Pnące rośliny doniczkowe - 5 łatwych w uprawie

Pnącza to wyjątkowa grupa roślin pokojowych. Dzięki nim można tworzyć kompozycje na ścianach, regałach, wysokich kwietnikach czy żardinierach. Czasami to jedyna możliwość, aby – z powodu braku powierzchni – uprawiać rośliny w mieszkaniu. Dzięki temu, że mogą rosnąć pionowo, zajmują mniej miejsca.

Doniczkowe pnącza nadają się na zielone parawany, a nawet mogą zastępować firanki w oknach. Za ich pomocą można wyeksponować jakiś element wnętrza, jak obraz, rzeźbę lub lustro. Sprawdzają się także w nietypowych miejscach, np. jako dekoracja klatki schodowej. Niektóre nadają się także do ozdoby balkonów i tarasów – oczywiście w sezonie letnim.

Bugenwilla (Bougainvillea) pochodzi z Ameryki Środkowej. Znanych jest kilkanaście jej gatunków, które obecnie uprawiane są na całym świecie. W krajach o ciepłym klimacie, np. śródziemnomorskich, bugenwilla to bardzo popularna roślina ogrodowa, uprawiana jako pnącze lub niskie drzewko (w zależności od rodzaju cięcia). Bugenwillę jako pierwszy opisał francuski badacz Louis Antoine de Bougainville, który żył na przełomie XVIII i XIX w. Nazwa tej pięknej rośliny pochodzi od jego nazwiska.

Z powodu braku odporności na mróz, w Polsce bugenwille uprawia się tylko jako rośliny doniczkowe.

To bardzo kolorowe rośliny. Główną ozdobą bugenwilli są barwne podkwiatki, które wyglądają jak wycięte z papieru. W pełni kwitnienia rośliny są nimi wręcz obsypane. Prawdziwe kwiaty są niepozorne, mało dostrzegalne wśród barwnych podkwiatków. Ich kolory są bardzo różne: białe, różowe, żółte, czerwone, fioletowe. Dużo odmian jest także wielobarwnych. Liście bugenwilli są skórzaste, o długości ok. 5 cm, najczęściej zielone. Nieliczne odmiany mają liście pstre.

Bugenwille można uprawiać jako pnącza lub krzewy. To zależy od cięcia, które wykonuje się na przełomie zimy i wiosny. W uprawie doniczkowej bugenwille zwykle prowadzi się jako małe pnącza (do 2 m długości).

Bugenwille uwielbiają słoneczne stanowiska. W półcieniu też dobrze rosną, ale gorzej kwitną. To rośliny idealne do słonecznych pokojów z dużymi oknami, do przydomowych oranżerii oraz na werandy. Osiągają spore wymiary. Już po kilku latach przestają się mieścić na parapecie. Dlatego donice ze starszymi bugenwillami warto umieszczać na podstawkach z kółkami. Dzięki temu na lato można łatwo je przestawić na balkon lub taras. Wspaniale wyglądają również przed wejściem do domu.

Młode bugenwille przesadza się co roku, zaś starsze – co kilka lat. Polecane są podłoża do roślin kwitnących, jak Ziemia Kwiatowo-Balkonowa do roślin kwitnących oraz Ziemia Kwiatowo-Balkonowa Bio+Humus.

Na dnie doniczki warto ułożyć drenaż, np. z keramzytu. To zapobiega gniciu korzeni z powodu nadmiernego podlewania, szczególnie zimą. Bryłę korzeniową można opryskać preparatem Korzonek Sam Przesadzam Dom i Balkon. Zawiera on szereg substancji, które m.in. poprawiają odporność na warunki stresowe związane z przesadzaniem i sprzyjają lepszemu korzenieniu.

Bugenwille zasila się raz w tygodniu od kwietnia do lipca. Polecane są preparaty do roślin kwitnących. To mogą być np. Nawóz Kolorowe Kwiaty do kwitnących, Nawóz Zdrowe Rośliny Dom i Balkon czy Nawóz Morze Kwiatów z dużą zawartością potasu.

Wygodne w stosowaniu są odżywki o długim działaniu, jak Flower Energy do roślin kwitnących lub Balkon Energy do roślin balkonowych i tarasowych. Dostarczają roślinom składniki pokarmowe stopniowo, aż do 4 tygodni. Mają postać ampułek, które umieszcza się w ziemi.

