Co siejemy w marcu? Wysiew warzyw i kwiatów w marcu

Jeśli gleba nie jest już zamarznięta, od marca można siać wiele warzyw. W przypadku niektórych tak wczesny siew jest nawet zalecany, gdyż wtedy lepiej rosną i plonują. To np. bób, groch, pietruszka, rzodkiewka. W marcu często występują przymrozki oraz śnieg. Jednak te warzywa dobrze je znoszą. Jedynie jeśli prognozowany jest duży mróz, teren z zasiewami można okryć np. białą agrowłókniną. Dobrym pomysłem będzie też wykorzystanie niskich tuneli, zwłaszcza do siewu rzodkiewki. Nie tylko zabezpieczą przed większym mrozem, ale także przyśpieszą zbiory o kilka tygodni. Niskie tunele foliowe lub z agrowłókniny są tańsze i łatwiej zmienić ich lokalizację w ogrodzie niż wysokich. Dzięki nim początkujący ogrodnicy mogą zdobyć doświadczenie w uprawie wczesnych warzyw. Następny krok to często inwestycja w wysoki tunel foliowy lub szklarnię.

 Przeczytaj także: Warzywa łatwe w uprawie – 5 najlepszych dla początkujących

To bardzo mało wymagający gatunek cebuli, który uprawia się na zielony, gruby szczypior. Cebula siedmiolatka jest warzywem wieloletnim, w tym samym miejscu rośnie – jak świadczy nazwa – co najmniej siedem lat. Łatwo rozsiewa się sama (od drugiego roku uprawy). Doskonale zimuje w gruncie bez okrycia. Cebulę siedmiolatkę najlepiej posiać na obrzeżach warzywniaka, aby w następnych latach nie utrudniała np. przekopywania gleby. Przed siewem ziemię warto zasilić nawozem naturalnym. Odpowiednie są np. Obornik bydlęcy granulowany i Nawóz ekologiczny do warzyw.

Od drugiej połowy marca sieje się wczesne odmiany marchwi, jak np. Amsterdamska, Kalina, Karo, Pierwszy Zbiór. Nasiona zaczynają wschodzić, gdy gleba się ogrzeje. Zanim to się stanie, chłoną wilgoć z naturalnych opadów, co sprawia, że kiełkowanie jest lepsze, a korzenie nie mają tendencji do rozwidlania. Zaletą wczesnego siewu marchwi jest także mniejsze ryzyko inwazji połyśnicy marchwianki, której larwy żerują w korzeniach tego warzywa. Razem z marchwią – w tych samych rzędach – można siać w marcu rzodkiewkę. Szybciej wschodzi i plonuje rzodkiewka.

Im wcześniej posieje się pasternak, tym lepiej wzejdzie i większy będzie plon. Marzec to praktycznie ostatni dzwonek, by to zrobić. Nasiona pasternaku są duże, dlatego łatwo je siać pojedynczo, do osobnych dołków. Posiane w marcu korzystają z poziomowej wilgoci (deszczu i stopionego śniegu). Pasternak jest odporny na niską temperaturę. Wschodzi długo i wolno rośnie w pierwszych tygodniach. W tym samym rzędzie można posiać rzodkiewkę, która wschodzi i plonuje znacznie szybciej.

W marcu, jak tylko ziemia odmarznie, można posiać pietruszkę. Wschodzi zwykle na przełomie marca i kwietnia (w zależności od pogody). Najlepiej wybierać wczesne odmiany pietruszki, jak Astra, Berlińska, Cukrowa, Gigante d'Italia, Halblange Eagle, Fest, Festival, Lenka, Vistula. Na przedwiośniu gleba jest wilgotna po zimowych opadach, co pozytywnie wpływa na kiełkowanie pietruszki. Wschodząca pietruszka dobrze znosi wiosenne przymrozki. Bardziej wrażliwa jest na brak i nadmiar wody. W marcu razem z pietruszką – w tym samym rzędzie – można siać rzodkiewkę. Szybciej wschodzi i plonuje rzodkiewka.

