Z artykułu dowiesz się:
Dlaczego warto stosować pułapki na szkodniki?
Dzięki pułapkom można przede wszystkim łatwo monitorować obecność szkodników. W początkowej fazie żerowania trudno zauważyć ich obecność. Na tym etapie szkody wyrządzane przez szkodniki są bowiem niewielkie. Jeśli jednak znajdą dogodne warunki do rozmnażania i mnóstwo pokarmu, potrafią siać ogromne zniszczenie i przenosić się na inne rośliny. Po zauważeniu pierwszych osobników w pułapkach można zastosować dodatkowe środki ochrony roślin.
Pułapki ograniczają także populację szkodników, w tym tak trudne do zwalczenia jak ćmy bukszpanowe, ślimaki bezskorupowe czy mączliki szklarniowe. To rodzaj skutecznej profilaktyki! Wiele pułapek nie zawiera czynnych substancji chemicznych ani nie wydziela zapachów. To bardzo istotne, jeśli priorytetem jest bezpieczeństwo ludzi oraz zwierząt domowych i dzikich. Wiele pułapek stosować można w domach, nawet w kuchniach i sypialniach.
Jak działają pułapki na szkodniki?
Pułapki na szkodniki mają różne kształty i rozmaicie działają, w zależności od przeznaczenia. Niektóre przypominają z wyglądu arkusze, inne – pudełeczka czy małe budki. Większość pułapek wabi szkodniki, np. kolorem, feromonami, smaczną dla nich przynętą. Na zwabione szkodniki czekają w pułapkach np. kleiste powierzchnie, woda, środek owadobójczy. Niektóre pułapki umożliwiają też odłowienie szkodników żywych i wyniesienie ich poza ogród.
Wiele pułapek na szkodniki jest bezobsługowych, np. żółte tablice lepowe. Wystarczy je aktywować, by działały nawet pół roku. Inne pułapki, np. na ślimaki czy ćmy bukszpanowe, trzeba monitorować na bieżąco.
Jakie pułapki na szkodniki przydają się w ogrodzie i domu?
1. Pułapki lepowe kolorowe
To duża grupa pułapek do odławiania wielu uciążliwych owadów w ogrodzie oraz domu. Działanie kolorowych pułapek lepowych jest bardzo proste. W zależności od przeznaczenia mają kształty prostokątów, motyli czy taśm. Wszystkie powleczone są niewysychającym klejem, który jest bezpieczny dla ludzi i zwierząt domowych. Nie wydzielają także zapachu. Nie ma w nich substancji czynnych chemicznie.
W kolorowych pułapkach lepowych wykorzystywane są barwy, które zwabiają niektóre owady (różnie postrzegają kolory). Najpopularniejsze są pułapki w kolorze żółtym. Ten kolor bowiem nęci dużo gatunków owadów niepożądanych w ogrodach, szklarniach, ogrodach zimowych, oranżeriach oraz domach. To m.in. cebulanki, chowacze, mączliki szklarniowe, miniarki, miodówki, mszyce, muchy, pchełki ziemne, połyśnice, pryszarki, śmietki, wciornastki, ziemiórki. Aby uaktywnić lepowe pułapki, wystarczy usunąć paski zabezpieczające z kleistych powierzchni. Zwabione szkodniki przyklejają się do pułapek i giną.
Przykładem takiej pułapki są Duże Żółte tablice lepowe, które mają kształt prostokątów o wymiarach około 17x24 cm. Wywiesza się je na zewnątrz, np. w warzywnikach, szklarniach oraz wysokich tunelach foliowych. Do stosowania w domach oraz na balkonach i tarasach przeznaczone są Małe Żółte tablice lepowe do doniczek. Działają identycznie jak duże tabliczki lepowe, ale mają mniejsze rozmiary i dekoracyjne kształty motylków. Bardzo skutecznie chronią rośliny doniczkowe zwłaszcza przed mączlikiem szklarniowym (trudno się go pozbyć nawet przy pomocy preparatów chemicznych).
Żółty kolor zwabia również muchy. Dlatego pułapki lepowe na te owady także są w tym kolorze. Mają jednak inny kształt – taśm, które układają się spiralnie, co zwiększa ich skuteczność. Taką pułapką jest Lep okrągły na muchy oraz inne owady latające w pomieszczeniach. Wiesza się go np. pod sufitami. Muchy przylatują do lepu, zwabione żółtym kolorem, siadają na nim, przyklejają się i giną.
Do ochrony powierzchni 5-10 m² przeciętnie potrzebna jest jedna sztuka. Kolorowe pułapki lepowe działają nawet do 6 miesięcy. Stosować je można cały rok.