Epipremnum złociste (Epipremnum aureum) pochodzi z Polinezji Francuskiej. Obecnie rośnie w krajach o ciepłym klimacie na całym świecie. Często jest w nich uprawiane jako pnącze ogrodowe, np. w Hiszpanii. W krajach o chłodnym klimacie, m.in. w Polsce, epipremnum złociste można uprawiać tylko w pomieszczeniach. Dobrze znosi chłód, ale niszczą je przymrozki. To wyjątkowo mało wymagająca roślina.

Dawniej epipremnum złociste było zaliczane do scindapsusów (obie rośliny są spokrewnione). Dlatego często jest znane pod starymi nazwami – jako scindapsus złoty i scindapsus złocisty.

Epipremnum złociste to wiecznie zielone pnącze. W mieszkaniach zwykle dorasta do 2-3 m długości (w naturze osiąga nawet 20 m). Główną jego ozdobą są liście, których kształty przypominają serca. Liście są najczęściej zielone i złocistozielone. Szczególnie ciekawie wyglądają odmiany pstre: żółto-zielone i biało-zielone.

W naturze epipremnum wspina się pniach drzew przy pomocy korzeni czepnych. W mieszkaniach jednak potrzebuje pomocy przy wspinaniu się na podpory. Najlepiej rozpinać na nich pędy i ewentualnie podwiązywać. Młode egzemplarze pięknie wyglądają ustawione na wysokich kwietnikach, żardinierach, półkach i postumentach. Ich pędy przewieszają się wtedy w dół.

W mieszkaniach epipremnum nie kwitnie. Jedynie w naturze można zobaczyć jego kwiaty. Są drobne, zebrane w kolby.

To roślina wyjątkowo mało wymagająca, idealna także dla osób początkujących. Epipremnum złociste bardzo dobrze znosi mikroklimat w mieszkaniach, w tym suche powietrze w czasie sezonu grzewczego. Toleruje przeciągi i duże wahania temperatury.

W pokojach od północy epipremnum można rozpinać np. wokół okna. W pomieszczeniach od wschodu i zachodu najlepiej rośnie prowadzone na kratkach i kwietnikach umieszczonych w pobliżu okien, zaś od południowej strony – ustawionych w głębi pokoju.

Epipremnum można uprawiać nie tylko w pokojach, ale też łazienkach, kuchniach, pomieszczeniach technicznych (z oknami). Nadaje się do tworzenia kompozycji z innymi roślinami, zarówno w mieszkaniach, jak i na balkonach.

Do sadzenia epipremnum złocostego nadaje się uniwersalne podłoże do roślin doniczkowych, jak Ziemia do roślin zielonych. Na dno doniczki można wsypać cienką warstwę drenażu (1-2 cm), np. z keramzytu.

Epipremnum złociste przesadza się co 1-2 lata. Gdy osiągnie kilka metrów długości, nie jest to proste. Dlatego wtedy warto wtedy ukorzenić sadzonki pędowe i wyhodować młode rośliny. Z czasem zastąpią stary egzemplarz.

Na balkonach i tarasach epipremnum uprawia się zwykle jako roślinę jednoroczną, np. w kompozycjach z begoniami i fuksjami. Używa się wtedy podłoża do roślin balkonowych, jak Ziemia Kwiatowo-Balkonowa Bio+Humus.

Epipremnum złociste zasila się od marca do października. Najlepiej używać nawozów do kwiatów doniczkowych ozdobnych z liści, jak Nawóz Zielone Liście do roślin zielonych z mikroskładnikami.

Starsze, bardzo rozrośnięte egzemplarze warto wzmocnić preparatami o przedłużonym działaniu. Przykładowo, Odżywka Green Energy do roślin zielonych ma postać ampułki, którą umieszcza się w ziemi. Zaopatruje roślinę w składniki pokarmowe aż do 4 tygodni.

Hoja różowa (Hoya carnosa) pochodzi z Azji. W naturze rośnie m.in. w Chinach oraz Japonii. W naturze to silnie rosnące pnącze osiągające nawet kilkanaście metrów. W krajach śródziemnomorskich, np. Hiszpanii, uprawiana jest jako pnącze ogrodowe, zwłaszcza przy kratkach zawieszonych na ceglanych murach. Hoje wytrzymują spadki temperatury do kilku stopni Celsjusza, ale niszczą je przymrozki. Dlatego w Polsce uprawiane są tylko jako rośliny doniczkowe w pomieszczeniach. Mogą mieć nawet do 5-6 m długości.