To popularne warzywo najlepiej udaje się z siewu marcowego. Jeśli warzywnik jest mały, siać ją można, w tych samych rzędach, z takimi warzywami jak marchew, pasternak, pietruszka. Rzodkiewka wschodzi od nich wcześniej i szybciej jest gotowa do zbioru. Najpopularniejsze są odmiany, których zgrubienia są w kolorach czerwonym i biało-czerwonym. W swoim ogrodzie warto też siać rzodkiewki w kolorach niespotykanych w sklepach, np. białym i żółtym. Plon zbiera się po 3-7 tygodniach od siewu (w zależności od odmiany, stanowiska i pogody). Nasiona sieje się na głębokość około 1 cm. Zbyt płytki i za głęboki siew skutkuje zniekształconymi zgrubieniami.

To duża rodzina roślin wśród których wiele to warzywa. W marcu od razu do gruntu sieje się warzywa kapustne o krótkim okresie wegetacji. Małe wymagania i dużą odporność na chłód mają mizuna, komatsuna oraz rukola. Plonują wyjątkowo szybko - powinny trafić na talerze najpóźniej do połowy maja. Bardzo smaczna jest także kapusta chińska pak choi, która również szybko rośnie. Nie jest trudna w uprawie, ale pod warunkiem, że zapewni się jej żyzną, lekko wilgotną ziemię. Rzadko uprawiany jest modrak morski (warzywo wieloletnie). Najlepiej udaje się na stanowiskach naturalnie wilgotnych. W marcu można go posiać od razu w gruncie lub na rozsadniku.

Niektóre warzywa strączkowe preferują chłód. Należą do nich bób oraz groch. Jeśli zostaną posiane w marcu, rzadziej są atakowane przez szkodniki późną wiosną, np. mszyce. Plon jest większy i lepszej jakości. Wybierając w sklepach ogrodniczych nasiona grochu należy zwracać uwagę, czy to odmiany cukrowe, czy łuskowe. Odmiany cukrowe wyróżniają słodkie w smaku nasiona, które można zjadać nawet bezpośrednio z grządki. Odmiany łuskowe zaś mają bardziej włókniste strąki i są polecane zwłaszcza na suche ziarno, np. na zupę grochową.

Marzec to czas przygotowywania rozsady wielu popularnych warzyw. Jest potrzebna, gdyż wydłuża im sezon wegetacyjny. Dzięki temu plonują wcześniej i dłużej. Aby zacząć siew, trzeba najpierw przygotować skrzynki i doniczki, a także ziemię, np. Gotowe podłoże do siewu i pikowania, do którego dodać można Perlit (to materiał wulkaniczny, który zatrzymuje wodę w podłożu, a także spulchnia je i napowietrza). Rozsadę należy kilka razy zasilić preparatami wieloskładnikowymi, które działają wolno oraz długo, jak płynny Nawóz ekologiczny do warzyw czy Biohumus Max Uniwersalny.

Przeczytaj także: Czy warto uprawiać rośliny z rozsady

Marzec to najlepszy termin na siew bakłażanów na rozsadę. Sadzonki są gotowe do posadzenia pod osłonami w drugiej połowie maja albo w gruncie – pod koniec maja lub na początku czerwca. Bakłażany podczas wschodzenia muszą mieć ciepło (przynajmniej około 22°C), potem dobrze znoszą trochę niższą temperaturę. Należy im też zapewnić jak najwięcej naturalnego światła, gdyż bez niego często są porażane przez choroby grzybowe korzeni i podstawy pędów.

Na początku marca można siać na rozsadę karczochy (ma jadalne kwiatostany) i kardy (ma smaczne ogonki liściowe). Nasiona wysiewa się do małych doniczek lub skrzynek. W temperaturze 20-25°C wschodzą po około 2 tygodniach. W ogrodzie rozsadę karczochów i kardów sadzi się w drugiej połowie maja, gdy minie ryzyko przymrozków. Trzeba pamiętać, że to duże warzywa – na każdą sztukę przeznacza się metr kwadratowy. Oba warzywa mają dekoracyjne, mocno powycinane liście. Dlatego często uprawiane są także jako rośliny ozdobne na rabatach kwiatowych.

Ma wiele innych nazw, m.in. orzacha podziemna, fistaszki, orzech podziemny, orzech arachidowy. W marcu można siać orzeszki ziemne na rozsadę. Kiełkowanie orzeszków trwa zwykle 5-10 dni, jeśli donice ustawi się w pomieszczeniu, w którym temperatura wynosi co najmniej 12-14°C. To roślina wrażliwa na mróz. W gruncie rozsadę orzeszków ziemnych sadzi się nie wcześniej niż w połowie maja. Strąki ze smacznymi nasionami zbiera się po około 5 miesiącach od siewu.

