Z artykułu dowiesz się:
1. Które rośliny nie boją się nadmiaru wody?
Z czego wynikają okresowe podtopienia?
Okresowe podtopienia wynikają nie tylko z sąsiedztwa rzek i zbiorników wodnych, ale są także często związane z występowaniem gleb ciężkich z których nie ma szybkiego odpływu wody. Gleby ciężkie to gleby gliniaste lub iły, które zwłaszcza wiosną i jesienią po intensywniejszych opadach mają dużą nasiąkliwość i kleistość powodujące jednocześnie złe warunki wodno-powietrzne dla roślin. Latem kiedy pojawia się susza i gleba wysycha – staje się ona bardzo twarda. Dlatego warto taką glebę rozluźnić dodając kompostu, obornika, przekompostowanej kory, torfu i gruboziarnistego piasku, a nawet żwiru. Na działce z taką glebą warto, w jej najniższym miejscu wykopać dół na oczko wodne, do którego będzie odprowadzany nadmiar wody, zwłaszcza po intensywniejszych opadach. Można także wybudować studzienkę chłonną zbierającą wodę.
Jakie zasady należy brać pod uwagę urządzając ogród na podmokłym terenie?
- Roślin wilgociolubnych nie należy łączyć z gatunkami preferującymi stanowiska suche.
- Trzeba pomyśleć o możliwościach nawadniania takiej rabaty w okresach suszy. Najlepiej to zrobić już na etapie projektowania, planując system nawadniający.
- Poznajmy dokładane wymagania roślin. Niektóre gatunki, jak np. bergenia czy krwawnica, dosyć dobrze sobie radzą z okresowym niedostatkiem wody. Inne z kolei, m. in. trojeść, hortensja czy tawułka, szybko wówczas marnieją i zaczynają zasychać.
Które gatunki kwiatów wieloletnich znoszą długotrwałe podtopienia?
Na podmokłych glebach bardzo istotny jest właściwy wybór konkretnych gatunków roślin. Przy czym część z nich może znieść tylko krótkotrwałe (kilkudniowe) zalanie, a inne wytrzymają takie trudne warunki nawet kilka tygodni.
- Kaczeniec błotny (Caltha palustris) może bardzo długo rosnąć w wodzie. Jego żółte, błyszczące kwiaty rozwijają się już pod koniec kwietnia. Najlepiej posadzić go w grupie po kilka roślin razem. Oprócz gatunku o kwiatach pojedynczych, dostępna jest ciekawa odmiana ‘Plena’, o kwiatach pełnych, z licznymi płatkami.
- Wiązówka błotna (Filipendula ulmaria) to roślina typowa dla terenów zalewowych. Wyróżnia się kremowymi kwiatami, zebranymi w obfite kwiatostany na szczytach pędów.
- Trojeść kropkowana (Lysimachia punctata) to bardzo atrakcyjna bylina o żółtych kwiatach. Trojeść rozrasta się za pomocą podziemnych rozłogów, tworząc duże kępy. Jej zalety to skromne wymagania oraz długowieczność.
- Krwawnica pospolita (Lythrum salicaria) jest doskonałą rośliną na podtapiane działki, o różowych, kłosowatych kwiatostanach, chętnie odwiedzanych przez motyle.
- Kosaciec syberyjski (Iris sibirica) ciekawa bylina o fioletowo-niebieskich kwiatach, które ukazują się od maja.
- Kosaciec żółty (Iris pseudoacorus) wyróżniający się bardzo okazałymi, żółtymi kwiatami. Wymienione rośliny nie boją się nawet długotrwałego podtopienia.
Czy drzewa i krzewy sprawdzą się na podmokłym terenie?
W części ozdobnej działki chętnie sadzone są odmiany szczepione wierzby na pniu, np. wierzba iwa (Salix caprea) ‘Pendula’, o efektowanie zwisających pędach. Równie dużą tolerancją na zalanie cechuje się kalina koralowa (Viburnum opulus). Jej czerwone, szkliste owoce utrzymują się na gałązkach aż do wiosny. Bardzo duże wymagania wodne ma hortensja ogrodowa (Hydrangea macrophylla), o dużych, prawie kulistych kwiatostanach, barwy białej, różowej i niebieskiej, jednak zniesie ona tylko krótki czas podtopienia wodą. Wśród drzew i krzewów iglastych znajdują się także gatunki, które doskonale czują się nawet na stale zalewanych terenach. Należy do nich metasekwoja chińska (Metasequoia glyptostroboides) wyróżniająca się miękkimi, jasnozielonymi i delikatnymi igłami oraz cypryśnik błotny (Taxodium distichum), który wytwarza charakterystyczne korzenie powietrzne.
Jakie trawy ozdobne urosną w trudnych warunkach?
Dłuższe zalanie zniosą także niektóre gatunki traw, m. in. Manna mielec (Glyceria maxima) ‘Variegata’, miskant chiński (Miscanthus sinensis) w odmianach oraz mozga trzcinowata (Phalaris arundinacea). Wprowadzają one w kompozycjach ogrodowych naturalistyczny, trochę dziki klimat.
Które gatunki bylin znoszą krótkotrwałe podtopienia?
- Tawułka Arendsa (Astilbe x arendsii) osiagająca 60-80 cm wysokości, może rosnąć w słońcu i półcieniu. Gleba do jej uprawy musi być stale wilgotna, jednak karpy nie powinny być zbyt długo zalane wodą.
- Pierwiosnek ząbkowany (Primula denticulata) którego kwiaty zebrane są w kuliste i bardzo okazałe, wielobarwne kwiatostany.
- Pierwiosnek japoński (Primula japonica) bardzo ciekawy gatunek o purpurowych kwiatach z żółtym oczkiem.
Czy rośliny o ozdobnych liściach urosną na wilgotnym terenie?
Tam gdzie dociera mniej promieni słonecznych, a jednocześnie zdarzają się krótkotrwałe podpoteiania, dobrze rosną rośliny o dekoracyjnych liściach, np. brunnera wielkolistna (Brunnera macrophylla) oraz bergenia sercowata (Bergenia cordifolia), których główną ozdobą są bardzo duże, sercowate liście. Podobnych warunków wymaga jasnota plamista (Lamium maculatum) o ozdobnych liściach. Rośliny te należy sadzić w większych grupach, co najmniej po kilkanaście sztuk. Także wiele gatunków z rodzaju funkia (Hosta), dzięki dużym zdolnościom przystosowawczym, sprawdzi się na stanowiskach wilgotnych i to zarówno słonecznych, jak też zacienionych. Odmiany polecane do stanowisk cienistych mają zwykle niebieskawe liście i pokryte są obfitym nalotem woskowym. Więcej słońca preferują w większości odmiany o liściach biało bądź żółto obrzeżonych.
Czy z roślin wilgociolubnych można stworzyć kompozycje?
Z roślin wilgociolubnych znoszących krótkotrwałe zalanie można zakładać wielobarwne rabaty oraz łąki kwietne. Mogą też rosnąć w tzw. strefie przejściowej pomiędzy roślinnością wodną a pozostała częścią działki. Natomiast roślinami znoszącymi długotrwałe zalanie można obsadzić brzegi zbiorników wodnych, mogą one rosnąć bezpośrednio w płytkiej wodzie, pomimo, że nie są one zbudowane jak typowe rośliny wodne.