Przeczytaj także: Żółte tablice lepowe - jak używać w domu i ogrodzie
2. Pułapki feromonowe
Bardzo skuteczne są pułapki z feromonami nęcącymi szkodniki. Feromony to substancje chemiczne wydzielane nie tylko przez owady. Służą im np. do zwabiania partnerów do rozmnażania. Owady potrafią zdiagnozować feromony nawet z dużych odległości. Zwabione feromonami do pułapek albo przyklejają się do kleistych powierzchni, albo wpadają do wody i giną (w zależności od konstrukcji potrzasku).
Owady wydzielają różne feromony, które potrafią wykryć jedynie osobniki tego samego gatunku. Dlatego np. pułapka do odławiania moli nie nadaje się na ćmy bukszpanowe (i odwrotnie). Niektóre pułapki z feromonami można użytkować przez wiele lat (wystarczy uzupełniać wkład z feromonami), zaś inne działają kilka miesięcy.
Bardzo skuteczna jest np. Pułapka na mole spożywcze i ubraniowe. Po rozłożeniu przypomina płaskie, białe pudełeczko z otworami w bocznych ściankach. Powierzchnia lepowa znajduje się wewnątrz. Mole wabi feromon, który jest rozpuszczony w niewysychającym kleju. Przylatują i wchodzą do pułapki w poszukiwaniu partnera do rozmnażania. Przyklejają się do niej i giną. Pułapki lepowe na mole nie zawierają szkodliwych substancji – są bezpieczne dla ludzi oraz zwierząt domowych. Umieszczać je można np. w szafkach i szufladach kuchennych, spiżarniach, szafach. Działają do 6 miesięcy. Podobnie wygląda i działa Pułapka na rybiki szare – ustawia się ją w łazienkach oraz pralniach.
Pułapki na mole i rybiki szare stosować można cały rok. Może najlepiej się odławiają, jeśli pułapkę umieści się na wysokości 1,5-2 m nad podłogą. Rybiki zaś nie mają skrzydeł – pułaki na nie stawia się na podłodze lub w wannie.
Trochę inaczej działa Pułapka feromonowa na ćmy bukszpanowe, które sieją spustoszenie wśród bukszpanów (mogą żerować także na innych roślinach). To szkodnik trudny do zwalczenia i bardzo szybko się rozmnażający. Pułapka feromonowa pomaga monitorować obecność ćmy bukszpanowej oraz ograniczyć jej liczebność. Wabi tylko samce! Zwabione feromonem, jaki wydzielają samice, wpadają do pułapki i giną. W rezultacie samiczki mają mniej partnerów, by się rozmnażać. Dzięki temu szkodników jest mniej.
Pułapkę feromonową na ćmę bukszpanową zawiesza się na bukszpanach lub w ich pobliżu. Do specjalnego pojemnika trzeba wlać wodę z odrobiną płynu do mycia naczyń (zmniejsza napięcie powierzchniowe wody, dzięki czemu ćmom jeszcze trudniej wydostać się z potrzasku). Wabik to wymienny korek z feromonem, który umieszcza się w specjalnym koszyczku. Pułapka służy przez wiele sezonów. Feromon zaś działa 4-6 tygodni. Dlatego Wkład do pułapki feromonowej na ćmę buszpanową trzeba uzupełniać (jest do kupienia w sklepach ogrodniczych).
Jedna pułapka feromonowa na ćmę wystarcza na 300-500 m² powierzchni ogrodu. Gdy w potrzask wpadnie choć jedna ćma bukszpanowa, trzeba natychmiast zastosować także inne sposoby zwalczania tego szkodnika. Pułapka feromonowa na ćmę bukszpanową powinna być wywieszona w ogrodzie co najmniej od połowy kwietnia do końca października.
Przeczytaj także: Ćma bukszpanowa – 7 sposobów zwalczania
3. Pułapki pirotechniczne
Jednym z najbardziej uciążliwych szkodników w ogrodach jest kret. Ryje podziemne korytarze zwłaszcza pod trawnikami. Ziemię z nich wypycha na zewnątrz tworząc liczne kopce. Szczególnie aktywny jest jesienią, kiedy tworzy spiżarnie z żywymi lecz unieruchomionymi przez siebie dżdżownicami (podcina im zwoje nerwowe), a także wiosną, kiedy jest czas jego rozrodu. Kreta można spróbować przepłoszyć przy pomocy nielubianych przez niego zapachów, np. lawendy. Odstraszające preparaty, które zawierają lawendę, to m.in. Granulat na krety Reiss-Aus, Żel na krety Reiss-Aus oraz Koncentrat na nornice i krety Kretomax.
