Rabarbar

01+Rabarbar+(6).jpg

Rabarbar

RABARBAR OGRODOWY (Rheum rhaponticum), niekiedy spotykany także pod nazwą rzewień zwyczajny to gatunek byliny należący do rodziny rdestowatych. Pochodzi z obszarów Azji Środkowej, Bułgarii i południowej Syberii. Powszechnie jest uprawiany w Polsce. Rabarbar ogrodowy niekiedy tworzy mieszańce z rabarbarem kędzierzawym.
Rabarbar dorasta do 1,5 m wysokości. Jej część podziemną stanowi grube, skrócone kłącze, zwane karpą. Roślina tworzy duże blaszki liściowe, które umieszczone są na długich i grubych ogonkach liściowych. To właśnie ogonki liściowe są częścią jadalną rabarbaru. Ich barwa może być czerwona, różowa lub zielona.
Ogonki liściowe bogate są w witaminę C, kwas jabłkowy (nadaje kwaśny smak) i znaczącą ilość kwasu szczawiowego (w nadmiarze jest szkodliwy). Znajdziemy w nim także wiele cennych makroelementów (fosfor, wapń, magnez, potas, sód) oraz mikroelementów (jod, żelazo, cynk, mangan). Wartość energetyczna 100g rabarbaru to 15 kcal.
Rabarbar charakteryzuje się kwaskowatym smakiem. Ma zastosowanie przede wszystkim do przyrządzania kompotów w okresie wiosennym, gdy nie ma jeszcze innych owoców. Ponadto służy jako dodatek do soków (np. z malinami), drożdżówek i ciast drożdżowych. Może być również wykorzystywany do produkcji wina lub spożywany na surowo z cukrem.

Odmiany rabarbaru do uprawy w ogrodzie:
Rabarbar ‘Wczesny Hosera’ – najwcześniejsza odmiana o zielonkawo czerwonych ogonkach liściowych.
Rabarbar ‘Karpow Lipskiego’ – odmiana tworzy intensywnie czerwone ogonki liściowe, o dużej zawartości witaminy C.
Rabarbar 'Wiśniowy' – odmiana wczesna tworząca ciemnoczerwone ogonki o bardzo dobrym smaku.
Rabarbar ‘Lider’ – odmiana tworzy jasnoróżowe, grube i mięsiste ogonki liściowe. Jest odporna na niskie temperatury.
Rabarbar 'Malinowy' – odmiana późna o czerwonym miąższu. Ogonki liściowe smaczne ale włókniste. Ponadto jest nieco bardziej podatna na choroby.
Rabarbar 'Queen Viktoria' - odmiana wczesna o zielonych ogonkach liściowych.
Rabarbar ‘Victoria’ - odmiana średnio wczesna, plenna i odporna na wybijanie w pędy kwiatostanowe. Ogonki liściowe średnio długie, mięsiste, o czerwono- zielonym kolorze i delikatnym, jasnoróżowym miąższu.
Rabarbar 'Holsteiner Blut' – odmiana wczesna o łodygach czerwonych i słodkim smaku.

Stanowisko

stanowisko icon

Rabarbar dobrze udaje się w naszych warunkach klimatycznych, znosi zacienienie, jednak na stanowiskach słonecznych i osłoniętych wcześniej plonuje. Najlepiej udaje się na glebach żyznych, zasobnych w wodę, takich jak czarnoziemy, czarne ziemie, mady. Wymaga obojętnego odczynu gleb.

Wymagania

wymagania icon

Plantację rabarbaru zakłada się w pierwszym roku po oborniku. Odchwaszczanie rabarbaru jest łatwe, dlatego można je uprawiać po każdej roślinie byle tylko pole nie było zaperzone. Stanowisko pod rabarbar należy przygotować już w połowie lata, aby we wrześniu móc wysadzić rośliny.
Rabarbar najlepiej wysadzać na początku września, żeby zdążył się ukorzenić przed zimą. Odmiany słabo rosnące sadzi się w rozstawie 100-150x100-120 cm, zaś silnie rosnącym odmianom daje się rozstawę 150-200x120-150 cm. Wierzchołek wzrostu po posadzeniu karpy nie powinien znaleźć się głębiej niż 2-3 cm pod powierzchnią gleby.
Rabarbar wymaga obfitego nawożenia. Dawka obornika przed sadzeniem rabarbaru powinna wynosić 6-7 kg na 100m2. Plantację plonującą nawozi się obornikiem co 2-3 lata w ilości 4-5 kg na 100m2. Nawozami mineralnymi zasila się plantację wiosną oraz nie później niż do połowy lata (po zakończeniu zbiorów). W tym celu doskonale sprawdzi się Nawóz granulowany do warzyw Target.
Pielęgnowanie rabarbaru polega na odchwaszczaniu, wzruszaniu ziemi oraz usuwaniu pędów kwiatostanowych. Odchwaszczanie można przeprowadzić za pomocą środków chemicznych stosując je zgodnie z zaleceniami programu ochrony roślin warzywnych. Wiosną należy systematycznie usuwać wyrastające pędy kwiatostanowe, gdyż pozostawienie ich wpływa ujemnie na plon.
Zbiór rabarbaru zaczyna się w drugim lub trzecim roku po posadzeniu, od końca kwietnia, gdy ogonki osiągają 25-30 cm długości. Dokonuje się go co 7-10 dni, wyrywając po kilka liści z rośliny. Zbieranie polega na wyłamywaniu ogonków nisko nad ziemią. Nie powinno się zbierać więcej niż 1/3 liści z każdej rośliny. Najwyższe plony uzyskuje się w 5-7 roku.