Nasiona papryki i pomidorów sieje się w marcu do skrzynek lub donic. Aby wzeszły, muszą mieć ciepło – najlepiej minimum 22°C (potem temperatura może być o kilka stopni niższa). Siewkom trzeba też zapewnić jak najlepszy dostęp do światła słonecznego. Jeśli papryki i pomidory wzejdą zbyt gęsto, trzeba je przepikować, gdy mają 1-2 liście właściwe. Rozsadę sadzi się pod osłonami na przełomie kwietnia i maja (w zależności od pogody), zaś w gruncie nie wcześniej niż po 15 maja, gdy minie największe ryzyko przymrozków.

Od kwietnia sałatę można siać od razu w gruncie. W marcu przygotowuje się rozsadę z przeznaczeniem do sadzenia pod osłonami. W ten sposób siać można różne rodzaje sałaty: kruchą, liściową, łodygową, masłową. Sadzonki mają delikatne liście, które łatwo uszkodzić podczas sadzenia w docelowych miejscach. Dlatego najwygodniej jest siać nasiona pojedynczo w wielodoniczkach jednorazowych, np. torfowych lub kokosowych. Przed posadzeniem w gruncie wystarczy oddzielić poszczególne komórki wielodoniczek z gotową rozsadą. Następnie sadzi się sałatę razem z doniczkami (rozkładają się w glebie).

W pierwszej połowie marca sieje się na rozsadę selery korzeniowe i naciowe na zbiór późny, w tym na przechowanie. Z selerów korzeniowych polecane są np. odmiany Maxim i Prager Reuzen, a z selerów naciowych – Gewone Snij, Jemny, Tango, Verde Pascal. Selery najlepiej kiełkują w temperaturze około 20°C, potem można je przenieść do pomieszczenia chłodniejszego (około 17°C), aby nie rosły wybujałe. Gdy mają po 2-4 liście właściwe, należy je przepikować do wielodoniczek lub osobnych doniczek. Do sadzenia w gruncie nadają się na początku maja. Jeśli po raz pierwszy uprawia się selery, praktyczniej wybrać selery o uniwersalnym przeznaczeniu (na nać i korzenie), jak np. Monet.

W marcu sieje się na rozsadę wiele popularnych warzyw kapustnych, których okres wegetacji jest długi. To brokuł, kalafior, kalarepa, kapusta biała, kapusta czerwona, kapusta włoska. Nasiona odmian wczesnych i średniowczesnych sieje się w skrzynkach albo w pojedynczych doniczkach i wielodoniczkach. Rozsada najlepiej rośnie w szklarniach, inspektach oraz niezbyt mocno ogrzewanych pomieszczeniach. W miejscach stałych sadzi się ją w kwietniu. Sadzonki po posadzeniu w gruncie można ewentualnie okryć (płasko) białą agrowłókniną. Rozsadę warzyw kapustnych sadzi się też często pod niskimi tunelami, z których folię lub białą agrowłókninę należy zdjąć w połowie maja. Pierwsze plony zbiera się na przełomie czerwca i lipca.

Nawet jeśli nie posiada się balkonu, można niektóre warzywa uprawiać w mieszkaniu na nasłonecznionych parapetach. W tej roli świetnie sprawdzają się rośliny z rodziny kapustowatych o krótkim okresie wegetacji, jak komatsuna, mizuna, rukola, rzeżucha. Na parapecie udaje się też uprawa sałaty liściowej. Rzeżuchę można uprawiać bez ziemi, np. na podłożu z wilgotnej waty, a także bez nawożenia. Do uprawy pozostałych warzyw nadaje się np. Gotowe podłoże do pomidorów i warzyw. Raz w tygodniu można je zasilić naturalnym nawozem, jak np. Biohumus Max Warzywa i Owoce.

Przeczytaj także: Groch cukrowy – uprawa na balkonie

To kapusty japońskie, które wyróżniają się wyjątkowo małymi wymaganiami. Ich uprawa udaje się nawet w mieszkaniach niezbyt ciepłych, gdyż to warzywa lubiące chłód. Nasionami posypuje się powierzchnię ziemi, a następnie przyprósza podłożem (warstwą o grubości do 1 cm). Wschodzą do 7 dni. Najlepsze w smaku są młode listki. Dodaje się je np. do sałatek. Jeśli wiosna jest ciepła, donice z mizuną i komatsuną można przenieść na balkon.

