 50 razy. Otoczkowanie nasion gwarantuje równomierne i wczesne wschody nasion. Stosuje się przede wszystkim dla warzyw: marchwi, pietruszki, cebuli, pora, sałaty, buraka ćwikłowego, kapusty, kalafiora, kalarepy. Sztucznie naniesiona na nasiona warstwa złożona jest ze sterylizowanego torfu oraz dolomitu i glinki kaolinowej lub wapienia oraz wielu innych substancji. Warstwa ta jest trwała i twarda, jednak posiada naturalne pory, przez które do jej wnętrza może bez problemu docierać powietrze i woda. Po wysianiu otoczka naturalnie się rozkłada i nie stanowi bariery dla delikatnego kiełka. Często otoczka zawiera także wieloskładnikowy nawóz mineralny, który zapewnia cenne składniki pokarmowe podczas kiełkowania nasion. Niektóre otoczki zawierają także środki ochrony roślin, chroniący kiełkujące siewki przed szkodnikami i chorobami grzybowymi.
Porada:
Większe i cięższe nasiona o jednakowym kształcie
można łatwiej wysiewać w rzędach punktowo ręcznie
w odpowiednich odległościach lub rzutowo przy zastosowaniu
siewnika.
3. Jakie problemy mogą wystąpić z nasionami?
Jak skutecznie chronić nasiona przed chorobami grzybowymi?
Zaprawianie nasion ma pomóc w zabezpieczeniu kiełkujących nasion przed patogenami i szkodnikami przenoszonymi na nasionach i występującymi w glebie. Dzięki zaprawianiu nasion wschody roślin są lepsze i bardziej wyrównane, a młode siewki rozwijają się lepiej i stają się odporne na groźne choroby oraz szkodniki, co w rezultacie daje wyższe plony dobrej jakości. W praktyce obecnie zarejestrowane zaprawy nasienne zawierają jedną lub dwie z trzech substancji aktywnych: tiuram, karboksynę lub mankozeb i chronią tylko od grzybów. Przy niewielkim wpływie na środowisko substancje te skutecznie chronią przed grzybami powodującymi zgorzele siewek. Najpopularniejszym środkiem do ochrony nasion i kiełkujących roślin jest Zaprawa Nasienna T 75 DS./WS. Zaprawianie niewielkiej ilości nasion najłatwiej wykonać np. w szczelnie zamkniętym słoiku.
