Z artykułu dowiesz się:
1. Dlaczego trzeba nawozić tuje?
Tuje (żywotniki) to krzewy lub drzewa. W Polsce uprawiane są głównie jako rośliny ozdobne. W innych rejonach świata ich drewno – wyróżniające się odpornością na gnicie - od wieków jest cenione m.in. w budownictwie oraz szkutnictwie. To rośliny o niewielkich wymaganiach. W ogrodach tuje są wykorzystywane na żywopłoty, szpalery, kompozycje kolorystyczne z innymi krzewami, całoroczne tło dla bylin i kwitów jednorocznych oraz topiary (żywe rzeźby). Jedną z ich zalet jest duża odporność na częste cięcie. Aby mogły wytworzyć dużą masę młodych pędów oraz intensywnie wybarwionego ulistnienia, tuje potrzebują systematycznego nawożenia, zwłaszcza jeśli są intensywnie co roku przycinane.
Ścięte gałązki tui można pociąć na zrębki, np. w rębarce (są doskonałe na ściółkę). Następnie warto je przez kilka miesięcy kompostować. Do kompostownika najlepiej zrębki wsypywać warstwami po 15-20 cm i posypywać preparatem przyśpieszającym kompostowanie, np. Active Komposter. Następnie przekompostowane zrębki z tui rozkłada się w ogrodzie jako ściółkę. Taka ściółka chroni glebę przed nadmiernym wysychaniem, nagrzewaniem i przemarzaniem. Z czasem zamienia się w życiodajną próchnicę. W ten sposób składniki pokarmowe, które tujom zostały dostarczone w postaci nawozów, wracają do obiegu materii w ogrodzie.
Dzięki nawożeniu, tuje są gęste, mocno wybarwione i bardzo szybko się regenerują nawet po silnym cięciu. Warto pamiętać, że tuje nawozi się w okresie wiosenno-letnim, ale także jesienią (innymi nawozami). Nawożenie jesienne ma duży wpływ na ich lepsze zimowanie.
Przeczytaj także: Sposób na zdrowe iglaki oraz Żywopłot przy ruchliwej ulicy – co posadzić
Tuja czy żywotnik – która nazwa jest prawidłowa?
? Zarówno tuja, jak i żywotnik to prawidłowe nazwy. Tuja jest spolszczeniem nazwy łacińskiej Thuja, która pochodzi z języka greckiego i oznacza pachnące drzewo. Żywotnik zaś to nazwa polska. Oba określenia są używane zamiennie od ponad wieku.
2. Jakie składniki pokarmowe są potrzebne tujom?
Tuje, podobnie jak inne rośliny, potrzebują zarówno makroskładników, jak i mikroskładników pokarmowych. Do makroskładników (makroelementów) zaliczane są: azot (N), potas (K), fosfor (P), wapń (Ca), magnez (Mg), sód (Na), chlor (Cl), siarka (S), żelazo (Fe). Mikroskładniki (mikroelementy) to: bor (B), mangan (Mn), miedź (Cu), cynk (Zn), molibden (Mo), kobalt (Co). Najwięcej tuje potrzebują azotu, a także fosforu, potasu, magnezu i żelaza. Jeżeli tych składników mają w odpowiednich ilościach i proporcjach, rosną bujnie i zdrowo, a także lepiej zimują oraz dobrze znoszą brak wody.
Zapotrzebowanie na składniki pokarmowe tui zmienia się wraz z porami roku. Na przełomie zimy i wiosny oraz jesienią i zimą, tuje pobierają z gleby więcej fosforu i potasu. Wiosną oraz latem zaś potrzebują dużo zwłaszcza azotu i magnezu.
Tuje przyswajają najlepiej składniki pokarmowe, jeżeli odczyn gleby wynosi pH 5,5-7,2. Łatwo go zmierzyć! Służy do tego Zestaw do badania pH gleby. Wynik otrzymuje się po około 30 sekundach.