To warzywo ma charakterystyczny, mocny zapach i pikantny smak. Rukolę często dodaje się do dań z pomidorami, serem, jajkami. Nawet kilka listków wystarczy, by potrawy apetycznie pachniały. Nasiona rukoli sieje się na głębokość do 1 cm. Wschodzą po kilku dniach. Rukola to warzywo dobrze znoszące chłód. Dlatego świetnie rośnie nawet w pomieszczeniach chłodniejszych. Jeżeli wiosna jest ciepła, donice z rukolą można przenieść na balkon.

Dobrze rośnie tylko w ciepłych pomieszczeniach. Poza tym ma bardzo małe wymagania. Rzeżuchę można uprawiać bez ziemi, np. na podłożach z wilgotnej waty lub ligniny. Rośnie tak szybko, że już po 1-2 tygodniach nadaje się do zbioru. Aby mieć stale świeżą rzeżuchę do różnych dań, warto siać nowe porcje nasion co kilkanaście dni.

Do uprawy na parapecie w mieszkaniu nadaje się sałata liściowa. Ma one wiele typów, z których najpopularniejszy jest dębolistny. Jej liście są drobniejsze niż np. popularnej sałaty masłowej. Liczne odmiany są zielone lub purpurowe. Nasiona sieje się do donic lub skrzynek na głębokość do 1 cm. Wschodzą po kilku dniach. Sałata dobrze rośnie w pomieszczeniach ciepłych i chłodniejszych. Gdy na zewnątrz nastanie prawdziwa wiosna, donicę z nią można przenieść na balkon.

Różnica temperatury między dniem a nocą wynosi często w marcu nawet 30 stopni. W tym okresie normą są śnieg, przymrozki, ale i ciepłe dni. Dlatego kwiaty wysiewane wprost do gruntu muszą dobrze znosić takie warunki. Do siewu można przystąpić, gdy odmarznie gleba. Najczęściej to połowa marca, ale zdarza się, że w chłodniejszych regionach ziemia jest zamarznięta dłużej.

W marcu sieje się takie popularne i mało wymagające kwiaty jak: chaber bławatek, czarnuszka damasceńska, godecja wielkokwiatowa, maczek kalifornijski, mak lekarski, nagietek lekarski, ostróżka ogrodowa. Przy płotkach, słupach oraz innych podporach posiać można małe pnącza: groszek pachnący (to roślina jednoroczna) oraz podobny do niego groszek szerokolistny (jest rośliną wieloletnią, której kwiaty nie pachną). Większość kwiatów posianych w marcu zaczyna kwitnąć od czerwca.

Przeczytaj także: Kwiaty ogrodowe na bukiety - poradnik

Od marca można zacząć przygotowywać rozsadę wielu gatunków kwiatów, zarówno jednorocznych, jak i bylin. Wybierając odmiany warto zwracać uwagę na ich wysokość. Przykładowo, popularne aksamitki wzniosłe mogą dorastać do 20-80 cm. Niskie odmiany nadają się na obwódki, kwiatowe kobierce oraz do sadzenia w donicach i skrzynkach. Wysokie odmiany są znakomite do sadzenia przy ogrodzeniach, na bukiety, do wypełniania bukszpanowych obwódek czy na wysokie rabaty kwiatowe.

Własna rozsada kwiatów jest tańsza niż oferowana w sklepach w maju, gdy sadzi się ją w ogrodzie i na balkonie. Do jej przygotowania potrzebne są skrzynki lub doniczki oraz ziemia, np. Gotowe podłoże do siewu i pikowania. Do podłoża dodać można Perlit, który będzie je spulchniał i napowietrzał, a także zatrzymywał wodę. To dodatek ogrodniczy w postaci kuleczek, wytwarzany ze skał wulkanicznych. Skrzynki i donice z posianymi nasionami należy ustawić w pomieszczeniach ogrzewanych i słonecznych.