Najczęściej występujące choroby:

choroba icon

Zgnilizna szyjki i podstawy łodygi rabarbaru – choroba najintensywniej rozwija się podczas deszczowej pogody. Początkowo objawia się zagniwaniem pąków znajdujących się bezpośrednio pod powierzchnią gruntu. Tkanka szyjki i korzeni początkowo brunatnieje i czernieje, z czasem ulega mokrej zgniliźnie. W efekcie powstają jamiste wgłębienia na korzeniach i szyjce korzeniowej. Aby ustrzec się przed tą chorobą zaleca się unikać nasadzeń współrzędnie w uprawach sadowniczych lub po truskawkach. Ponadto ważne jest pozyskiwanie sadzonek tylko ze zdrowych mateczników oraz unikanie zbyt dużego zagęszczenia roślin. Podczas sadzenia karp warto uprzednio zamoczyć je w roztworze środka grzybobójczego. Z kolei większe rany na karpach warto posypać sproszkowanym węglem drzewnym.

Askochytoza rabarbaru – jest to choroba, która początkowo objawia się mozaikowatym przebarwieniem liści, zaś z czasem powstają czerwone lub brązowe plamy różnej wielkości i kształtu, stopniowo zlewające się ze sobą. Brązowiejące plamy otoczone są czerwonobrązowym pierścieniem i wykruszają się od środka. W ochronie przed chorobą warto stosować zapobiegawczo biopreparat Biosept Active.

Antraknoza rabarbaru - choroba objawia się małymi wydłużonymi wodnistymi plamami na liściach i ogonkach liściowych. Przy silnym porażeniu liście zamierają. Straty mogą być większe po wiosennym zbiorze. Choroba jest bowiem szczególnie groźna dla ogonków wyrastających latem.

Najczęściej występujące szkodniki:

szkodniki icon

Pchełka burakowa - ich żerowanie powoduje powstawanie licznych otworków w młodych liściach. Silnie porażone liście mają zahamowany wzrost lub zasychają. Podstawą ochrony są terminowo wykonywane zabiegi agrotechniczne takie jak: wiosenne niszczenie chwastów, mechaniczne uprawki gleby w międzyrzędziach (np. obsypywanie roślin czy kultywatorowanie) i nawożenie.

Paciepnica ziemniaczana – szkodniki żerują w pędach oraz ogonkach liściowych drążąc wewnątrz nich korytarze. Uszkodzenie jest widoczne wówczas, kiedy gąsienica wygryza otwór wyjściowy, z którego wycieka lepka, galaretowata ciecz. Ogonki liściowe nie mają wówczas wartości handlowej. Gąsienice paciepnicy przepoczwarczają się w glebie. Motyle wylatujące w sierpniu i we wrześniu składają zimujące jaja na dolnych częściach liści rabarbaru lub na chwastach nieusuniętych z plantacji. W czasie ciepłej jesieni mogą się wylęgać gąsienice drugiego pokolenia, z których część zimuje. Podstawą ochrony są terminowo wykonywane zabiegi agrotechniczne takie jak: wiosenne niszczenie chwastów, mechaniczne uprawki gleby w międzyrzędziach (np. obsypywanie roślin czy kultywatorowanie) i nawożenie. Wczesnowiosenne usuwanie chwastów zmniejsza liczebność paciepnicy, ponieważ jesienią jej samice składają jaja na chwastach.

Błyszczka jarzynówka – larwy wygryzają dziury w miękiszu liści, a przy liczniejszym występowaniu mogą wyjadać całą blaszkę liściową, pozostawiając jedynie grubsze nerwy. Często występują one gromadnie i właśnie wówczas dochodzi do szkieletowania liści. Podstawą ochrony są terminowo wykonywane zabiegi agrotechniczne takie jak: wiosenne niszczenie chwastów, mechaniczne uprawki gleby w międzyrzędziach (np. obsypywanie roślin czy kultywatorowanie) i nawożenie.

Zapisz się do newslettera i pobierz bezpłatne poradniki!