Jak prawidłowo przesadzać rośliny doniczkowe?

Przesadzanie to jeden z ważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych, który decyduje o prawidłowym wzroście roślin. Kwiaty doniczkowe przesadza się nie częściej niż raz do roku, a niekiedy nawet rzadziej, co 2-3 lata, szczególnie rośliny starsze nie rosnące już tak intensywnie. Konieczność przesadzania roślin należy uzależnić zawsze od takich czynników jak siła wzrostu rośliny oraz stopień degradacji podłoża w doniczce.

Po okresie zimy obserwuje się często, że na brzegach doniczki następuje wykrystalizowanie się nawozów, jako rezultat zbyt hojnego nawożenia roślin, a ziemia w takiej doniczce jest przeważnie zakwaszona. Oprócz powyższych objawów, sygnałem do decyzji o przesadzeniu jest całkowicie porośnięta korzeniami bryła ziemi w doniczce, a także pierwsze objawy zahamowania wzrostu roślin. 

Najlepszym terminem przesadzania roślin doniczkowych jest wczesna wiosna, kiedy przedłużający się dzień i lepsze warunki świetlne budzą rośliny z okresu zimowego spoczynku wzrostowego, pobudzając równocześnie do rozpoczęcia intensywnego wzrostu.

Do przesadzenia rośliny potrzebna jest o jeden lub dwa numery większa doniczka i ziemia. Zwykle jest to pojemnik o średnicy większej o około 2-3 cm. Oczywiście materiał z którego wykonana jest donica oraz jego wzór to rzecz gustu i naszych upodobań.

Jeśli planujemy sadzenie w tradycyjne wypalane doniczki ceramiczne warto je uprzednio namoczyć w wodzie, aby później, po przesadzeniu, sucha doniczka nie zabierała wody korzeniom rośliny. Ponadto świeżo wypalone doniczki utrzymują jeszcze w swoich porach wiele szkodliwych gazów, które mogą się wydzielać i uszkadzać roślinę. Po namoczeniu doniczki gazy te zostają wyparte i czynią ją już w pełni przydatną do przesadzania.

Jeżeli do przesadzania bierze się uprzednio już używaną doniczkę, trzeba ją starannie umyć w gorącej wodzie z detergentem, szczotkując zarówno zewnętrzną, jak i wewnętrzną ściankę doniczki, po czym dokładnie wypłukać.

Najlepiej jest użyć ziemi takiej samej jak w poprzedniej uprawie lub też ją tylko nieznacznie zmodyfikować, aby rośliny nie odczuły gwałtownej zmiany podłoża. Nowa ziemia musi być dostatecznie wilgotna, gdyż przesuszona utrudnia jej ponowne zwilżenie. Zdarza się bowiem, że przy obfitym nawet podlaniu roślin woda zwilża tylko powierzchnię ziemi w doniczce, a środek pozostaje suchy. Odpowiednie właściwości, które sprawdzą się podczas przesadzania większości roślin doniczkowych posiada Podłoże do roślin zielonych Target.

Mając gotową do przesadzania nową doniczkę i ziemię przystępujemy do wydobycia rośliny ze starej doniczki. Przewracamy ją do góry dnem i podtrzymując roślinę lewą ręką uderzamy brzegiem doniczki o krawędź stołu. W ten sposób powodujemy wysunięcie się całej bryły korzeniowej na zewnątrz. Następnie częściowo usuwamy starą ziemię z wierzchu i z pomiędzy korzeni, a wszystkie ewentualnie uszkodzone i starsze, zbrunatniałe korzenie usuwamy lub skracamy ostrym nożem. Gdyby przy tym zabiegu powstały większe skaleczenia, warto uszkodzone miejsca zapudrować sproszkowanym węglem drzewnym.

Na dno doniczki nad otworami trzeba koniecznie ułożyć drenaż. W tym celu doskonale sprawdzi się keramzyt, kawałki potłuczonej doniczki ceramicznej lub żwir. Następnie sypiemy nieco świeżej ziemi, tak grubo by roślina znalazła się na odpowiednej wysokości.

Przesadzaną roślinę ustawiamy na dno świeżo wysypanej ziemi i dopełniamy wokół nową ziemią w ten sposób, aby szyjka korzeniowa rośliny znajdowała się o około 1cm poniżej brzegu doniczki. Następnie ziemię wokół korzeni trzeba starannie ucisnąć aby wszystkie przestrzenie w doniczce zostały dokładnie wypełnione. Doniczkę napełnia się tak, aby brzeg jej wznosił się ponad powierzchnię ziemi minimum 1cm, co znacznie ułatwia podlewanie roślin. Aklimatyzację rośliny w nowym pojemniku można przyspieszyć poprzez zastosowanie preparatu przyspieszającego tworzenie bryły korzeniowej, np. Korzonek Superstart.