Do odstraszania wykorzystać też można dźwięki (zwłaszcza o wysokiej częstotliwości) oraz wibracje, na które są wrażliwe. Prostym sposobem są puszki lub butelki plastikowe umieszczone do góry dnami na patykach wbitych w ziemię. Podczas podmuchów wiatru hałasują w sposób nieznośny dla kretów, ale prawie niesłyszalny dla ludzi.
Bardzo skuteczna jest pirotechniczna pułapka Kretołap. Jej założenie zajmuje minutę. Jak działa? W każdym zestawie Kretołapa są: 1 kretołap, 5 petard, 1 tester na baterie, 2 dźwignie i podręcznik dla użytkownika. To pułapka wielokrotnego użytku – dokupić można petardy oraz zestaw naprawczy. Jej działanie jest proste: kret powraca zwykle - w ciągu 24-28 godzin - do odsłoniętej dziury w kretowisku, by ją zasypać. Dlatego to w niej zakłada się pułapkę. Gdy kret wypycha ziemię na powierzchnię, uaktywnia pułapkę. Efektem końcowym jest wybuch petardy umieszczonej w tunelu.
Kretłapa lepiej nie umieszczać w otworze świeżego, ostatnio wykopanego kopca, a także w peryferyjnych kretowiskach (na obrzeżach terytorium, gdzie grasuje kret). W tych miejscach skuteczność Kretołapa jest mniejsza.
Przeczytaj także: Kretołap - skuteczny sposób na krety oraz Jak skutecznie pozbyć się kreta z ogrodu
4. Pułapki z wabikami
Wiele pułapek na szkodniki skonstruowanych jest tak, że do środka wkłada się przynętę. Następnie wyjmuje się je z pułapki i wynosi np. do lasu lub na łąkę albo – jeśli przynęta była jednocześnie trutką – szkodniki giną.
Przykładem jest Pułapka na ślimaki, którą skonstruowano tak, aby nie mogły się do niej dostać np. jeże czy ptaki. Ślimaki skorupowe i nagie zaś wpełzają do pułapki swobodnie, zwabione specjalnym antraktantem (wabikiem).
Jedna pułapka zabezpiecza obszar do 20 m² przez cały sezon. Warto pamiętać, że pierwsze ślimaki zaczynają żerować w ogrodzie nawet już w lutym, a kończą – w listopadzie. W szklarniach, oranżeriach i ogrodach zimowych pułapki na ślimaki warto mieć zawsze, bez względu na porę roku.
Ze ślimakami można skutecznie walczyć także przy pomocy moluskocydów (preparatów ślimakobójczych). Na bazie naturalnej substancji (fosforanu żelaza) oparty jest skład preparatu Ferramol na ślimaki. Po jego zjedzeniu ślimaki chorują z powodu uszkodzenia wątrobotrzustki, chowają się w kryjówkach i giną. W składzie preparatu Ślimak Control jest metaldehyd. Po jego zjedzeniu ślimaki silnie wydzielają śluz. Szybko się odwadniają, drętwieją i giną.
Przeczytaj także: Ślimaki nagie – 7 sposobów zwalczania
Duże szkody w ogrodzie potrafią też wyrządzić mrówki. Pozbyć się ich można preparatami w sprayu, (np. Ants Control Spray), żelu (jak 4Roach Gel), granulkach (np. Ants Control Max). Specjalny wabik zawiera DX3 Żel pułapka na mrówki. Aby ją aktywować, wystarczy usunąć folię ochronną. Wewnątrz znajduje się gotowa do użycia przynęta owadobójcza w postaci żelu. Mrówki wchodzą do pułapki przez znajdujące się w niej otwory i zanoszą trutkę do gniazda. W efekcie całe mrowisko zostaje zlikwidowane w ciągu dwóch tygodni. Obok pułapki zaś nie ma martwych mrówek. Pułapka nadaje się do stosowania wewnątrz i na zewnątrz budynków. Po zlikwidowania jednego gniazda, np. w kuchni czy łazience, przenieść ją można w inne miejsce: na taras czy do altany. Jedna pułapka na mrówki zabezpiecza powierzchnię do 15-20 m². Jest skuteczna do 3 miesięcy od otwarcia.
W kuchniach oraz wszędzie tam, gdzie przechowuje się i przerabia owoce, przydaje się Pułapka do zwalczania muszki owocówki. Jest wielorazowa – ma dekoracyjny kształt jabłka. Do środka dodaje się wabik, który znajduje się w komplecie.