Z artykułu dowiesz się:
1. Czym charakteryzują się pierisy?
Co wyróżnia pierisy?
Pierisy (Pieris sp.) należą do rodziny wrzosowatych (Ericaceae) i obejmują siedem gatunków bardzo dekoracyjnych krzewów o zimozielonych liściach. Charakteryzują się powolnym wzrostem i osiągają niewielką wysokość, zwykle od 0,5m do 1,5m. Szczególną uwagę zwracają wąskie i długie liście, szersze na górze niż u nasady, skupione na szczytach pędów w okółkach. Blaszki o delikatnie karbowanych brzegach z wierzchu są błyszczące i ciemnozielone (u młodych liści czerwonawe). O urodzie krzewów decydują nie tylko zmieniające barwę liście, ale też okazałe kwiatostany złożone z białych drobnych beczułkowatych kwiatów skupionych w przewisające wiechy. Rozwijają się bardzo wcześnie, już od połowy kwietnia. Szczególnie efektowne są starsze egzemplarze, gdyż kwitną bardzo obficie.
Jakie gatunki pierisów można spotkać w ogrodach?
W Polsce uprawiane są najczęściej dwa gatunki pierisów. Pieris japoński (Pieris japonica) pochodzący ze wschodniej Azji oraz pieris kwiecisty (Pieris floribunda) pochodzący z Ameryki Północnej. W niektórych ogrodach można spotkać także pieris himalajski (Pieris formosa), który niestety jest bardziej wrażliwy na mrozy.
W jaki sposób stworzyć kompozycję z pierisów?
Pierisy to rośliny o bardzo wszechstronnym zastosowaniu, których odmiany cieszą się z roku na rok coraz większą popularnością. Niezbyt okazałe rozmiary sprawiają, że doskonale sprawdzą się nawet w niewielkich ogrodach. Dobrze wyglądają sadzone zarówno pojedynczo, jak i w nieregularnych grupach. Z uwagi, iż pierisy lubią kwaśne i próchniczne podłoże doskonale czują się w towarzystwie innych roślin kwaśnolubnych, m.in. różaneczników, azalii, wrzośców czy wrzosów. Pięknie wyglądają też w sąsiedztwie iglaków i innych krzewów zimozielonych, np. bukszpanów, ostrokrzewów czy laurowiśni. Wskazane jest sadzenie pierisów na pierwszym planie. Nie tylko z uwagi na niewielkie rozmiary, ale także dlatego, że przebarwiające się na czerwono młode liście doskonale prezentują się na ciemnozielonym tle.
Które odmiany pierisa japońskiego warto uprawiać?
- Pieris japoński ‘Forest Flame’ – na szczególną uwagę zasługują liście, które wiosną przechodzą od ognistej czerwieni, poprzez różowy, kremowy i seledynowy do butelkowej zieleni. Kwiaty rozwijają się pod koniec kwietnia.
- Pieris japoński ‘Little Hearth’ – karłowa odmiana osiągająca zaledwie 50cm wysokości. Dodatkową ozdobą są biało obrzeżone liście w trakcie sezonu, zaś młode są czerwone.
- Pieris japoński ‘Cupido’ – wyróżnia się powolnym wzrostem i zwartym pokrojem. Dorosłe okazy nie przekraczają zwykle 1 m wysokości. Młode liście na wiosnę są cynobrowe, później jasnozielone. Kwiaty skupione w niedużych wiechach ukazują się na przełomie kwietnia i maja. Pąki kwiatowe zawiązują się jednak już pod koniec lata roku poprzedniego.
- Pieris japoński ‘Katsura’ – osiąga do 150cm wysokości. Młode liście niezwykle efektowne, intensywnie czerwone. Na wierzchołkach pędów ukazują się kwiatostany w postaci gwiaździstych rozet.
- Pieris japoński ‘Rondo’ – wyróżnia się bardzo zwartym pokrojem i obfitym kwitnieniem już pod koniec kwietnia. Błyszczące młode liście mają kasztanowo-brązową barwę.
- Pieris japoński ‘Red Mill’ – ciekawa odmiana o dość silnym wzroście (osiąga do 150cm wysokości). Młode liście intensywnie czerwone. Na wierzchołkach pędów ukazują się kwiatostany w postaci gwiaździstych rozet.
- Pieris japoński ‘Debutante’ – jedna z najwcześniej i obficie kwitnących odmian. Białe kwiaty ukazują się już pod koniec marca. Wyróżnia się dość silnym wzrostem. Osiąga zwykle 120-150cm wysokości. Liście zielone, później ciemniejące.
