Jak skutecznie zwalczać pędraki i opuchlaki?

Do grupy szkodników glebowych zaliczają się przede wszystkim owady żerujące na podziemnych i przy korzeniowych częściach roślin (korzenie, kłącza, cebule, bulwy, szyjka korzeniowa). Do najgroźniejszych szkodników możemy zaliczyć pędraki (larwy chrabąszczy – chrabąszcz majowy, guniak czerwczyk, ogrodnica niszczylistka) oraz larwy opuchlaków.

Podczas jesiennego przekopywania grządek możemy zauważyć różne stadia rozwojowe wielu szkodników glebowych. Warto się im dokładniej przyjrzeć oraz podjąć działania mające na celu ich eliminację. Na skutek licznego występowania tych szkodników może dojść do nasilenia uszkodzeń uprawianych przez nas roślin w kolejnym sezonie wegetacyjnym. Najczęstszymi uszkodzeniami części podziemnych są podgryzanie korzeni, bulw oraz żer wewnątrz nich. Larwy chrabąszczy drążą korytarze, zanieczyszczając je odchodami i zgniłą materią organiczną. Szkodniki glebowe są najgroźniejsze szczególnie dla młodych roślin oraz dla upraw wieloletnich.

Pędraki to larwy chrząszczy zaliczanych do żukowatych i jeleniowatych. Najczęstszymi szkodnikami są młodociane postacie chrabąszcza majowego i chrabąszcza kasztanowca. Mają one krótkie, grube, miękkie ciało wygięte w kształt litery C oraz trzy pary odnóży tułowiowych. Rozwój pokolenia trwa cztery lata. Pędraki znajdują się głównie w glebie na głębokości do 30 cm (maksymalnie do 1 m). Największe spustoszenia powodują wiosną. Dorosłe owady najczęściej spotyka się w koronach drzew liściastych.

Całkowita eliminacja pędraków z ogrodu jest bardzo trudna, gdyż są to larwy chrząszczy, a owady dorosłe mogą do naszego ogrodu po prostu przylecieć i złożyć jaja. Z tych jaj wylęgają się białe larwy, które żerują na korzeniach roślin. Rośliny, które rosną w glebie zamieszkałej przez pędraki po prostu słabo rosną i obumierają, natomiast trawniki żółkną i przerzedzają się do tego stopnia, że można z łatwością wyrwać całe fragmenty darni.

Opuchlaki to popularne chrząszcze, które żerują niemal przez cały rok. Jesienią i zimą larwy wygryzają sobie drogę przez korzenie, a wiosną i latem dorosłe osobniki żerują na liściach. Pod koniec lata samice składają jaja, z których po około 2 tygodniach wylęgają się 1cm larwy, które mogą żerować już w kilku stopniach powyżej 0°C. Późną wiosną pojawiają się osobniki dorosłe. Chrząszcze aktywne są tylko w nocy, zaś w dzień chowają się w ziemi.

Opuchlaki wygryzają dziury w brzegach liści, a jako że nie potrafią latać, największe szkody powodują w dolnych partiach roślin. Z kolei larwy zjadają korzenie roślin i wgryzają się w bulwy, co powoduje znaczną utratę wigoru, a często nawet śmierć rośliny. Zaatakowane egzemplarze więdną i marnieją. Łatwo jest je także wyrwać z korzeniami. Dorosłe chrząszcze chętnie atakują takie gatunki roślin jak hortensje, trzmielina, bergenia i różaneczniki. Natomiast larwy upodobały sobie żurawki, pierwiosnki, begonie, rozchodniki i cyklameny.

W celu eliminacji szkodników glebowych można przygotować gnojówkę z wrotyczu. Przygotowuje się ją z 1 kg pociętych liści wrotyczu i 10 litrów wody. Należy ją odstawić na 14 do 20 dni do fermentacji, codziennie mieszając. Preparat ten oczywiście ma swoją skuteczność i jest ekologiczny, ale nie każdy ogrodnik jednak będzie miał cierpliwość lub możliwości szykując taki preparat, który trzeba zużyć od razu po przygotowaniu.

Staranne dbanie o trawnik, wyczesywanie skoszonej trawy oraz zabiegi aeracji i wertykulacji pozwalają na ograniczenie liczebności szkodników glebowych. Są to zabiegi polegające na płytkim nacinaniu darni oraz głębszym nakłuwaniu jej kolcami. To eksponuje pędraki, które potem stają się ofiarą lokalnego ptactwa.

Doskonałym sposobem na pozbycie się przynajmniej części szkodników jest położenie na noc czarnej folii na powierzchnię trawnika. Ten zabieg zmyli szkodniki, które w okresie letnim żerują płytko, na poziomie korzeni traw. Sugerując się brakiem światła, będą kierowały się ku górze. Rano możemy zwinąć folię i tak wyeksponowane larwy staną się przysmakiem dla wielu gatunków ptaków.

Obecnie dostępne preparaty są mało efektywne w jednoczesnym zwalczaniu pędraków i opuchlaków.  Z odpowiedzią na szczęście przyszedł ekologiczny preparat Larva Stoper, w którego skład wchodzą specjalnie wyselekcjonowane nicienie. Dzięki naturalnemu pochodzeniu może być stosowany w rolnictwie ekologicznym, m.in. do ochrony roślin ozdobnych, warzywnych i owocowych uprawianych w ogrodzie. Opakowanie zawierające 50 mln nicieni wystarcza do wykonania zabiegu na ok. 100 m2 powierzchni upraw.

