Marchew

Marchew ma niewielkie wymagania stanowiskowe, dzięki czemu uprawa marchwi jest możliwa na całym obszarze Polski. Może rosnąć w temperaturze od 5 do 35°C, choć najlepiej wykształcone korzenie wyrastają w temperaturze od 15 do 21°C. Przy zbyt niskiej temperaturze, korzenie marchwi stają się wydłużone i cienkie, zaś przy zbyt wysokiej temperaturze są znacznie krótsze i grube. Stanowisko uprawy marchwi powinno być słoneczne, gdyż wówczas jej korzenie charakteryzować się będą wysoką zawartością karotenu i cukrów.

Marchew jest warzywem o stosunkowo niewielkich wymaganiach glebowych. Podłoże do jej uprawy powinno być lekkie, piaszczysto-gliniaste, dobrze spulchnione i wolne od kamieni. Wówczas korzenie mogą się swobodnie rozwijać i rosnąc prosto w dół. Prawidłowy rozwój korzeni na glebach cięższych czy wilgotnych będzie utrudniony. W takich warunkach silniej rosnące odmiany będą miały tendencję do rozwidlania się i tworzenia korzeni bocznych, co sprawia, że przydatność kulinarna warzyw będzie mniejsza. Wówczas najlepszym rozwiązaniem jest uprawa odmian o korzeniach krótkich bądź kulistych.
Warto także pamiętać o utrzymywaniu umiarkowanej wilgotności podłoża co będzie sprzyjać prawidłowemu i bujnemu rozwojowi korzeni. Ziemia na grządkach z marchwią nie powinna być zbyt wilgotna, ani zbyt sucha.
Dokarmiając rośliny nawozami należy pamiętać, że aby marchew mogła je pobrać z gleby, muszą do niej wniknąć na znaczną głębokość. Dlatego jesienią poprzedzającą uprawę marchwi warto dobrze przygotować ziemię przekopując ją na głębokość szpadla oraz stosując nawóz organiczny, np. kompost bądź nawozy zielone. Nie jest zalecane stosowanie nawozów wapniowych, gdyż marchew nie lubi gleb świeżo wapnowanych. Bezpośrednio przed siewem marchwi także nie powinien być stosowany obornik.
Marchew w płodozmianie 3-letnim może być uprawiana po warzywach dyniowatych (dynia, cukinia, ogórek), warzywach kapustnych (kalafior, kapusta głowiasta biała i czerwona, kapusta włoska) czy po kukurydzy cukrowej. W drugim roku wysiewamy marchew, a w trzecim groch lub fasolę. Następnie nawozimy obornikiem i ponownie powtarzamy płodozmian. Doskonałym sąsiedztwem dla marchwi jest cebula i koper ogrodowy. Naprzemianrzędowa uprawa marchwi z cebulą to także praktyczny sposób na ochronę marchwi bez chemii.
Najwcześniejsze odmiany marchwi można wykopywać już na przełomie czerwca i lipca, zaś późne zbiera się zwykle we wrześniu i październiku.
Marchew przechowuje się najczęściej w kopcach, jednak najlepsze rezultaty daje przechowywanie w specjalnych przechowalniach o regulowanej temperaturze i wilgotności atmosfery.

Alternarioza naci marchwi - grzyb powoduje na liściach i ogonkach liściowych drobne brązowo czarne plamy, które w późniejszym okresie rozwoju choroby łączą się ze sobą obejmując całą nać. Chorobie sprzyja wilgotne i ciepłe lato, a pierwsze objawy porażenia rośliny chorobą, widoczne są zwykle na najstarszych liściach. Zaatakowane chorobą liście tracą właściwości asymilacyjne i tym samym wpływają na obniżenie jakości i wielkości plonu korzeni. Aby uniknąć choroby należy przestrzegać 3 letniej przerwy w uprawie marchwi na tym samym polu, nie należy marchwi uprawiać na glebach podmokłych, zaś po zbiorze usuwać wszystkie resztki roślinne. W walce z chorobą poleca się opryski biopreparatami Biosept Active oraz gnojówkami roślinnymi, np. Pokrzywa Kompleksowa Ochrona.

Mączniak prawdziwy baldaszkowatych - na liściach i ogonkach liściowych pojawiają się początkowo pojedyncze i stopniowo łączące się białe plamy mączystego nalotu grzyba. Stopniowo ulegają chlorozie i zamierają. Najczęściej atakuje rośliny w porze suchej i w wysokich temperaturach powietrza, lecz do zakażenia roślin niezbędny jest krótki okres zwilżenia liści, występujący podczas nocnych i porannych mgieł. Aby uniknąć choroby nie należy uprawiać marchwi w dużym zagęszczeniu. W ochronie pomogą opryski biopreparatami Biosept Active oraz gnojówkami roślinnymi, np. Pokrzywa Kompleksowa Ochrona.

Bakteryjna plamistość marchwi - na całej powierzchni liści, a zwłaszcza na ich brzegach powstają nieregularne brązowo brunatne plamy, otoczone początkowo wodnistą obwódką. Brązowe plamistości pojawiają się także na ogonkach liściowych. Początkowo na zakażonych liściach pojawiają się małe żółknące plamy, które szybko zwiększają swoją powierzchnię. Plamy stopniowo zasychają i widoczna jest wokół nich żółtawa obwódka. Aby uniknąć choroby należy przede wszystkim przestrzegać 3-4 letniej przerwy w uprawie marchwi na tym samym polu.

Mokra zgnilizna korzeniowych - bakteria powoduje masowe mokre gnicie korzeni, wydzielając niemiły zapach. Porażone bakterią tkanki zamieniają się w szklisto, półpłynną masę pokrytą cienką warstwą epidermy (skóry). Należy unikać wszelkiego typu uszkodzeń mechanicznych marchwi podczas zbioru i transportu oraz chronić marchew przed szkodnikami uszkadzającymi korzenie np. połyśnicą marchwianką, rolnicami, drutowcami.

Połyśnica marchwianka - larwy koloru białego żerują w korzeniach marchwi tuż pod powierzchnią skórki. Wczesne porażenie roślin przez tego owada może spowodować masowe zamieranie młodych roślin. Starsze larwy wnikają do korzeni, wyżerają korytarze i zanieczyszczają je odchodami. Pierwsze pokolenie dorosłych owadów (muchówek) może pojawić się już w połowie kwietnia. Samice składają jaja do gleby w okolicach korzeni młodych roślin. Po około 8 dniach od złożenia jaj wylęgają się larwy i następuje inwazja na korzeniu marchwi. Pojedyncza larwa połyśnicy może żerować na kilku roślinach. Efektem tego są widoczne na polu place zamierających roślin. Całkowicie wyrośnięte i dojrzałe larwy przepoczwarzają się w glebie i wydają następne pokolenia. W umiarkowanie ciepłych latach szkodnik może wydać do 3 pokoleń.

Bawełnica topolowa - w drugiej połowie lata na korzeniach widoczne są kolonie mszyc wraz z obfitym białym woskowym nalotem. Larwy o biało żółtawym kolorze żerują na korzeniach wysysając z nich soki. Powoduje to zahamowanie ich wzrostu, a w efekcie obniżkę plonów. Korzenie mają mniejszą zawartość cukrów i często pękają, stwarzając możliwość porażenia ich przez inne patogeny glebowe. Wiosną i jesienią żeruje na topolach, natomiast od czerwca do końca września na marchwi. W trakcie sezonu na korzeniach marchwi może rozwinąć się 6 do 9 pokoleń mszyc.