Nicienie

NICIENIE (Nematoda) - niewielkie szkodniki, długości od 0,5mm do 3mm, robakowatego kształtu, które pasożytują w korzeniach, bulwach, kłączach, łodygach, pąkach lub liściach roślin. Wiele z nich może wywołać objawy chorobowe roślin.

Najbardziej popularne gatunki nicieni oraz objawy ich żerowania:

- Niszczyk zjadliwy (Ditylenchus dipsaci) - występuje na wielu roślinach. Prowadzi do karłowacenia roślin, nadmiernego krzewienia, skręcania i deformacji liści oraz osłabienia systemu korzeniowego. Jest to gatunek wilgociolubny.
- Niszczyk ziemniaczak (Ditylenchus destructor) - występuje na ziemniakach, dalii, mięcie, irysach, tulipanach i warzywach korzeniowych. Na bulwach ziemniaka powoduje korkowacenie, które prowadzi do ich mumifikacji.
- Korzeniak szkodliwy (Pratylenchus penetrans) - atakuje wiele roślin sadowniczych i ozdobnych. Żeruje w tkance miękiszowej korzeni, prowadząc do jej szybkiego brązowienia. Porażone rośliny są osłabione, więdną i mają zmniejszoną mrozoodporność.
- Mątwik ziemniaczany (Globodera rostochiensis) - występuje na ziemniakach i pomidorach. Rozwój porażonych roślin jest bardzo mocno opóźniony, jednak brak objawów nie pozwala na rozpoznanie przyczyny zahamowania wzrostu bez szczegółowej analizy korzeni.
- Mątwik burakowy (Heterodera schachtii) - objawy ujawniają się w czerwcu i w lipcu jako żółknięcie liści oraz słaby wzrost roślin. Na korzeniach powstaje nadmiar korzeni bocznych, tzw broda.
- Guzak północny (Meloidogyne hapla) - jest to gatunek wielożerny, który żeruje na prawie wszystkich roślinach dwuliściennych. Nicienie zakłócają w roślinie równowagę substancji wzrostowych i powodują powstawanie na korzeniach małych wyrośli, z których powstają nowe merystemy i wyrastają korzenie boczne.
- Węgorek chryzantemowiec (Apchelenchoides ritzemabosi) - najczęściej występuje na złocieniach i innych roślinach ozdobnych. Poraża także pomidory, sałatę i truskawki. Pierwsze objawy w postaci żółto-brunatnych przebarwień, oddzielonych zielonymi nerwami, pojawiają się na dolnych liściach. Stopniowo cały liść brunatnieje, zasycha i zwisa.
- Węgorek truskawkowiec (Aphelenchoides fragariae) - atakuje wiele roślin, jednak największe straty notuje się na truskawkach. Rośliny rozwijają się nieprawidłowo, są małe, zniekształcone, o krótkich, bezwłosowych, poskręcanych ogonkach liściowych. Zniszczenie głównego pąka powoduje wybijanie pąków bocznych co prowadzi do karłowacenia roślin.

Większość roślin uprawnych

Obecność szkodników ogranicza się przede wszystkim poprzez odpowiedni płodozmian, np. nie wysiewa się żyta po życie, lecz żyto po cebuli i odwrotnie. W przypadku bulw ziemniaka należy eliminować zaatakowany materiał wysadkowy. W przypadku mątwików zaleca się uprawę odmian odpornych i wprowadzaniu w zmianowaniu roślin nieżywicielskich. Należy uważać aby nie przenosić nicieni z materiałem rozmnożeniowym lub narzędziami ogrodniczymi. W razie potrzeby można stosować doglebowo nematocydy. Skutecznym preparatem jest produkt pochodzenia naturalnego P-Drakol. W uprawach pod osłonami wskazana jest dezynfekcja podłoża.