Świeżo przesadzone rośliny należy przez pierwsze dwa tygodnie chronić przed silnym słońcem, nie stawiać w przewiewnych miejscach, kilkakrotnie zraszać wodą i podlewać w tym czasie z góry, aby nie dopuścić do przywiędnięcia roślin.

Jeśli chcemy, aby roślina po przesadzeniu szybko wznowiła wegetację, często warunkiem jest szybka regeneracja korzeni, dlatego nie należy wzbogacać przygotowanej mieszanki ziemi w nawozy mineralne. Dopiero gdy korzenie się zregenerują i przerosną nową bryłę korzeniową, a roślina zacznie wypuszczać nowe pędy, możemy zasilić ją pierwszą, słabą dawką wieloskładnikowego nawozu płynnego, np. Nawóz płynny Dom i Balkon Target. Zbyt wczesne przystąpienie do zasilania roślin nawozami po przesadzeniu jest powszechnie popełnianym błędem, gdyż roślina musi się najpierw szybko ukorzenić, co jest możliwe tylko w jałowym podłożu, aby potem pobrać podane jej nawozy.

Podczas pierwszego obsadzania większych pojemników obowiązują te same przygotowania wstępne dotyczące naczynia i podłoża, jak podczas przesadzania roślin doniczkowych. Ważną sprawą jest dobór roślin, który powinien obejmować takie same ich wymagania, a w najgorszym przypadku wymagania zbliżone. Trudno jest bowiem znaleźć rośliny o identycznych wymaganiach, które tworzyłyby równocześnie harmonijną kompozycję, tak istotną przy obsadzaniu większych pojemników.

Walory kompozycyjne nie powinny przesądzać o tym co znajdzie się we wspólnym pojemniku. Nie mogą to być w żadnym przypadku rośliny o skrajnie przeciwnych wymaganiach. Jeśli nawet będą one pięknie zestawione, to efekt takiego obsadzenia będzie zawsze krótkotrwały. Przestrzegając tej zasady nie wolno do jednego pojemnika posadzić cyperusów razem z kaktusami, gdyż jak wiadomo cyperusy wymagają podłoża przesyconego wodą, a kaktusy rosną tylko wtedy dobrze, gdy są oszczędnie podlewane. Podobnie, ze względu na całkowicie odmienne wymagania świetlne, nie wolno razem sadzić światłolubnej passiflory z cieniolubną aspidistrą. Również sansewieria posadzona razem z azalią nie będzie się udawała, gdyż wymaga ona bogatego w glinę podłoża, podczas gdy azalia będzie dobrze rosła tylko w podłożu torfowym i kwaśnym. Często też w jednym pojemniku chcielibyśmy pomieścić atrakcyjne rośliny o barwnych liściach z roślinami o dekoracyjnych kwiatach. Takie połączenia na ogół ładnie wyglądają na rysunkach projektantów, ale w praktyce są najczęściej zawodne ze względu na zwykle inne wymagania tych roślin.

O ile nie wolno łączyć roślin o przeciwstawnych czy skrajnie różnych wymaganiach, o tyle świadomi pewnego ryzyka uprawowego możemy posadzić do jednego pojemnika rośliny o wymaganiach nie wykluczających się, np. możemy łączyć rośliny dobrze rosnące w świetle rozproszonym z roślinami dobrze znoszącymi półcień, rośliny dobrze rosnące w temperaturze ciepłej z roślinami, którym odpowiada temperatura umiarkowana, a także rośliny podlewane normalnie z podlewanymi oszczędnie, rosnącymi najlepiej w podłożu torfowym udającymi się w podłożu torfowo-piaszczystym, reagującymi korzystnie na odczyn obojętny do zasadowego, a także łączyć rośliny, które nawozi się średnio z roślinami obficiej nawożonymi.

Sposób obsadzania pojemników, w sensie kompozycyjnym, zależy w dużej mierze od jego kształtu oraz funkcji jaką ma spełnić w mieszkaniu. Jeżeli jest to pojemnik podłużny ustawiony wzdłuż ściany, wówczas brzeg wychodzący na pokój obsadza się roślinami niższymi, natomiast rośliny od strony ściany powinny być wyższe. Jeżeli taki sam pojemnik ma rozdzielać pokój, wówczas ustawiamy go w poprzek ściany, a rośliny sadzimy tak, aby tworzyły rodzaj płotka, a na szczycie przylegającym do ściany można posadzić roślinę wyższą, najlepiej pnącą, która na kracie z listewek jeszcze dodatkowo ozdobi ścianę. W pojemnikach okrągłych, tzw. misach najczęściej dominuje roślina posadzona centralnie otoczona roślinami niższymi. Pojemniki prostokątne najczęściej obsadza się roślinami niższymi o zbliżonej wysokości, ale odmiennym kształcie i budowie, zmiennej fakturze liści, zwracając również uwagę na zharmonizowaną kolorystykę pędów i liści.