Wokół podpór owijają się tylko najmłodsze pędy. W mieszkaniach hoje potrafią się wspinać po innych roślinach, kratkach, meblach, roletach, a nawet karniszach i firankach.

Hoja różowa ozdobna jest przede wszystkim z liści. Są one grube, skórzaste, lancetowate, długości ok. 10 cm, jak pokryte woskiem. Dlatego hoja bywa znana także pod nazwą woskownica. Liście zwykle mają kolor zielony, ale są też odmiany nakrapiane i pstre, cieniowane barwami białą, kremową i żółtą.

Wyjątkową dekoracją hoi są kwiaty, przypominające kształtami gwiazdki z lukru. Kwiatki są drobne – mają tylko ok. 1 cm średnicy, ale zebrane w kwiatostany jak koszyczki. Dodatkowo pięknie pachną lecz tylko wieczorami. Zapach przypomina pyszne ciasto.

To mało wymagające pnącze. Doskonale rośnie zwłaszcza w pomieszczeniach od strony zachodniej i wschodniej. Świetnie znosi zacienienie, ale wtedy jest mniej okazałe i nie kwitnie. Dla hoi najlepiej znaleźć takie miejsce, by nie trzeba było ruszać doniczki przez 3-4 lata. Reaguje bowiem na przekręcanie doniczki brakiem kwiatów. Świetne są kwietniki w salonach i kuchniach oraz na klatkach schodowych. W sypialniach hoje też można uprawiać, ale silny zapach kwiatów, wyczuwalny wieczorem, może niektórym osobom przeszkadzać w zaśnięciu.

Hoje przesadza się co 3-4 lata. Dlatego trzeba im zapewnić dobre podłoże. To mogą być zarówno Ziemia do roślin zielonych, jak i Ziemia Kwiatowo-Balkonowa Bio+Humus. Na dno doniczki warto wsypać drenaż, np. z keramzytu. To zapobiegnie gniciu korzeni, w razie nadmiernego podlewania. Nadmiar wody – zwłaszcza zimą - to najczęstsza przyczyna niepowodzenia w uprawie.

Doniczki dla hoi nie muszą być duże. Jednak koniecznie muszą mieć otwory w dnach, aby nadmiar wody mógł odpływać do podstawki.

Choć hoja różowa to silnie rosnące pnącze, nie ma dużych potrzeb pokarmowych. Nawozi się ją co 3-4 tygodnie od kwietnia do września. Zamiennie można używać nawozów do roślin ozdobnych z liści oraz kwitnących, jak Nawóz Zielone Liście do roślin zielonych oraz Nawóz Zdrowe Rośliny Dom i Balkon do kwitnących.

Trzykrotka pasiasta (Tradescantia zebrina) pochodzi z Ameryki Środkowej. W naturze jej długie pędy płożą się po ziemi, zwisają ze skał i skarp, oplatają powalone drzewa. Ta roślina szczególnie często występuje w pobliżu ciepłych mórz.

Trzykrotka pasiasta znana jest także pod innymi nazwami, jak pasiatka zwisła czy trzykrotka zebrina. W Polsce to jedna z najpopularniejszych roślin doniczkowych. Najczęściej jest uprawiana na podwyższonych kwietnikach, tak by jej pędy zwisały w dół. Nadaje się także do rozpinania na dekoracyjnych kratkach.

Trzykrotki pasiaste mają liście w charakterystyczne paski, które przypominają umaszczenie zebry. Inne są jednak kolory – to zielony, srebrny oraz fioletowy w różnych odcieniach. Wzór jest szczególnie intensywny od wiosny do jesieni. Liście trzykrotek są delikatne, a pędy kruche. Jednak w razie uszkodzenia, trzykrotki bardzo szybko się regenerują i nawet jeszcze lepiej zagęszczają. Dlatego korzystnie jest im uszczykiwać wierzchołki, zwłaszcza wiosną.

Główna ozdoba trzykrotek to kolorowe, paskowane liście. Wiosną dodatkową dekoracją są różowe, małe kwiatki. Czasami trzykrotki powtarzają kwitnienie jesienią, ale kwiatów jest znacznie mniej niż wiosną.