Przeczytaj także: Badanie odczynu gleby – 4 sposoby
3. Jakie nawozy są najlepsze dla tui?
Najlepiej używać nawozów dedykowanych do nawożenia tui oraz iglaków. Zawierają składniki pokarmowe w proporcjach dopasowanych do ich potrzeb. Koniecznie trzeba pamiętać, że innych nawozów używa się w okresie wiosenno-letnim, gdy tuje intensywnie rosną, a jeszcze innych – na przełomie lata i jesieni, gdy przechodzą w stan spoczynku.
Nawozy przeznaczone do stosowania w okresie wiosenno-letnim zawierają sporo azotu. Ten składnik jest niezbędny tworzenia ulistnienia. W ich składzie są także m.in. magnez, który ma wpływ na intensywne wybarwienie ulistnienia, oraz potas i fosfor, odpowiedzialne np. za gospodarkę wodną. Do wyboru są nawozy granulowane, w kryształkach oraz w płynie.
Preparaty w płynie, np. Nawóz w płynie do tui i iglaków Moc Zieleni, oraz w postaci kryształków, jak Nawóz rozpuszczalny do iglaków Moc Zieleni, dodaje się do wody w konewce. Następnie tuje należy podlać uzyskanym roztworem. To wygodna forma nawożenia zwłaszcza tui małych, wyściółkowanych dekoracyjnymi kamykami oraz uprawianych w donicach.
Jeżeli tuje są starsze i jest ich więcej w ogrodzie, wygodniej użyć preparatów granulowanych. Tego typu nawozy rozsypuje się ręcznie lub przy pomocy siewnika. Po zastosowaniu zaleca się wymieszanie granulek z wierzchnią warstwą gleby tak, aby nie uszkodzić korzeni (można użyć grabi). Następnie należy tuje podlać (można też rozsypać nawóz przed deszczem, wtedy podlewanie nie jest potrzebne). Polecane są np. Nawóz granulowany do tui oraz Nawóz granulowany do iglaków. Jeżeli tuje są słabo wybarwione, warto zamiennie zastosować np. Nawóz do iglaków przeciwko brązowieniu igieł lub Nawóz do iglaków wzmacniający wybarwienie igieł.
Wyjątkowy skład ma Nawóz Zadbane Iglaki z mączką bazaltową. Mączka bazaltowa (ze zmielonej skały bazaltowej) zawiera dużo krzemionki, która sprawia, że tuje są odporniejsze na choroby grzybowe oraz atak szkodników.
Na przełomie lata i jesieni tuje zasila się tylko nawozami jesiennymi. W ich składzie nie ma azotu. Nadmiar tego składnika przed zimą powoduje, że tuje nadal rosną intensywnie, a ich pędy słabo drewnieją. W efekcie mogą schnąć i przemarzać zimą. Preparaty jesienne, jak Nawóz granulowany jesienny do iglaków i tui Przygotowanie do zimy oraz Nawóz granulowany jesienny do roślin ozdobnych Przygotowanie do zimy, zawierają tylko fosfor i potas.
Oba te pierwiastki mają bardzo duży wpływ na korzenienie i wykształcanie ulistnienia w następnym sezonie. Dzięki nim tuje zdecydowanie lepiej znoszą także suszę oraz mróz, gdyż fosfor i potas poprawiają gospodarkę wodną roślin. W przypadku tui to bardzo istotne, ponieważ są zimozielone i dość płytko się korzenią. Przez całą zimę przez ulistnienie tracą wodę. Niedobory wody muszą uzupełniać, czerpiąc ją z gleby. Na suszę zimową są narażone zwłaszcza wtedy, gdy gleba zamarza głęboko i jednocześnie nie ma pokrywy śniegu. W efekcie tuje mogą zamierać – najbardziej jest to widoczne na przełomie zimy i wiosny, gdy np. w żywopłocie usychają pojedyncze egzemplarze.
