Jak urządzić ogród na dachu

Z artykułu dowiesz się:

Jakie budynki nadają się pod zazielenienie dachu?

Zazielenienie dachów nie jest przeznaczone wyłącznie dla budynków publicznych i dużych domów w aglomeracjach lub rejonach przemysłowych. Również w koloniach prywatnych domków i ogrodów istnieje dość możliwości dodatkowego zazielenienia powierzchni ponad ziemią – dachu domu, gotowych garaży, lekkich drewnianych budowli, jak wiaty dla aut i rowerów, domki ogrodowe, itp. Zwłaszcza w mieście takie zazielenienie pozwala nieco ujednolicić wiele zamkniętych powierzchni.

Jakie są zalety zazielenienia dachu?

Poprawa mikroklimatu i czystości powietrza w otoczeniu, przy czym wpływ zależy od liczby obsadzonych powierzchni i składu roślinności;
Regulacja gospodarki wodnej – im większe jest zazielenienie powierzchni tym mniejsze straty wody opadowej;
Izolacja cieplna - wskutek osłabienia napromieniowania i wypromieniowania poprawia się klimat w mieszkaniu;
Ochrona dachu;
Zwiększenie przestrzeni życiowej dla roślin i zwierząt;
Estetyczny wygląd zazielenionego dachu (zaleta ostatnia, ale nie najmniej ważna).

O czym należy pamiętać przy planowaniu ogrodu na dachu?

Powierzchnię dachu trzeba pokryć warstwą uszczelniającą nieprzenikliwą dla korzeni oraz włókniną, na której układa się warstwę odwadniającą z włókniny filtracyjnej, a następnie odpowiedniej grubości warstwę podłoża dla roślin;
Na powierzchni poziomej trzeba stworzyć pewien spadek;
Najlepiej jest użyć specjalnego podłoża dla ogrodu na dachu;
Większe prace budowlane lepiej powierzyć fachowej firmie, która zapewni również okres gwarancyjny;
Najlepiej jest przy budowie domu lub garażu uwzględnić przyszłe zazielenienie dachu.
Wielkość i obciążalność płaskiego dachu decydują, czy można rozłożyć na nim grubą warstwę podłoża (dopiero 30-centymetrowe podłoże umożliwi bujne obsadzenie), czy tylko rozstawić z rzadka koryta i inne pojemniki obsadzone roślinami.
Jeżeli zamierzamy rozmieścić w tym ogrodzie rośliny w dużych pojemnikach, pomyślmy zawczasu, gdzie przeniesiemy je na zimę.
Obserwujmy przez pewien czas siłę i kierunek wiatru na dachu, aby następnie zastosować odpowiednie obsadzenie i założyć osłony wiatrochronne.

Jak skutecznie zapewnić wodę roślinom rosnącym na dachu?

Odpowiednią wilgotność podłoża zapewni zastosowanie produktu TerraCottem, który jest bardzo łatwy w użyciu. Wystarczy wymieszać granulki TerraCottem z podłożem (100g na 20 litrów podłoża), w które następnie sadzimy rośliny bądź wysiewamy nasiona. Produkt aplikuje się tylko jeden raz. Jest niezastąpiony podczas sadzenia roślin na dachu, gdzie warstwa podłoża niejednokrotnie wynosi zaledwie kilka centymenrów. Zastosowanie znajduje także przy sadzeniu drzew i krzewów. Dodanie produktu do podłoża podczas przesadzania większych roślin sprawi, że lepiej zaaklimatyzują się w nowym miejscu i szybciej wypuszczą nowe korzenie. Szczególnie warto pamiętać o nim tam, gdzie nie mamy możliwości regularnego nawadniania.

Jakie korzyści zapewnia TerraCottem?

Zdrowsze rośliny i zwiększone plony
Zwiększony wigor i żywotność roślin
Zwiększona zdolność zatrzymywania wody
Oszczędność wody do 50%
Silniejszy i głębszy rozwój systemu korzeniowego
Szybsze i lepsze aklimatykowanie roślin na nowym stanowisku
Większa odporność na stres, suszę oraz choroby fizjologiczne
Lepsze wykorzystanie nawozów
Umożliwienie uprawy roślin na glebach zdegradowanych.

Na czym polega intensywne i ekstensywne zazielenienie dachu?

Różnica między intensywnym a ekstensywnym zazielenieniem dachu wynika z nośności konstrukcji dachowej.

Dla obsadzenia ekstensywnego obciążenie śniegiem = 75 kg/m2 + 50 kg.
Dla intensywnego obsadzenia obciążenie śniegiem = 75 kg/m2 + 1000 kg.

Co warunkuje rodzaj obsadzenia?

Grubość warstwy substratu warunkuje rodzaj obsadzenia. Wraz z jego wzrostem zwiększa się liczba gatunków, które można zastosować. Cienka warstwa substratu, grubości 2-6 cm, działa jak drugie pokrycie dachu. Na odpowiednio przygotowanych dachach może być zastosowana ponad 1 m warstwa substratu.

Dlaczego nie wszystkie rośliny nadają się do uprawy na dachu?