Trzykrotki pasiaste rosną bardzo szybko. W mieszkaniach zwykle osiągają do 100 cm długości. Ich długie pędy można rozpinać na dekoracyjnych kratkach wbitych w ziemię w doniczce, w której rosną, lub kratkach ściennych. Pięknie wyglądają także trzykrotki umieszczone na wysokich kwietnikach. Ich pędy spływają wtedy kaskadami w dół.

Trzykrotka pasiasta jest mało wymagająca. Nadaje się do uprawy zarówno w salonie, jak i sypialni, kuchni, klatce schodowej czy łazience (z oknami). Trzeba tylko pamiętać, by zimą nie była ustawiona blisko kaloryfera. Po 15 maja można ją sadzić na balkonach, zwłaszcza od strony wschodniej i północy.

To wyjątkowo mało wymagająca roślina doniczkowa. Najlepiej sadzić ją w podłożu do kwiatów ozdobnych z liści, jak Ziemia do roślin zielonych.

Trzykrotki rosną tak szybko, że najlepiej je odmładzać co roku. Polega to na tym, że wiosną pędy tnie się na kawałki o długości ok. 15 cm. Następnie sadzi w doniczce po kilka sztuk. Ukorzeniają się bardzo szybko. Nadmiar sadzonek można wykorzystać do dekoracji balkonu.

Trzykrotki pasiaste zasila się co 2 tygodnie od marca do października. Polecane są preparaty w płynie do kwiatów doniczkowych ozdobnych z liści, jak Nawóz Zielone Liście do roślin zielonych. Bardzo wygodne w stosowaniu są preparaty o długim działaniu. Przykładem jest Odżywka Green Energy do roślin zielonych, która ma postać ampułki do wciskania w ziemię. Dostarcza składniki pokarmowe do 4 tygodni.

Zroślicha stopowcowa (Syngonium podophyllum) rośnie dziko w Ameryce Południowej oraz Ameryce Środkowej. W naturze wspina się po pniach drzew, osiągając nawet do 10 metrów długości. Bywa uważana za chwast na plantacjach bananów.

W Polsce zroślichy można uprawiać tylko jako rośliny pokojowe lub w oranżeriach, gdyż niszczą je najmniejsze przymrozki. W uprawie doniczkowej rzadko mają pędy dłuższe niż 2 m. To małe pnącza.

Zroślicha stopowcowa to roślina ozdobna z liści. Mają one charakterystyczny kształt gęsiej stopy. Najczęściej liście są w kolorze zielonym, ale – w zależności od odmiany – mogą też być złocistozielone oraz różowozielone. W naturze zroślichy kwitną – kwiaty są drobne, zebrane w kolby. W mieszkaniach kwitnące zroślichy to rzadkość. Częściej kwiaty pojawiają się u egzemplarzy rosnących w oranżeriach.

Młode zroślichy nie przypominają pnączy. Ich pędy są wzniesione, krzaczaste. Dopiero po 2-3 latach uprawy pędy zaczynają się wydłużać i wspinać po podporach. Pnącze nie jest ekspansywne. Rzadko ma więcej niż 2 m długości.

To idealna roślina na kwietniki ścienne oraz do tworzenia kompozycji z innymi roślinami. Pięknie się prezentuje w żardinierach ustawionych przy oknach. Zroślicha stopowcowa jest mało wymagająca. Nadaje się zwłaszcza do dekoracji pokojów oraz klatek schodowych. Często jest uprawiana w biurach. Temperatura w tych pomieszczeniach nie powinna spadać poniżej 15°C.

Zroślichy sadzi się w podłożach do roślin ozdobnych z liści, jak Ziemia do roślin zielonych. Powierzchnię ziemi warto posypać korą. Co kilka lat zroślichy trzeba przesadzić do świeżej ziemi. Na dno doniczki warto wsypać cienką warstwę drenażu, np. z keramzytu, kamyków lub potłuczonych doniczek ceramicznych. To prosty sposób zapobiegania gniciu korzeni z powodu nadmiernego podlewania.

Zroślichy nie mają dużych potrzeb pokarmowych. Nawożenie wykonuje się nie częściej niż co 2 tygodnie od marca do października. Stosować można np. Nawóz Zielone Liście do roślin zielonych z mikroskładnikami. Wiosną, zwłaszcza gdy zroślicha zimowała w pomieszczeniu o niskiej wilgotności powietrza, warto zastosować preparat w sprayu, który neutralizuje stres spowodowany niekorzystnymi warunkami uprawy. Takie działanie ma np. Odżywka Siła Natury Dom i Balkon.