Przeczytaj także: Nawozy dedykowane – 7 zalet oraz Jesienne nawożenie krzewów ozdobnych
4. Kiedy i jak często nawozić tuje?
Tuje zasila się raz w miesiącu od marca do połowy lipca. W tym okresie odpowiednie są nawozy, w których składzie znajduje się m.in. azot. Od sierpnia do października trzeba zmienić nawóz na jesienny. Częstotliwość nawożenia jest taka sama, jak w okresie wiosenno-letnim, czyli raz w miesiącu.
Więcej nawozu potrzebują zwykle tuje starsze i mocno przycinane, a mniej – młode egzemplarze. Dawki stosuje się według instrukcji na opakowaniu. Jeżeli tuje rosną blisko często zasilanego trawnika, dawki nawozów mineralnych należy obniżyć. W preparatach do trawników jest bowiem bardzo dużo zwłaszcza azotu. Tuje bardzo dobrze reagują na nawożenie organiczne. Trawnik w ich pobliżu warto zasilać kompostem granulowanym. Zawiera go Nawóz Bezpieczny Trawnik.
5. Jakie są objawy nieprawidłowego nawożenia tui?
Zarówno przenawożenie, jak i brak nawożenia źle wpływają na wygląd oraz kondycję tui. Brak azotu sprawia, że rośliny są mało gęste i słabo rosną. Nadmiar azotu zaś sprawia, że tuje gorzej zimują oraz są bardziej podatne na choroby i szkodniki. Brak potasu i fosforu sprawia, że tuje są m.in. bardziej podatne na suszę (letnią i zimową). Mogą wyglądać jak zwiędnięte, a nawet zasychać.
Zbyt mała ilość magnezu w glebie sprawia, że kolor listowia tui jest jak wyblakły, mało intensywny. Tak zdarza się zwłaszcza po długotrwałych suszach i ulewach. Czasem w glebie jest wystarczająco dużo składników pokarmowych, ale są one nieprzyswajalne lub mało przyswajalne dla korzeni. Tak się zdarza, gdy np. odczyn ziemi jak za wysoki lub za niski (odpowiedni dla tui to pH 5,5-7,2). Poszczególne makroskładniki i mikroskładniki pokarmowe oddziałują na siebie. Dlatego należy przestrzegać zaleceń podanych na opakowaniach nawozów: dawek i częstotliwości stosowania.
Przeczytaj także: Jak rozpoznać niedobory składników pokarmowych
6. Jakiej ziemi potrzebują tuje?
Tuje nie są zbyt wymagające co do gleby. Powinna być jednak przepuszczalna i niezbyt sucha. Dodatek próchnicy sprawia, że ziemia magazynuje więcej składników pokarmowych dostarczonych w nawozach, a tuje lepiej je przyswajają. Poza tym gleba zawierająca próchnicę magazynuje także wodę – dzięki temu tuje są mniej narażone na przesuszenie.
Do sadzenia polecana jest Ziemia do tui. To specjalne podłoże torfowe składające się z mieszanki torfu niskiego i wysokiego oraz kompostu korowego. Aby ograniczyć podlewanie młodych tui oraz zapewnić im dobry start, podczas sadzenia warto użyć TerraCottem Universal. W jego składzie są hydrożel, nawóz, materiał nośnikowy i lawa wulkaniczna. Dzięki hydrożelowi, który zatrzymuje wodę, a następnie oddaje ją do gleby, tuje są mniej narażone na przesuszenie i można je rzadziej podlewać. Ich system korzeniowy jest głębszy i szybciej się rozwija. Produkt pozytywnie wpływa na właściwości gleby: poprawia jej zdolność do magazynowania wody, aktywuje życie mikrobiologiczne oraz spulchnia ją i napowietrza.
Pod korzenie tui można także aplikować mikoryzę do iglaków. Mikoryza to symbiotyczne, pożyteczne grzyby, które kupuje się w sklepach ogrodniczych. Przez całe życie tui grzyby mikoryzowe dostarczają tujom wodę i składniki pokarmowe oraz dbają o ich zdrowy wzrost. Tuje zaś rewanżują się grzybom substancjami odżywczymi, które wytwarzają w zielonych częściach w procesie fotosyntezy.
Przeczytaj także: W jaki sposób stosować mikoryzę