Które odmiany mieszańcowe mogą być ozdobą ogrodu?
- Pieris ‘Mountain Fire’ – osiąga do 150cm wysokości. Młode liście czerwone, później brunatnieją, kwiaty białe.
- Pieris ‘Variegata’ - tworzyliście jasnozielone z kremową obwódką, kwiaty śnieżnobiałe z żółto-zielonym kielichem.
- Pieris ‘Valley Valentine’ – oryginalny krzew o zwartym pokroju. Tworzy purpurowo-czerwone kwiaty. Wśród ciemnozielonych liści kwiaty wyglądają zjawiskowo.
- Pieris ‘Valley Rose’ – bardzo dekoracyjna odmiana tworząca kwiaty ciemnoróżowe, u podstawy jasnoróżowe. Liście od początku sezonu zielone.
- Pieris ‘White Pearl’ – odmiana tworząca ciemnozielone liście i śnieżnobiałe kwiaty.
- Pieris ‘Flaming Silver’ – tworzy liście początkowo czerwone, później zielone i białe kwiaty.
2. W jaki sposób uprawia się pierisy?
Na jakiej glebie i stanowisku uprawiać pierisy?
Pierisy lubią przepuszczalne gleby pokryte warstwą organicznej ściółki, która chroni ich płytko rozrastający się system korzeniowy, przed suszą, mrozem i zachwaszczeniem. Podłoże dla nich musi być koniecznie kwaśne, o pH 3,5-5,5. Rzadko kiedy mamy do czynienia od razu z glebą dla nich odpowiednią, dlatego na ogół przed posadzeniem roślin, należy je starannie przygotować wymieniając jej wierzchnią warstwę na grubości około 20 cm lub przynajmniej wzbogacając ją kwaśnym torfem, sosnową korą lub trocinami z drzew iglastych.
Kiedy i w jaki sposób sadzić pierisy?
Uprawa w pojemnikach sprawia, że pierisy możemy sadzić właściwie przez cały sezon wegetacyjny, choć najlepiej robić to wiosną (marzec-kwiecień) lub późnym latem i na początku jesieni (sierpień-wrzesień). Ponieważ pojemniki w których są sprzedawane rośliny szybko przesychają, to przed posadzeniem namaczamy je w wodzie. Zbite korzenie roślin rozluźniamy, a po posadzeniu obficie podlewamy.
Czy pieris wymaga częstego podlewania?
W naszych warunkach klimatycznych podlewanie ma istotny wpływ na siłę wzrostu i ogólną kondycję roślin. Podlewanie jest konieczne zwłaszcza w przypadku długotrwałych upałów oraz na bardzo lekkich i piaszczystych glebach. Należy także pamiętać, aby unikać zraszania liści, gdyż wówczas bardzo łatwo o infekcje grzybowe. Dlatego w uprawie pierisów dobrym rozwiązaniem jest zamontowanie linii kroplującej.
Jak często nawozić pierisy?
Niewielkie wymagania roślin wrzosowatych sprawiają, że wystarczy nawozić je nie częściej niż 2 razy w ciągu sezonu. Zaleca się stosowanie granulowanych lub płynnych nawozów mineralnych (np. Nawóz płynny do rododendronów).
Czy warto ściółkować pierisy?
W uprawie pierisów niezbędnym zabiegiem jest ściółkowanie. Warstwa ściółki ochrania rośliny przed utratą wody (rośliny wrzosowate mają płytki system korzeniowy) czy zapobiega przerastaniu podłoża chwastami. Ponadto zabezpiecza korzenie roślin przed wahaniami temperatury. Dobrym materiałem do ściółkowania jest przekompostowana kora drzew iglastych bądź igliwie, które dodatkowo utrzymują kwaśny odczyn podłoża.
Dlaczego pierisy wymagają ochrony przed przymrozkami?
W uprawie pierisów bardzo ważne jest chronienie młodych przyrostów przed przymrozkami, bo potrafi je zniszczyć nawet jednokrotny spadek temperatury przy gruncie do 0st.C. Czasami po krótkim okresie rekonwalescencji rośliny wypuszczają nowe pędy z pąków śpiących, ale bywa, że nowych przyrostów już się w tym sezonie nie doczekamy. Dlatego wiosną, jeśli zapowiadane są przymrozki, warto starannie otulić krzewy siatką cieniującą lub agrowłókniną.