Ogród na dachu jest narażony na kaprysy pogody znacznie silniej od ogrodu naziemnego, przede wszystkim na wiatry, przeciągi i intensywne promieniowanie słoneczne. Z tego względu można w nim sadzić tylko rośliny odporne. Odpowiednie są karłowe rośliny drzewiaste i niskie byliny, światłożądne szarolistne gatunki występujące w suchym i gorącym środowisku, jak na przykład lawenda (Lavandula), barbule (Caryopteris), pięciorniki (Potentilla) czy trawy ozdobne. Bardzo odpowiednie są krzewy zimozielone, jak bukszpan (Buxus), ostrokrzew (Ilex), mahonia (Mahonia) i ognik (Pyracantha), a z iglaków jałowiec pospolity (Juniperus communis), kosodrzewina (Pinu mugo) i cis (Taxus baccata ‘Repandens’). Trwałe zazielenienie zapewniają odporne krzewy, jak kalina hordowina (Viburnum lantana), śnieguliczka biała (Symphoricarpos albus), rokitnik (Hippophae), ligustr (Ligustrum) i dereń jadalny (Cornus mas).

Jakie gatunki nadają się na ekstensywne zazielenienie dachu?

Gatunki i odmiany rozchodnika (Sedum) zazieleniają powierzchnię dachu stosunkowo łatwo i szybko. Należy zawsze zastosować kilka różnych gatunków. Rozchodnik w monokulturze jest podatniejszy na choroby i skłonny do ogałacania się. Oprócz rozchodnika ostrego (Sedum acre) niezwykle odporny jest rozchodnik sześciorzędowy (Sedum sexangulare). Szczególnie ozdobna jest odmiana ‘Coral Carpet’ rozchodnika białego (Sedum album), której liście czerwienieją podczas chłodów oraz rozchodnik (Sedum spatulifolium var. purpureum) ze srebrzyście „oszronionymi” liśćmi. Ciekawie prezentują się zestawienia rozchodników z różnymi ozdobnymi czosnkami, jak czosnek południowy (Allium moly) oraz ze szczypiorkiem (Allium schoenoprasum). Ładnym uzupełnieniem są gatunki skalnicy (Saxifraga) i rojnika (Sempervivum). Ciekawie prezentuje się różowo kwitnący rojnik pajęczynowaty (Sempervivum arachnoideum ‘Roseum’) i popularny rojnik murowy (Sempervivum tectorum). Poza tym istnieje mnóstwo mieszańców, również o czerwonym zabarwieniu. Z traw odpowiednie są przede wszystkim gatunki kostrzewy (Festuca).

Jakie materiały są potrzebne do ekstensywnego zazielenienia dachu?

włóknina chroniąca dach (250g/m2);
folia grubości 1mm, zapobiegająca wrastaniu korzeni;
mata odwadniająca grubości 1-2 cm;
podłoże grubości 8-10 cm;
sadzonki rozchodnika lub innych niskich i odpornych bylin (50/m2).

Czy na zielone dachy nadają się trawy i rośliny roczne?

Mieszanka traw i roślin rocznych stwarza inną możliwość ekstensywnego zazielenienia. Taka murawa zmienia się ciągle z biegiem czasu wskutek ubytku roślin, samosiewu i nanoszenia nasion przez wiatr. W gorące lato może całkowicie zaschnąć, odnawia się jednak ponownie. Przy ekstensywnej uprawie roślin na dachu gospodarka wodna ulega silnym wahaniom, toteż nie można tu stosować gatunków bardziej wymagających.

Na czym polega intensywne zazielenianie zrolowanym trawnikiem?

Zrolowany trawnik doskonale nadaje się do intensywnego zazielenienia dachu i jest łatwy do ułożenia, ale zachowuje ładny wygląd tylko przy regularnym nawadnianiu. W sprzedaży znajduje się wiele różnorodnych zrolowanych trawników dla każdego stanowiska i każdej kieszeni, w różnych rozmiarach i kształtach. Należy dobrać rodzaj trawnika, który będzie odpowiedni dla miejscowych warunków klimatycznych.

Czym wyróżnia się intensywne zazielenienie bylinami i roślinami drzewiastymi?

Byliny i rośliny drzewiaste mogą być również użyte do intensywnego zazielenienia dachu. Zależnie od grubości podłoża i warunków klimatycznych musimy wybrać dla stanowiska słonecznego lub cienistego odporne rośliny poduszkowe.

Jakie możliwości obsadzenia daje ogród na dachu?

Jeżeli nie istnieją ograniczenia techniczne, można ogród na dachu modelować i kształtować tak samo jak naziemny, należy tylko unikać głęboko korzeniących się i dużych roślin drzewiastych. Rośliny drzewiaste i rozłożyste byliny najlepiej jest posadzić w dużych pojemnikach, gdzie ich korzenie znajdą więcej przestrzeni niż w podłożu leżącym bezpośrednio na dachu. Zależnie od gustu mogą przeważać rośliny uprawiane w pojemnikach i skrzynkach, wnoszące atmosferę południa, ale wymagające przezimowania w pomieszczeniu. Można też wybrać trwałe obsadzenie i tylko w miesiącach letnich uzupełniać je kilkoma egzotami i jednorocznymi kwiatami. Kryterium wyboru roślin stanowią na ogół ich wymagania co do stanowiska, odporność na wiatr oraz zwarty pokrój.

Co należy wziąć pod uwagę przy wyborze roślin?

Rośliny wielopędowe są najodpowiedniejsze w formie piennej.
Roślin drzewiastych o dużej koronie nie udaje się dobrze zakotwiczyć.
Rośliny o małych, skórzastych liściach i drobnych kwiatach są odporniejsze od roślin o dużych, miękkich liściach i dużych kwiatach.
Pstrolistne rośliny drzewiaste bardziej cierpią wskutek intensywnego promieniowania słonecznego niż rośliny zielono lub szarolistne.