Bratek ogrodowy
BRATEK OGRODOWY (Viola x wittrockiana) jest mieszańcem pochodzącym ze skrzyżowania Viola altaica, Viola lutea i Viola tricolor. Rośliny osiągają wysokość 15-25 cm i mają mięsiste, pokładające się lub wzniesione łodygi. Dolne liści są jajowato sercowate, górne lancetowate, nieco wydłużone. Kwiaty duże, pięciopłatkowe. Dolny płatek jest znacznie większy od dwóch bocznych i dwóch górnych. Kwiaty mogą być jedno- lub wielobarwne z aksamitnym połyskiem i wyrastają pojedynczo na szypułkach z kątów liści. Okres kwitnienia bardzo długi – od marca do października, ale najobfitszy wiosną. Owocem jest torebka. W wyniku prac hodowlanych otrzymano bardzo dużo odmian zarówno ustalonych jak i heterozyjnych. Różnią się one wysokością roślin, wielkością i liczbą kwiatów, barwą i kształtem płatków, porą kwitnienia oraz mrozoodpornością. Odmiany ustalone są z reguły zimotrwałe. Odmiany o kwiatach małych i średniej wielkości, kwitną dopiero w drugim roku, bardzo wczesną wiosną, np. ‘lcequeen’. Odmiany o kwiatach średniej wielkości, kwitną w pierwszym roku (w październiku) i wcześnie wiosną, np. ‘Aurora’, ‘Giant Forerunner’. Rośliny o dużych kwiatach, kwitną w pierwszym roku (we wrześniu) i późno wiosną, np. ‘Futura’, ‘Schweizer Riesen’. Odmiany mieszańcowe (F1 i F2) mają wyrównany, zwarty wzrost, zwłaszcza w wyższych temperaturach, są mniej wrażliwe na niskie natężenie światła i dzięki temu wcześniej zakwitną wiosną. Kwitnienie wszystkich roślin w obrębie odmiany jest równocześnie i jednolite pod względem barwy. Ich zimotrwałość jest z reguły gorsza niż odmian ustalonych, dlatego są zalecane głównie do uprawy w doniczkach pod osłonami. Oferowane są grupy odmian (każda z grup obejmuje od kilku do kilkudziesięciu odmian). Wielkość kwiatów jest bardzo zróżnicowana i dlatego odmiany bratków zalicza się do czterech grup: - o kwiatach olbrzymich, średnicy 10-11 cm – jak w grupach: ‘Majestic Giants’ F1, ‘Super Majestic’ ‘Giants’ F1, ‘Colossus’ F1, ‘Jumbo’ F1; - o dużych kwiatach, średnicy 6-9 cm, te są najbardziej popularne w Polsce i na świecie. Ważne grupy to: ‘Delta Premium’ F1, ‘Fama’ F1, ‘Fancy’ F1, ‘Dynamite’ F1, ‘Alpha’ F1, ‘Phoenix’ F1, ‘Omega’ F1; - o kwiatach średniej wielkości, średnicy 4-6 cm – jak w grupach: ‘Skyline’ F1, ‘Ultima’ F1, ‘Panola’ F1; - miniaturowe, o kwiatch średnicy 2-3 cm – wywodzą się przede wszystkim od gatunku Viola cornuta, ale są produkowane tak samo jak odmiany gatunku Viola x wittrockiana i czasem są błędnie klasyfikowane do tego gatunku. Wśród nich najbardziej popularne są grupy: ‘Alpine’ F1, ‘Babyface’ F1, ‘Penny’ F1, ‘Rocky’ F1, ‘Skippy’ F1, ‘Sorbet’ F1. Nową tendencją w hodowli jest otrzymanie odmian o pędach zwisających, silnie rozrastających się, odpornych na wysoką temperaturę. Do takich należy ‘Splendid’ F1. Unikalne kombinacje kolorystyczne można spotkać w grupie ‘Joker’ F2. Wśród oferowanych grup odmian znajdują się także mieszańce syntetyczne, które powstały z wykorzystaniem 4-5 linii rodzicielskich, m in. ‘Clown’ S1, ‘Corso’ S1, ‘Juwabird’ S1, ‘Karat’ S1. Oryginalną budowę i barwę kwiatów mają odmiany z grupy ‘Butterfly’ F1 i ‘Cat’s’ F1.
Stanowisko
Bratki wymagają gleb żyznych o odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym. Dłużej kwitną na stanowiskach nieco ocienionych niż słonecznych.
Wymagania
Bratki rozmnaża się przez nasiona wysiewane od drugiej połowy czerwca do początku lipca do inspektu lub do gruntu na rozsadniku. Wysiane nasiona należy lekko przykryć ziemią, delikatnie przyklepać i podlać. Siewki bratków powinny pojawić się po dwóch tygodniach. Gdy roślinki wytworzą trzy–cztery listki, trzeba je przepikować zachowując rozstawę 4 x 5 cm. Nie wolno zapominać o podlewaniu, można też zasilić je nawozem płynnym. Pod koniec sierpnia albo w pierwszej połowie września rozsadę sadzi się na miejsce stałe w ogrodzie w rozstawie co 20 cm.
Najczęściej występujące choroby:
Gnicie korzeni - sprawcą są grzyby z rodzaju Fusarium. Rośliny mają zahamowany wzrost. Po wyjęciu ich z podłoża widoczny jest słabo rozwinięty system korzeniowy, w większości zbrązowiały i obumarły. Fytoftoroza - występuje więdnięcie roślin, żółknięcie i obumieranie liści, a następnie ich brązowienie i zamieranie. Po wyjęciu roślin z podłoża, przy podstawie pędu często widoczna jest miękka, wodnista zgnilizna przesuwająca się do góry oraz do dołu na korzenie. Należy wykonać oprysk preparatem Proplant 722SL. Mączniak rzekomy - na górnej stronie blaszek liściowych widoczne są duże, żółte, a po spodniej fioletowe plamy, często obejmujące prawie całą powierzchnię. Z kolei po dolnej stronie liści w miejscu plam tworzy się obfity, jasny nalot zarodnikowania. Z czasem silnie porażone liście brązowieją i obumierają. Szara pleśń – to popularna choroba występująca w warunkach podwyższonej wilgotności oraz nadmiernego zagęszczenia roślin. Na porażonych liściach mogą występować uwodnione, brązowe plamy stopniowo powiększające się. Na plamach może występować szary nalot zarodników. Porażone liście i kwiaty lub całe pędy usuwamy a następnie rośliny opryskujemy preparatem grzybobójczym.
Najczęściej występujące szkodniki:
Mączlik szklarniowy – te charakterystyczne owady o białych skrzydłach żerują na dolnej stronie liści. Na skutek wysysania soków z liści powodują powstawanie żółtych przebarwień na liściach, następnie ich zażółcenie i w końcu ich opadanie. Mszyce - na jukkach mogą pojawić się kolonie zielonych lub czarnych mszyc. Liście pokryte są lepką cieczą. Z biegiem czasu usychają i odpadają. Zwalczanie preparatem Mospilan 20 SP.