Nicienie to mikroskopijne bezkręgowce, które występują na całym świecie. Większość osób zalicza je do szkodników ogrodowych jednak nie wszystkich gatunków powinniśmy się pozbywać.  Ze względu na miejsce żerowania wyróżniamy trzy rodzaje tych bezkręgowców.  Nicienie patogeniczne to organizmy, które negatywnie mogą wpływać na rozwój wielu roślin. Kolejnym rodzajem są nicienie saprofityczne, których podstawowym pokarmem jest materia organiczna. Ostatnią i zarazem najbardziej poszukiwaną grupą tych bezkręgowców są nicienie entomopatogeniczne. Są one przystosowane do atakowania stawonogów, w tym wielu szkodliwych owadów. Najwięcej korzyści przynoszą nicienie należące do gatunków Heterorhabditis bacteriophora, Steinernema feltiae oraz Steinernema carpocapsae. Żywicielami tych gatunków są wyłącznie owady. Ze względu na to, że atakują tylko organizmy zmiennocieplne są w pełni bezpieczne dla ludzi, zwierząt i roślin. W preparacie Larva stoper znajdują się nicienie należące do gatunku Heterorhabditis bacteriophora. To właśnie one są wykorzystywane do skutecznego zwalczania opuchlaków i pędraków.

Nicienie entomopatogeniczne wnikają do ciała szkodnika przez naturalne otwory gębowy i odbytowy. Gatunek Heterorhabditis bacteriophora jest dodatkowo wyposażony w specjalny haczyk, umożliwiający wniknięcie także przez skórę. Po dostaniu się do wnętrza szkodnika, nicienie uwalniają bakterię, której działanie umożliwia im żerowanie. Pędraki i opuchlaki umierają w ciągu kilku do kilkunastu dni. Larwy szkodników przybierają wówczas czerwoną barwę, pozostają w glebie i tam się rozkładają.

W zależności od tego jakiego szkodnika chcemy zwalczyć aplikujemy je w różnym okresie w roku. Obecność larw chrząszczy najszybciej będzie widoczna na zniszczonym trawniku. Pośrednio jest on również niszczony przez ptaki, które go rozdziobują w poszukiwaniu pożywienia – pędraków. Aby je zwalczyć należy do gleby wprowadzić nicienie, najlepiej w drugiej połowie lipca. Wtedy larwy znajdujące się pod ziemią są w odpowiedniej fazie rozwoju. W przypadku walki z opuchlakami w sezonie należy wykonać dwie aplikacje. Pierwszą na przełomie kwietnia/maja, drugą sierpnia/września. Ponowienie zabiegu wynika z powtarzającego się cyklu rozwojowego szkodnika w glebie.  Objawy żerowania tego szkodnika są widoczne najczęściej na rododendronach oraz żurawkach. Larwy opuchlaków podgryzają korzenie, a dorosłe chrząszcze powodują charakterystyczne boczne wygryzienia na liściach. Sugerowane terminy są najlepszymi momentami na zwalczanie szkodników. Wynika to z ich wczesnego stadium rozwojowego (wówczas ich zwalczanie jest najłatwiejsze i najskuteczniejsze), a co ważne - pozwala to zapobiec masowemu wylęgowi wiosną.

Aby zapewnić najwyższą skuteczność aplikacji należy zapewnić nicieniom najlepsze warunki do działania. Trzeba pamiętać, że lubią one wilgotne środowisko. Dlatego przed i po zastosowaniu należy podlać dany obszar. Wilgotność podłoża powinna być zachowana przez około 2 tygodnie po aplikacji. Ponadto nicienie są wrażliwe na promieniowanie UV. Zabieg najlepiej wykonać w pochmurny dzień lub wieczorem, kiedy promieniowanie słoneczne nie jest już takie silne. Ważna jest również temperatura gleby, jej średnia dobowa wartość powinna wynosić ok. 14 ℃. Natomiast optymalna temperatura powietrza przy zastosowaniu produktu wynosi od 19°C do 33°C. Temperatura poniżej 5°C i powyżej 35°C zmniejsza skuteczność produktu. Zabieg warto wykonać wieczorem (lub w niektórych przypadkach rano), pozwalając, aby nicienie pracowały przez kilka godzin przy optymalnej temperaturze i wilgotności, jak opisano powyżej. Zapewnienie tych warunków, zaowocuje nam brakiem problemów ze szkodnikami glebowymi w naszym ogrodzie.

Najistotniejszą zaletą preparatu Larva Stoper jest skuteczna prewencja od dalszych oprysków. To znaczy, że eliminując pędraki czy larwy opuchlaków zmniejszymy docelowo ilość stosowanych środków ochrony roślin oraz poprawimy zdrowotność roślin, w tym jakość owoców i plonowanie.

Preparat Larva Stoper nie jest typowym chemicznym środkiem ochrony roślin. Nicienie zawarte w preparacie nie szkodzą środowisku i nie pozostawiają żadnych pozostałości. Stosowanie preparatu jest proste, wygodne i bardzo bezpieczne - wystarczy trzymać się zasad wypisanych na instrukcji. Dzięki tym zaletom Larva Stoper nie posiada okresu karencji.