Rozsadę kwiatów zasila się 2-3 razy wolno działającym nawozem, jak Biohumus Max Uniwersalny, zanim zostanie posadzona w docelowych miejscach. Na balkonach można ją sadzić po zahartowaniu w kwietniu i maju. Jednak w razie prognozowanej niskiej temperatury, skrzynki i donice trzeba koniecznie przenieść do pomieszczeń, aby kwiatów nie zniszczył mróz. W gruncie rozsadę kwiatów sadzi się nie wcześniej niż po 15 maja, gdy minie największe ryzyko wystąpienia przymrozków.

Przeczytaj także: 10 rzeczy, które lubi lwia paszcza

Większość kwiatów sianych na rozsadę w marcu to rośliny jednoroczne. Ich kwitnienie trwa od czerwca (w sprzyjających warunkach od połowy maja) i kończy się jesienią wraz z nadejściem przymrozków. Popularne są aksamitka rozpierzchła, aksamitka wąskolistna oraz aksamitka wyniosła. Poszczególne gatunki aksamitek różnią się m.in. rozmiarami, kształtami liści, wielkością kwiatów. Nie tylko pięknie i obficie kwitną, ale także ich korzenie wydzielają biobójczy alfa-tertienyl ograniczający rozwój nicieni w glebie. Aksamitki, ze względu na fotosanitarne właściwości, warto sadzić także w warzywniku (nicienie często atakują np. buraki i marchew).

Inne kwiaty jednoroczne, które można siać na rozsadę w marcu to astry chińskie, celozje srebrzyste, cynie wytworne, gazanie błyszczące, gomfreny, kocanki ogrodowe (nieśmiertelniki), nemezje powabne, petunie ogrodowe, portulaki wielkokwiatowe, szałwie błyszczące, żeniszki meksykańskie. Petunie dość często rozsiewają się same. Siewki wschodzą w maju lub czerwcu – zakwitają później niż petunie uprawiane z rozsady.

Niektóre kwiaty, które sieje się na rozsadę w marcu, to byliny lub półkrzewy, czyli mogą zdobić ogród i balkon przez wiele lat. To np. goździki chińskie, lobelie przylądkowe, lwie paszcze, starzec popielny (mrozy), werbeny ogrodowe. Niestety, większość z nich nie zimuje w gruncie, gdyż nie są odporne na mróz. Aby przezimowały, trzeba je przechować w słabo ogrzewanym, widnym pomieszczeniu. Zimę w gruncie może przetrwać lwia paszcza, ale pod warunkiem, że zostanie okryta kopczykiem ziemi (podobnie jak róża) i dodatkowo zabezpieczona ściółką, np. z kory lub liści. Jednak nawet taka ochrona może nie wystarczyć, by lwia paszcza nie zmarzła podczas dużych spadków temperatury.

Dlatego kwiaty wieloletnie wygodniej jest siać na rozsadę co roku, niż je przechowywać przez zimę. Szybko rosną i zakwitają, nie są trudne w uprawie. Przechowuje się tylko szczególnie cenne egzemplarze, np. ciekawych odmian, w rzadkich kolorach czy otrzymane w prezencie od bliskiej osoby. Lwie paszcze często rozsiewają się same. Takie rośliny zakwitają później, niż otrzymane z rozsady.

Sezon siewu kwiatów w skrzynkach balkonowych rozpoczyna się właśnie w marcu, ale jeśli pozwala na to pogoda. Przede wszystkim trzeba sprawdzać prognozy. Jeśli zapowiadany jest większy mróz, siew odkłada się na koniec marca. Podłoże z posianymi kwiatami nie powinno całkowicie zamarznąć w pojemnikach.

Od razu na balkonie siać można takie kwiaty jak godecja wielkokwiatowa, nagietek lekarski, ostróżka ogrodowa, które kwitną od czerwca aż do jesieni. Chłód o tej porze roku dobrze znosi także groszek pachnący, który jest jednorocznym, małym pnączem (zwykle o długości do 150 cm). Zaletą siewu od razu na zewnątrz jest brak konieczności przygotowywania rozsady, na którą często brakuje miejsca w mieszkaniu. Czy wschodzące kwiaty mogą przemarznąć? To może się zdarzyć przy większych przymrozkach. Aby przed tym rośliny uchronić, wystarczy wtedy wnieść skrzynki z kwiatami do mieszkania, a potem znowu wystawić.

Przeczytaj także: Najpopularniejsze kwiaty balkonowe – 5 długo kwitnących